WERK
Doe eens iets anders dan saai vergaderen
Zo kom je verstandig
en overtuigend over
Jobcoach
Gratis e-book cadeau
18
Je brein op het werk
Als kind spelen we allemaal, maar
op de werkvloer doen we dat amper.
Werk is vooral een serieuze bedoening.
Waarom eigenlijk? ,,Spelen geeft ruim
te om perspectieven te zien.''
3x meer
speelsheid
Wat doet een...
Download jouw gratis e-book via pzc.nl/ebook
f X an het wat min
der vlot geschre
ven?', las ik in
mijn mail. Ik had
wetenschappers
geholpen met een artikel over
hun nieuwste project en had
mijn best gedaan het voor le
ken zo helder mogelijk uit te
leggen. Iets te helder, vonden
ze, nu kwam het iets te sim
pel over. Ze deden suggesties
om de zinnen weer passief te
maken ('onderzoek werd
uitgevoerd aan de hand van
vragenlijsten') en ambtelijke
taal zetten ze stilletjes terug
('tevens' in plaats van 'ook').
Op zich snapte ik waar ze
bang voor waren. Ze wilden
niet anders klinken dan hun
beroepsgenoten en als je hun
onderzoek uitlegt in klare taal
klinkt het ineens - tja - be
grijpelijk. Alsof hun jaren
lange onderzoek eenvoudig
was. Sommige mensen zijn
huiverig voor het 'vertalen'
van moeilijke materie naar
normalemensentaal. Vooral
als je het jip-en-janneketaal
noemt, lijkt het of het voor
kleuters bedoeld is. Een bele
diging voor lezer en afzender.
Maar als je verstandig en
overtuigend wilt overkomen,
helpt ingewikkelde taal niet.
Integendeel, zo bewees de
Amerikaanse hoogleraar psy
chologie Daniel M. Oppen-
heimer. Hij liet studenten
teksten lezen. Sommige wa
ren goed leesbaar, in normale
taal. Andere waren onnodig
ingewikkeld gemaakt, met
lange woorden. Je zou denken
dat het knap is om zulke las
tige woorden te gebruiken,
maar de studenten waren
niet onder de indruk. Ze von
den de schrijvers van de mak
kelijke teksten intelligenter
en zelfverzekerder.
Het heeft allemaal te maken
met cognitief gemak. Je her
senen doen het liefst zoveel
mogelijk op de automatische
piloot en een vlotte tekst
helpt daarbij. Het brein hoeft
zich niet te veel in te spannen
en je voelt je optimistisch en
op je gemak. Zien we lastige
woorden of een moeilijk lees
baar lettertype, dan moet ons
brein zich actiever inzetten.
We worden sceptischer en
minder goed van vertrouwen.
Gewone woorden schrijven
dus, vooral als je wilt dat je
lezers iets oppikken van wat
je probeert te vertellen. Moet
je een advies schrijven of iets
ingewikkelds uitleggen? Stel
je voor dat je het aan een
buurman of familielid uitlegt.
Praat je dan ook zo?
isiedocumenten, expert-
denken en ellenlange
vergaderingen volgens
eenzelfde stramien. ,,Het
is allemaal zo serieus bij
veel bedrijven'', vindt zelfstandig
organisatieadviseur Marijne Vos (39).
,,Als we ons werk luchtiger maken,
wordt het leven een stuk leuker.''
Samen met organisatiefilosoof Ben
Kuiken (55) maakte ze Het grote
fröbelboek voor adviseurs; een door
Hein van Putten kunstzinnig geïllus
treerde publicatie vol interviews,
verhalen en oefeningen.
Het is een pleidooi om meer speel
ruimte te creëren in organisaties.
,,Niet om als bedrijf betere resultaten
te halen'', benadrukt Vos. ,,Want bij
spel weet je vooraf niet precies welk
effect dat heeft. Je gaat in de onder
zoekende modus, net zoals kinderen
dat doen. Dan kan er dus opeens een
mooi bouwwerk of idee ontstaan.
In mijn praktijk zie ik dat spelen
mensen verbindt en vooral het werk
fijner maakt.''
In hun boek focussen ze op advi
seurs. ,,We komen zelf uit de advies
wereld en daarom richten we ons op
die groep'', zegt Ben Kuiken. ,,Maar
voor andere beroepsgroepen is spe
len net zo interessant.'' Want wan
neer mensen hun werk te serieus
nemen, kan het volgens Kuiken goed
misgaan. ,,Dat zag je bij de toeslagen
affaire. Eerst was er de maatschappe
lijke verontwaardiging over fraude.
Daar reageerde de Tweede Kamer op
met een harde aanpak. Vervolgens
gingen ambtenaren van de Belasting
dienst daarmee aan de slag. Op een
zeker moment vergaten ze echter dat
er mensen achter die dossiers zitten.
De ellende die hierdoor is ont
staan, heeft volgens mij echt te ma
ken met die werkwijze. Als je het
stempel fraudeur gebruikt, kun je
vergeten dat het uiteindelijk om
mensen draait. Je kunt iedereen die
een fout maakt, bestempelen als
fraudeur. Je kunt ook zeggen: het ma
ken van een fout is menselijk. Spelen
geeft ruimte om die perspectieven te
zien.''
Computerspel
Hoe interessant het inzetten van spel
kan zijn, laat de al jaren groeiende
aandacht voor gamificatie zien. Dit is
het gebruik van spelelementen en
gametechnieken om gedragsveran
deringen te stimuleren. Jan Dirk
Fijnheer (45) doet er vanuit de Uni
versiteit Utrecht en Hogeschool
Inholland onderzoek naar.
Daarvoor ontwikkelde hij de Po-
wersaver Game. ,,Dit computerspel
daagt de gebruiker uit om in drie
weken 15 procent energie te besparen
en is gekoppeld aan de slimme ener
giemeter'', legt hij uit. Een testgroep
Wat vind je zo leuk aan dit werk?
Omdat het lente is, trakteren wij al onze lezers op een gratis e-book naar keuze.
Je kunt kiezen uit 3 verschillende e-books.
DONDERDAG 20 MEI 2021 PC
Gedragspsycholoog Chantal
van der Leest bekijkt onze
gedragingen op de werkvloer:
wie of wat bepaalt onze
dagelijkse beslissingen?
Waarom we op
het werk meer
moeten spelen
RIANNE VAN DER MOLEN
c Een alternatief
voor het kennis
makingsrondje.
Vraag vooraf aan de
aanwezigen om na
te denken over een
moment waar ze
trots op waren. Laat
ze dat vertellen, in
plaats van het rie
deltje waar iedereen
normaal mee komt.
c Overleg met
een flip-over.
Zet tijdens een ver
gadering eens vier
flip-overs neer. Zet
op elke flip-over één
vraag. Maak kleine
groepjes en laat die
reageren op de
vraag. Na twee
minuten draait de
groep door. Zo ver
zamel je op speelse
wijze veel ideeën.
Dit kan ook online
via Mural of Miro.
c Maak een kran
tenpagina.
Wil je een visie uit
rollen voor de toe
komst? Maak met
het team de voor
pagina van een
krant. Zet bovenaan
de titel van wat je
wilt bereiken. Verzin
daar nieuwsartikelen
bij over hoe dit zo
genaamd bereikt is.
BRENDA BUIJS (24) is jobcoach bij stichting
Studeren Werken Op Maat. Ze begeleidt
hoger opgeleide jongeren met een arbeids-
beperking.
,,De diversiteit aan mensen is interessant. Elk
gesprek is anders en daardoor leerzaam.''
Wilde je dit werk vroeger al doen?
,,Nee, ik wilde vroeger cliniclown worden.''
In samenwerking met Nationale Vacaturebank
Lijkt dit je wat?
Kijk voor vaca
tures op de
site van deze
krant bij /werkt
m
