Vrijwel elk buurland, en dat is ruim genomen, is Israël liever
9
10
De bezorgde buren
14
Tempelberg
troleerd door het Israëlische leger,
maar maken ook eilandjes van de
verschillende Palestijnse gebie
den.
Het verschil is overduidelijk. Als
je vanuit Jeruzalem of een neder
zetting naar een stad als Jericho
rijdt, zoals ik twee jaar geleden, en
je mag door het checkpoint (het
leger laat bijvoorbeeld geen Joden
toe, uit angst voor ontvoeringen),
dan stap je een andere wereld in.
Hier geen net verzorgd wegdek,
glimmende gazons, overvolle
winkels en dure auto's. ,,Dit is
onze wereld'', wijst mijn gids naar
de rommel, de rondhangende
werkloze mannen, het prikkel
draad en de betonblokken van de
checkpoints. Er liggen zelfs nog
stenen van het allerlaatste gevecht
met de soldaten.
Jeruzalem
Nergens anders wordt zo duidelijk
wat de magie en tegelijkertijd het
probleem is van deze regio als hier,
in de Oude Stad van Jeruzalem.
Dwaal door de straatjes, snuif de
geuren op, hoor het kabaal, volg je
nieuwsgierigheid en je komt van
zelf in de Heilige Grafkerk, waar
vrome lieden de steen van Jezus'
balseming kussen, of je treft het en
je kunt naar een oude non luiste
ren die het Ave Maria voor je zingt
in het Aramees, en uiteindelijk
kom altijd je op een groot plein te
recht waar mannen met lange
baarden en zwarte hoeden zacht-
Jeruzalem xDf
jes in gebed heen en weer wiegen.
Dit is de Klaagmuur, een van de
heiligste plekken van het J oden-
dom. En deze ondersteunt weer de
Tempelberg, een van de heiligste
plekken van de islam, met daarop
de Al-Aqsa-moskee. Het is niet
voor niets dat de huidige gevech
ten ook weer begonnen op deze
plek. Alles wat hier gebeurt, ligt
onder een vergrootglas en is ui
terst gevoelig.
Niet alleen deze bijzondere
plaats is grofweg in tweeën ge
deeld, dat geldt voor heel Jeruza
lem. Het westelijk deel van de stad
is Israëlisch, in het oostelijk deel
wonen de Palestijnen. Allebei clai
men ze Jeruzalem als hun hoofd
stad, en willen daarbij geen milli
meter wijken. Je zou misschien
denken dat ze elkaar juist hier, in
de oude stad, met rust laten, maar
niets is minder waar. Palestijnse
jongeren nemen elke gelegenheid
te baat om Israëlische soldaten uit
te dagen. Die reageren vaak met
grof geweld. En geloof het of niet,
op sommige daken van Palestijnse
huizen zijn Joodse nederzettingen
gebouwd. Zo zie ik meer dan eens
hoe kolonisten stenen gooien naar
Palestijnen op weg naar de groen
tewinkel.
Spreek een gemiddelde Arabier
aan in Libanon, Jordanië, Irak, Sy
rië of waar dan ook met de vraag
wat hij van Israël vindt, en je bent
voor je het weet een uur verder. Ik
heb persconferenties in Koeweit
en Qatar meegemaakt waar een
papiertje op de deur hing met
'Verboden voor Joodse journalis
ten'. In Iran wordt openlijk ge
sproken over de vernietiging van
Israël, ook door de mensen die het
voor het zeggen hebben. Tijdens
een reportage (in 2003) in Tikrit,
de geboorteplaats van Saddam
Hoessein, zie ik op de toegangs
weg een enorme triomfboog met
daarop de besnorde leider zelf die
zijn dappere troepen aanvoert om
Jeruzalem de bevrijden.
Vrijwel elk buurland, en dat is
ruim genomen, is Israël liever
kwijt dan rijk. Er zijn al verschil
lende oorlogen gevoerd (1948,
1967, 1973), anti-Israëlische ter
reurgroepen gefinancierd (door
Iran), Scudraketten afgevuurd
(door Irak), incidenten uitgelokt
(door Libanon), maar het ziet er
niet naar uit dat de buren krijgen
wat ze willen. Israël is simpelweg
te rijk en te sterk en heeft mach
tige vrienden.
Niemand in de regio laat na te
benadrukken dat hij het beste voor
heeft met de Palestijnen. Natuur
lijk hebben landen als Jordanië en
Libanon veel vluchtelingen opge
nomen, veel meer dan eigenlijk
kon. Maar tegelijkertijd worden de
Palestijnen ook misbruikt als
rechtvaardiging voor steun aan
groepen als de PLO, Hamas en
Hezbollah. Ook de omgekeerde
kruistocht van Saddam Hoessein
was niet bedoeld om de Palestij-
nen blij te maken of de rest van de
moslimwereld, maar om de mach
tigste speler in de regio te worden.
Dat wil iedereen wel.
De Verenigde Staten
1972
1987
AArA.'-
-i 'A-OjjsIgëSsSS!^
- -sjgyvUSTwt*
De Israëlische diplomaat leunt
achterover en komt eindelijk tot
de kern: „Amerika zal Israël nooit,
maar dan ook nooit kwaad doen of
schade berokkenen.'' Dat zal hij
nooit officieel zeggen, ook nu niet
in zijn kantoor in Tel Aviv (in de
jaren van de Tweede Intifada),
maar het is wel waar. Het gaat om
geld, macht en een schuld aan het
verleden. Zo kunnen zowel de Re-
publikeinen als de Democraten
niet zonder de dollars van de rijke
Joodse lobby AIPAC, die een presi
dentskandidaat kan maken en bre
ken. Ook is Israël de belangrijkste
(zo niet de enige) Amerikaanse
bondgenoot in een zeer belangrijk
1993
ZATERDAG 22 MEI 2021 GO
r
JERUZALEM
Oude stad
Tel Aviv
Jeruzalem
3HRIS
m
Rutskoepel- 1
SRAEL
moskee
Al-Aqsa-
Jeruzalem
JOOUSt
Jatrapoort
Oudestad
ARMEENSEW JK
ISRAEL
WESTOEVER
vlestpoort
/lonspoort
02220521/Tl
VERVOLG VAN PAGINA 13
Amman
LIBANON
Qalqi
Tel Aviv
Jeruzalem
GAZA
SRAËL
k oost-
uzalem
dèfer Israël
vqroverd en
bezet
Door Israël veroverde gebieden
na Zesdaagse Oorlog in 1967
(Sinaï wordt in 1979 aan
Egypte teruggegeven).
Onder
controle
Palestijnse
Autoriteit
(Fatah)
WESTELIJ
JORDAANO
dige situa
ehem
DODE
ZEE
10km
Joodse nederzettingen
Groene Lijn (bestandslijn '49)
Muur (deels nog in aanbouw)
Terreurgroep Zwarte
September gijzelt tijdens
de Olympische Spelen in
München elf Israëlische
atleten en officials. De
bevrijdingsoperatie mis
lukt. Uiteindelijk komen
alle Israëli's om het leven,
net als een Duitse agent
en vijf gijzelnemers.
De Palestijnse frustratie over de
Israëlische bezetting van Gaza en
de Westoever leidt tot de Eerste
Initifada (opstand). Deze duurt
zes jaar en er vallen meer dan
duizend doden en 120.000 ge
wonden, veruit de meeste aan Pa
lestijnse kant. In 1987 wordt ook
de islamitische verzetsbeweging
Hamas opgericht.
SS, 'O* T:*T
- v**•-
i«
Israël en de PLO tekenen het
Oslo-akkoord. Hiermee is de Eer
ste Intifada afgelopen en wordt
begonnen met het opzetten van
Palestijns zelfbestuur. Yitzhak
Rabin (premier Israël), Shimon
Peres (minister van Buitenlandse
Zaken) en Yasser Arafat (PLO-lei-
der) krijgen hiervoor de Nobel
prijs voor de Vrede.
