favoriete tuinboeken
WONEN 15
Een (beginnend) hobbytuinier kan veel leren uit
tuinboeken. Maar welke boeken leest een tuinschrijver zelf?
Wij vroegen het Romke van de Kaa.
'Wemelend
gedierte, zoals
slakken, mieren
en wormen'
Het Hessenhof Handboek - Vaste
Planten. De catalogus van kwekerij
De Hessenhof in Ede telt 464 pagina's
waarin Hans Kramer veertig jaar
ervaring in het kweken en selecteren
van vaste planten laat condenseren.
Vol anekdotes en veel eigen ervaring.
Kramer observeert: 'Het blad van
Sedum spectabile (hemelsleutel) kun
je eten. Maar er is niet veel aan.
Bovendien is het wat slijmerig.' Juist,
dat wil ik weten.
W
Het Darthuizer Vademecum is een
v-
k ben dol op catalogi van
kwekers. Hierin is de vakman
zelf aan het woord. De kennis
komt uit zijn eigen hoofd en niet
van Wikipedia. Nieuwe Oogst, de
jaarlijkse catalogus van bloem
bollenkweker Nijssen Bulbs uit
Heemstede, is een topper in zijn
soort. Verder lees ik monografieën:
naslagwerken waarin alle soorten
anemonen, alle irissen of alle
coniferen uitputtend worden
beschreven. En ook de stevig
geprijsde gidsen van de KNNV:
Basisgids korstmossen, Basisgids
mieren en verder alle gidsen over
wat er in een tuin scharrelt, vliegt
en fladdert. Mijn voorliefde gaat
niet uit naar de grote jongens zoals
spechten of egels, maar vooral naar
het wemelend gedierte, zoals dat in
de Bijbel wordt genoemd: slakken,
pissebedden, mieren
en wormen. Ook
geniet ik van wat je
het literaire tuinboek
zou kunnen noe
men. Dergelijke
boeken zijn bijna
altijd in het En
gels geschreven.
Lang geleden
ook in het Duits: Hermann Hesse
schreef aanstekelijk over zijn tuin,
zijn composthoop en zijn brand
hoop van smeulend blad. Voor
Hesse moet je naar het antiquariaat
en daar zijn ook de zeldzame lite
raire tuinboeken van onze in
heemse schrijvers te vinden: Het
geluk van den tuin van P. Verhagen
en De achtertuin van Jan Wolkers.
De komische klaagzang De groene
overmacht, over tuinieren op onwil
lige klei, van Maarten 't Hart is
onlangs herdrukt.
GO VRIJDAG 14 MEI 2021
5
Naast het bed van Romke van de Kaa staat
geen nachtkastje maar een boekenkastje.
De vakman zelf
aan het woord'
HET HESSENHOF
HANDBOEK
Vaste Planten
Q Het Hessenhof Handboek. €15. Af te halen op de
kwekerij (Hessenweg 41, Ede).
TURKENBURS'S
HANDBOEKJE
voor het: kweéken
VAN 6 ROE NT EK IN
DEN VRIJEN GROND
Ongeveer honderd jaar geleden
verscheen Turkenburg's Hand
boekje 'voor het kweeken van
groenten in den vrijen grond'. Het
werd uitgegeven door zaadhandel
Turkenburg in Bodegraven. Moes-
tuinboeken zijn er genoeg, maar dit
handboekje is nog altijd mijn favoriet.
Plaatjes staan er niet in. Wel veel
informatie over wat we nu vergeten
groenten noemen. Ook hoe je moet
zaaien vertelt Turkenburg.
Q Turkenburg's Handboekje is antiquarisch ruim verkrijg
baar.
naslagwerk van bijna vijfhonderd blad
zijden met meer dan duizend foto's.
Het boek gebruikt een sterrensys
teem, zoals de Michelingids. Zo zie je
in één oogopslag welke van de bijvoor
beeld 35 genoemde vlinderstruiken
het meest de moeite waard zijn. Hoe
hoog een boom wordt, en hoe breed
een struik, hoe winterhard hij is of juist
hoe vorstgevoelig.
Darthuizer Vademecum, €89 excl. administratie- en
verzendkosten. Te bestellen bij kwekerij Darthuizen
(www.darthuizergroep.nl).
iVtrtnw'
I an Wolkers
Een tuin is meer dan een verzameling
bloemen rondom een gazon. Niet
zonder elkaar beschrijft de onder
linge afhankelijkheid tussen bloemen
en hun bestuivers, in de meeste
gevallen insecten. Een handvol des
kundigen belicht het bestuivings-
proces vanuit alle mogelijke hoeken.
Fascinerend om te lezen hoe insec
ten zien, ruiken en voelen. Na het
lezen van dit boek bekijk je de tuin
met andere ogen.
Q Niet zonder elkaar: Bloemen en insecten - Louis
Schoonhoven e.a.. Uitgeverij NatuurMedia, €24,50.
Bijna alle literaire tuinboeken zijn ge
schreven in het Engels. Helena Attlee
beschrijft in The Land Where
Lemons Grow de geschiedenis van
Italië aan de hand van de cultuur van
het citrusfruit. Door dit boek werd ik
zo gegrepen dat ik spoorslags afreis
de naar Calabrië, waar in het uiterste
zuiden nog Grieks wordt gesproken,
de bergamotboeren mij hartelijk ont
vingen en de 'ndrangheta regeert.
Q The Land Where Lemons Grow: The Story of Italy and
its Citrus Fruit - Helena Attlee. Penguin pocket, €12,19.
Maarten It Hart
m'ww/m
Tuinieren op
DE ZWARE ZEEK 1.1.1
Met btelden
uil dilvstrle M aartcns
Moestuin
- Romke van de Kaa schrijft in
deze krant over tuinieren
-Romke van de Kaa
'Bij de vakman
komt de kennis
uit het eigen
hoofd en niet
van Wikipedia.'
FOTO JOOST HOVING
