7
CORONAPASPOORT DISCRIMINATIE
De invoering van het coronapaspoort
oogst niet alleen maar applaus. Zorgt
de pas voor discriminatie? En hebben we die
pas wel nodig? Het fenomeen belicht, aan de
hand van drie kritische stellingen.
maandag 17 mei 2021
belang zwaarder wegen dan het
recht van een burger om zich
overal vrij te bewegen zonder
medische informatie prijs te
geven. „Zolang het niet gaat om
essentiële voorzieningen als
gemeentehuizen of ziekenhui
zen, zie ik geen reden om men
sen die er niet aan mee willen
doen vrij te stellen van dit soort
maatregelen."
3 Het coronapaspoort
is een hoop gedoe om
niks. Straks blijkt dat
we die pas niet nodig
hebben.
Stel je voor: het is half juli, een
groot deel van de volwassen
Europeanen is inmiddels
gevaccineerd en ziekenhuizen
zijn leeggestroomd. En juist op
dat moment worden de maat
regelen niet alleen losgelaten,
maar komt er ook iets nieuws
bij: het coronapaspoort.
Voelt gek, toch? Epidemiolo
gen die deze krant raadpleegde,
kunnen zich het gevoel voorstel
len. Misschien blijkt straks wel
dat het allemaal zo'n vaart niet
loopt. Dat het een mooie zomer
wordt, dat het meevalt met de
coronavarianten, en dat vaccina
tie ervoor zorgt dat de volle zie
kenhuizen verleden tijd zijn.
Een realistisch scenario, beves
tigt Frits Rosendaal, hoogleraar
klinische epidemiologie in Lei
den. ,,Maar zeker weten doe je
het nu niet. Je gaat ervan uit dat
het mooie weer ervoor zorgt dat
het virus deze zomer bijna ver
dwijnt, omdat het vorig jaar ook
gebeurde. Maar misschien hiel
den we ons vorig jaar wel beter
aan de coronamaatregelen, dat
sluit ik ook niet uit."
Gedoe
En toch, stel dat. ,,Dan zul je mis
schien zeggen: het was een hoop
gedoe om niks", zegt Hans Hees
terbeek, hoogleraar theoretische
epidemiologie aan de Universi
teit Utrecht. ,,Vooral als het gaat
om evenementen in Nederland
zelf. Je haalt van alles van stal, en
virologisch gezien is het straks
misschien niet eens nodig."
Maar wat, zegt Rosendaal, als
het wél nodig is. Dat de corona
situatie in Nederland aan het
einde van de zomer helemaal
niet zo gunstig is, en de maat
schappij schreeuwt om feesten,
concerten, congressen, enzo
voorts? ,,Daarom is het corona
paspoort geen slecht idee. Het
belang om de maatschappij weer
op te starten is ook financieel
enorm. Je moet iets klaar hebben
liggen, om niet weer een stap
achteruit te hoeven zetten."
Bezoekers van het Zuiderstrandtheater in Den Haag moesten
vrijdag een negatief testresultaat laten zien. foto robin utrecht
poort buitenproportioneel. Bo
vendien vreest de stichting voor
een gevaarlijk precedent, zegt
bestuurslid Haykush Hakobyan.
,,Het gevaar is dat we dit normaal
gaan vinden, en dat je straks niet
binnenkomt bij de bakker als je
een brood wil kopen, omdat hij
moet controleren of je een be
paalde infectie hebt. Dit klinkt
extreem, maar het is door dit
soort ontwikkelingen dichterbij
dan we denken."
Filosoof Marcel Verweij noemt
privacy in het geval van het coro
napaspoort 'niet zo'n belangrijk
argument'. ,,Als je deze zomer op
een festival bent, voel je je veilig,
omdat je weet dat alle bezoekers
een vaccin hebben of negatief
zijn getest. Dat is een tijdelijke
t Privacy First is
bang dat paspoort
nodig wordt om naar
de bakker te kunnen
Chris van Mersbergen
Rotterdam
Een coronapaspoort
discrimineert. Niet-
gevaccineerden mogen
straks nergens meer heen.
Bij veel mensen die het vaccin
niet nemen, bestaat de vrees dat
ze straks niet meer volledig deel
kunnen nemen aan de samen
leving. Discriminatie, stellen
zij. Het kabinet had beloofd dat
dat nooit zou gebeuren.
Om die reden is ervoor geko
zen om drie opties op te
nemen in de nieuwe pas: een
recent negatief testbewijs, een
Vaccineren om
naar een concert
of op reis te gaan
wordt niet verplicht
verklaring dat iemand het coro
navirus heeft doorgemaakt én
een bewijs van vaccinatie.
Je laten vaccineren om binnen
te komen bij een popconcert of
om op reis te gaan, is dus geen
verplichte voorwaarde. Maar
een coronatest of antistoffentest
ondergaan is dat straks wel, lijkt
het. Dat zou betekenen dat
vaccinweigeraars niet meteen
in de problemen komen, maar
mensen die aan geen enkele
coronahandeling mee willen
doen - ook het testen niet - wel.
Nederlanders die het corona
virus een hoax noemen, tests
niet vertrouwen en vaccins als
vergif zien, kunnen dus in hun
bewegingsvrijheid worden be
knot.
vrijheden zouden mogen krijgen
dan niet-gevaccineerden. Het
exclusief aan een bepaalde groep
teruggeven van vrijheden mag
nooit gaan over fundamentele
zaken, stelt Verweij. ,,Zoals toe
gang tot publieke voorzieningen
als een gemeentehuis. Of dat
niet-gevaccineerden niet zouden
mogen stemmen. Maar bijvoor
beeld toegang tot een festival is
een ander verhaal. Je weet dat
het om een beperkte periode
gaat van misschien enkele maan
den. En er is zelfs een alternatief
voor mensen die niet zijn gevac
cineerd: testen of aantonen dat
ze besmet zijn geweest. Daarmee
haal je de bezwaren weg dat er
sprake is van discriminatie."
2 Met een corona
paspoort lever je je
privacy in.
Daarvoor is Privacy First, een
stichting die zich inzet voor
behoud en versterking van
privacy, bang. Voorzitter
Vincent Böhre betoogde onlangs
dat het coronapaspoort in strijd
is met het privacyrecht. ,,In de
toekomst word je door middel
van een testbewijs gedwongen
om kenbaar te maken of je wel of
niet gevaccineerd bent, of je wel
of niet een ziekte onder de leden
hebt. Je mSg mensen nooit
dwingen om hun medische
gegevens kenbaar te maken."
Privacy First vindt de maat
regel van een apart coronapas-
Weigeren
,,Zo zie je dat er indirect toch
druk op mensen wordt uitgeoe
fend", zegt Jan Brouwer, hoogle
raar algemene rechtswetenschap
in Groningen. ,,Veel mensen
doen daar heel moeilijk over,
maar een kinderdagverblijf kan
kinderen die niet gevaccineerd
zijn ook weigeren. En als je op
reis gaat naar sommige landen, is
vaccinatie tegen sommige ziek
ten óók verplicht."
Marcel Verweij, filosoof aan
Wageningen University, ver
diepte zich uitgebreid in de
vraag of gevaccineerden meer
maatregel die we democratisch
geaccepteerd hebben, omdat we
te maken hebben met een volks
gezondheidsprobleem. Wil jij
niet dat mensen van je weten
dat je gevaccineerd bent of
getest bent, dan moet je niet
gaan. Daarmee wordt jouw pri
vacy niet geschonden. Je hebt
immers een keuze."
Het belang van de volks
gezondheid is voor Verweij dus
het vertrekpunt in zijn pleidooi
voor het coronapaspoort. De
komende maanden vindt hij dat
GO
Zonder prik of test geen
toegang: hoe eerlijk is dat?
FOTO GETTY IMAGES