NIEUWS 3
Toestel Ryanair gedwongen in Minsk te landen, activist van boord gehaald
!sSÏM»4I.1tT lx
iiimmiinim
nen door president Alexandr Loe-
kasjenko, leidde tot grote woede in
Minsk. Protasevitsj was destijds
hoofdredacteur van de mediakana-
len Nexta en Nexta Live. Die kana
len en hun logo zijn inmiddels
door Belarus bestempeld als
'extremistisch'.
Protasevitsj staat naar
verluidt op een Bela-
russische terroristen
lijst en woont al een
tijdje in Polen. Op dit
moment werkt hij voor
het kanaal Belamova. Hij
was samen met zijn vrien
din Sofia Sapega op de weg terug
van een economische conferentie
in Athene. Daar was ook Svetlana
Tichanovskaja aanwezig, de oppo
sitieleider die claimt dat zij de laat
ste verkiezingen heeft gewonnen.
Ook zij is Belarus ontvlucht.
Op de terugweg van Griekenland
naar Litouwen kreeg de piloot van
het Ryanair-toestel het bevel van de
Belarussische vluchtleiding om uit
te wijken naar Minsk. Dat was twee
minuten voordat het toestel het Li
touwse luchtruim binnen zou vlie
gen. Er zou sprake zijn van een 'po
tentiële dreiging aan boord'. De
vlucht werd naar Minsk begeleid
door een MIG-straaljager.
Passagiers meldden later dat Pro-
tasevitsj erg zenuwachtig werd
toen hij in de gaten kreeg wat er aan
de hand was: ,,Hij zei dat hem de
doodstraf wachtte.'' Hij zou zijn
laptop en telefoon uit het bagagerek
hebben gehaald en aan zijn vrien
din hebben gegeven. Ook zij werd
in Minsk echter van boord gehaald.
Een andere passagier zei dat de
journalist niet schreeuwde, maar
duidelijk erg bang was: ,,Als er een
raam open had gestaan, dan was hij
er zeker uitgesprongen.'' Het vlieg-
tuig kon zijn weg na een paar uur
vervolgen naar de Litouwse hoofd
stad Vilnius. Volgens Ryanair ble
ven er in Minsk ook vier agenten
van de KGB achter.
Gisteravond verscheen Protase-
vitsj in een door de staatstelevisie
online verspreide video. Hij zegt
mee te werken met de autoriteiten
en erkent dat hij betrokken was bij
de organisatie van protesten tegen
de regering van president Aleks-
andr Loekasjenko.
'Schandelijk en illegaal'
Vrijwel onmiddellijk na de arresta
tie kwamen er woedende reacties
vanuit de Europese Unie en daar
buiten. Ursula von der Leyen, de
voorzitter van de Europese Com
missie, sprak van 'schandelijk en il
legaal gedrag' van de Belarussische
overheid.
De Poolse premier Mateusz Mo-
rawiecki noemde de actie 'staats
terreur' en de Franse minister van
Buitenlandse Zaken Jean-Yves Le
Drian eiste een 'krachtig en geza
menlijk antwoord' van de Europese
lidstaten. Ook vielen de termen
'schokkend' (Griekenland), 'weer
zinwekkend' (Litouwen), 'onaccep
tabel' (Ierland) en 'gevaarlijk'
(Navo). De Amerikaanse minister
Anthony Blinken eist een krachtige
veroordeling, de vrijlating van Pro-
tasevitsj en een internationaal on
derzoek.
De leiders van de Europese Unie
zouden gisteren in Brussel vergade
ren. Die topontmoeting was al ge
pland en er zou ook al gesproken
worden over het verlengen van
Het toestel was op
weg van Griekenland
naar Litouwen.
EU-leiders zijn woest
sancties tegen Belarus. Sinds de
laatste verkiezingen staan niet al
leen president Loekasjenko op een
zwarte lijst, maar ook tientallen re
geringsfunctionarissen. Als straf
voor het gewelddadig neerslaan van
demonstraties zijn hun tegoeden
bevroren. Ook krijgen ze geen visa
meer voor de EU.
Welke extra maatregelen de lei
ders tijdens deze top zullen instel
len, is nog niet bekend. Er werd ge
sproken over het sluiten van het
Europese luchtruim voor Belarus-
sische vliegtuigen en over een in-
reisverbod voor voertuigen.
Het regime van Belarus
beschuldigt de journalist
en activist Roman Protase
vitsj (26, kleine foto) van het creë
ren van 'massa-onrust' en het 'aan
wakkeren van sociale haat'. Hij zou
nu in voorarrest zitten in een ge
vangenis in Minsk. Zijn berichtge
ving over de verkiezingen van au
gustus 2020, die onder verdachte
omstandigheden werden gewon-
dinsdag 25 mei 2021
Lithuania
Viciebsk
BiqeöcK
Kaunas
Smolensk
CMoneHCK
Minsk
Mogilev
Marioëy
jGrodno
Tpo/tHa
Biatystok
Belarus
Gomel
f OMe/ib
Chernihiv
HepniriB
Zhytomyr
>KnroMurv
Oppakken van dissident in
Belarus 'staatsterrorisme'
M Het toestel,
dat onderweg-
naar de hoofd
stad Minsk be
geleid werd
door een MIG
straaljager,
mocht later
weer vertrek
ken. Zonder de
aangehouden
Roman Prota
sevitsj en zijn
vriendin.
FOTO AFP
Het toestel op het vliegveld van Minsk waarin journalist Roman
Protasevitsj zat. Onder: de onderbroken vlucht. fotos afp reuters
Oaipèda
Siauhai
grad
irpafl
Lublin
o
Bryansk
EpflHCK
O
De manier waarop Belarus zon
dag een dissident heeft opge
pakt, door het onderscheppen
van een lijnvlucht, heeft een
storm van kritiek uitgelokt. De
KLM geeft gehoor aan de op
roep van premier Rutte,
om niet meer over Be
larus te vliegen.
Mark van Assen
Rotterdam/Minsk
Yarsaw
