Imposant gespeelde
verwarring in Indië
stationery
collectie
MEDIA CULTUUR 29
Nu in
de winkel
of bestel op
vtwonen.nl/
stationery
RECENSIE DE OOST^
Misérables, Aida en Evita - verbond
zijn naam vanaf het eerste moment
aan de musical en kruipt straks in de
huid van Thomas Andrews, de
scheepsbouwkundige die ook aan
boord was en in de laatste uren van
het schip uit alle macht probeert om
zijn fouten te herstellen. Tijdens een
kleine preview, gisteren in theater
De Kom in Nieuwegein, zong de
architect over zijn reusachtige schip,
dat hij vergelijkt met ongeëvenaarde
monumenten als de Chinese Muur
en Stonehenge. „Andrews was trots
op zijn ontwerp. Het was het groot
ste en snelste schip ooit."
Wanhoop
Die trots maakt al snel plaats voor
wanhoop. Net als in de film probeert
Andrews uit te dokteren waar het
misging. Had hij zelf een kapitale
blunder begaan? Was het schip ver
keerd gebouwd? Waren de materia
len te goedkoop geweest? ,,Een van
de mooiste nummers gaat over de
schuldvraag", zegt Van Kooten. ,,Lag
Iedereen wijst naar
elkaar. Bij een ramp
is er nooit één
schuldige
het aan zijn eigen ontwerp, aan de
kapitein die te snel voer om een
record te vestigen, aan de rederij die
te weinig reddingsboten aan boord
had geheveld? Iedereen wijst naar
elkaar. Het zit in ons om iemand de
schuld te geven. Dat zie je bij alle
grote crisissen, ook tijdens deze pan-
demie. Maar je kunt gevoeglijk zeg
gen dat er bij alle rampen een einde
loze keten van dingen plaatsvindt die
leidt tot een ramp. Er is nooit één
schuldige", denkt Van Kooten.
Hij heeft overigens nooit een
cruisevakantie geboekt. Van Kooten
houdt niet van vliegtuigen en boten,
waar je afhankelijk bent van techniek
en van anderen. ,,Ik zit liever op een
fiets."
Van Kolck vond haar cruise naar
Noorwegen juist 'geweldig'. Samen
met acteur Jon van Eerd, die tijdens de
bootreis in hetzelfde theatergezel
schap bivakkeerde, deed ze de wereld
beroemde boegscène van Jack en Rose
uit de film na. Lachend: ,,En nee, die
filmpjes krijgen jullie nóóit te zien."
dinsdag 11 mei 2021
GO
bb
—René van Kooten
OORLOGSDRAMA
Regie: Jim Taihuttu. Hoofdrol
len: Martijn Lakemeijer, Mar
wan Kenzari, Jonas Smulders
en Jim Deddes.
Vanaf donderdag te zien op
Amazon Prime Video.
Een Nederlandse film over de
Indonesische onafhankelijk
heidsoorlog? Gegarandeerd
paniek in de tent. De geschie
denis is razend complex en
onmogelijk samen te vatten in
hokjes van good guys en bad
guys. En er vinden nog onder
zoeken plaats naar wat daar
precies tussen 1946 en 1949
gebeurde. Maar hoe goed is
het langverwachte De Oost nu
eigenlijk? De filmische klasse
druipt er in elk geval vanaf, de
sfeer is broeierig en het ac
teerwerk subliem. Maar een
meesterwerk is het zeker niet.
De Federatie Indische Neder
landers (FIN) zag in de trailer
van De Oost verwijzingen naar
nazi-Duitsland, onder meer
omdat er oud-militairen rondlo
pen in donkere uniformen en
de (omstreden) legerkapitein
Raymond Westerling alias De
Turk in de gedaante van acteur
Marwan Kenzari ineens een
hitlersnorretje bezit. De FIN
pleitte in een kort geding voor
een adequate disclaimer om
het fictieve karakter van Jim
Taihuttu's oorlogsdrama te be
nadrukken. Vandaag volgt de
uitspraak. De regisseur zette in
een interview in deze krant de
criticasters weg als 'gekkies',
waarna ook de Molukse orga
nisatie Maluku4Maluku om
de hoek kwam kijken. Zij doen
zelfs aangifte vanwege
groepsbelediging en haat-
zaaien.
De film is genuanceerder. Tai-
huttu is zo wijs de focus te leg
gen op jonge soldaten die vlak
na de Tweede Wereldoorlog
naar 'De Oost' moesten om
daar het gezag te herstellen in
'hun' Nederlands-Indië. Het
Martijn Lakemeijer (links)
en Marwan Kenzari in
De Oost. FOTO AMAZON PRIME VIDEO
collectieve 'wat doen we hier in
vredesnaam'-gevoel voert,
vooral in de eerste akte, de
boventoon. De complexiteit
van de situatie zorgt voor in
drukwekkend gespeelde ver
warring, vooral door Martijn
Lakemeijer als Johan.
Griezelig
De tweede helft is bozer van
toon. Johan raakt in de ban van
de even charismatische als
griezelig onberekenbare 'Turk',
die er lustig op los zuivert. Tai-
huttu schotelt de kijker een
eindeloze reeks executies voor,
waarschijnlijk om het stelsel
matige van deze acties te
onderstrepen. In dramatisch
opzicht werkt het minder goed.
Ja, er vonden oorlogsmisda
den plaats, dat punt is nu wel
gemaakt.
Problematischer is waaróm
Johan, die we leren kennen als
de rechtvaardigheid zelve, be
sluit hieraan mee te doen.
Omdat hij zich verveelt? Of
omdat zijn vader een NSB-kop-
stuk was en hij düs ook kiest
voor de verkeerde kant? Johans
plotselinge radicalisering is een
sterk staaltje psychologie van
de koude grond.
Het is er nu eindelijk wel: cinema
over dit hypergevoelig stuk his
torie. De Oost is eigenlijk een
driesterrenfilm, maar krijgt er
een sterretje bij voor de lef.
- Gudo Tienhooven
vtwonen
4 Wieneke Remmers,
René van Kooten en
Mariska van Kolck
(vlnr) spelen in
Titanic de musical.
FOTO BRUNOPRESS