ir
«r, J
i
mm
'Verborgen'
pensioen
SS'ers in
Nederland
Veelvoudig
moordenaar
overlijdt in cel
NIEUWS 15
WAMV
Hij is opener
geworden en
zachtaardiger
PETER D'HAMECOURT BEROERTE^
Bijna twintig jaar was
Peter d'Hamecourt
correspondent in
Rusland. Na zijn
pensionering in 2007
bleef de journalist
werken. Tot in 2018 een
hersenbloeding hem
velde. Hij vertelt erover
in boekvorm.
Moskou
Mannenschoenen. Rood, met wit.
Klittenband. Wat doen die schoenen
hier, vlak bij mijn gezicht? Een stem
ver boven me. Die ken ik Onze sla
ger. Hij roept dingen. Waar ben ik?
Waarom lig ik? Wat is er mis met
mijn linkerkant?
Het zijn de eerste in
dringende zinnen van
Een leven op zijn kop
van journaliste Trix
Broekmans, waarin
oud-Ruslandcorrespondent Peter
d'Hamecourt (74) beschrijft wat er
op 4 maart 2018 gebeurt: hij krijgt
in zijn woning in Zuid-Frankrijk
een beroerte. Het boek, dat van
daag verschijnt, is een neerslag
van de ervaringen die niet alleen
de patiënt doormaakt, maar ook
zijn omgeving.
Auteur Broekmans, een voorma
lig collega van d'Hamecourt bij het
AD en al veertig jaar een goede
vriendin, bezocht hem voor het
eerst drie weken na het tragische
voorval. „Het was Peter niet meer.
Hartverscheurend. Toen hij vroeg
of hij erg was veranderd, loog ik en
zei: je bent alleen wat vermagerd",
herinnert Broekmans zich.
d'Hamecourt was door de be
roerte linkszijdig totaal verlamd.
Klokkijken kon hij ineens niet
meer en hij lag als een baby in zijn
ziekenhuisbed. Zowel hij als
Broekmans kwam tegelijkertijd op
het idee om het ziekte- en herstel
proces op schrift te stellen.
,,We wilden een zo realistisch
mogelijk beeld geven van wat het
betekent als je teruggaat naar nul.
Veel mensen beseffen dat niet'',
zegt d'Hamecourt. Broekmans: ,,Er
zijn veel boeken over beroertes ge
schreven, maar niet één dat van zo
dichtbij een patiënt volgt.''
Het document is zo levensecht,
dat het af en toe ongemakkelijk
voelt. Zo verhaalt d'Hamecourt
over zijn incontinentieproblemen.
,,Ik vind het groots dat Peter alles
in zijn dagboeken vrijgaf voor pu
blicatie. Het blijft dragelijk, omdat
hij vertelt met een lichte toets'',
zegt Broekmans. „Bovendien heb
ik het ergste weggelaten.''
Niet meer lopen
Als de eerste weken van louter
overleven voorbij zijn, wordt de
journalist overgebracht naar een
revalidatiekliniek, waar hij aan
zijn herstel begint te werken. Dat
verloopt aanvankelijk moeizaam.
,,Zelfs het optillen van mijn been,
met slechts één centimeter, lukte
niet.'' Frustratie bouwt zich op,
doordat d'Hamecourt - voorheen
altijd een onstuitbare doener -
naar zijn eigen gevoel niet snel ge
noeg vooruitgaat. Dan deelt ook de
hoofdarts van de kliniek nog een
dreun uit. Hij deelt zijn patiënt
koeltjes mee, dat hij waarschijnlijk
nooit meer zal lopen.
Na de eerste verbijstering,
maakt woede zich meester van
d'Hamecourt. Kwaadheid op de
geneesheer, die hem dit zomaar
- Zoja Rjoetina, echtgenote
van Peter d'Hamecourt
durft te vertellen. De journalist
raakt alleen maar extra gemoti
veerd om toch weer te kunnen lo
pen. Dat lukt, stap voor stap.
En wat blijkt, in een interview
dat Broekmans later met de hoofd
arts heeft? Hij loog met opzet, om
d'Hamecourt tot grotere daden
drang te provoceren. Broekmans:
,,Een gewaagde tactiek, want je
kunt als patiënt ook depressief
worden, als je zoiets te horen
krijgt. Maar bij Peter pakte het
goed uit." d'Hamecourt: „Boos
heid kan een impuls geven. Maar
de hoofdarts daagt alleen mensen
op die manier uit, van wie hij
denkt dat ze het aankunnen.''
Wie wel en niet (snel) herstelt,
blijft koffiedik kijken. Een van de
therapeuten zegt in het boek:
,,Mensen met een lichte beroerte
herstellen soms niet of nauwe
lijks." Toch is d'Hamecourt ervan
overtuigd dat zijn mentale aard
hem erdoor heeft gesleept: ,,Wils-
kracht is heel belangrijk. Ik had
eerst een paar keer spiegelthera-
pie, waarbij ik alleen maar zat. Dat
werkte niet bij mij. Ik wilde actie.''
De relatie met zijn Russische
echtgenote Zoja Rjoetina komt
soms flink onder hoogspanning te
staan. ,,Ik was in het begin totaal
afhankelijk van haar en zij cijferde
zich compleet weg. Daar heb ik me
ook wel bezwaard om gevoeld.''
Rjoetina krijgt uiteindelijk zelfs
een zenuwinzinking en beseft dat
het anders moet. ,,Een vriendin
hield me voor: jij hebt jouw eigen
leven'', vertelt ze. ,,Ik realiseerde
me dat ik eerst voor mezelf moest
zorgen. Als ik zou instorten, kon
niemand meer voor Peter zorgen.''
d'Hamecourt kan nu, ruim drie
jaar later, weer lopen. Afgelopen
week ook zonder stok. En hij heeft
er alweer een lezingentour in Ne-
derland opzitten. Binnenkort wil
hij weer gaan autorijden. ,,Ik kan
tot 90 procent herstellen'', vertelt
hij. Rjoetina zegt dat haar man ten
positieve is veranderd door zijn
ziekte. ,,Hij is opener geworden en
zachtaardiger. Vroeger gebeurde er
altijd wat hij wilde, maar nu is dat
niet meer zo.''
Eeuwige leven
d'Hamecourt beaamt dat. ,,Het on
geduld is gebleven. Maar ik ben
niet meer zo gefocust op presteren.
Ook schenk ik meer aandacht aan
vrienden, kijk meer naar de natuur
en luister naar de vogels. Had ik
vroeger geen enkele interesse in.''
Met Een leven op zijn kop willen
Broekmans en d'Hamecourt tonen
dat een hersenbloeding niet het
einde van je actieve bestaan hoeft
te zijn. Dat, als je echt wilt en hard
werkt, een flink herstel mogelijk
is. Maar er is ook een andere bood
schap. ,,Ik had het perfect voor el
kaar. Schrijven, reizen tussen
Frankrijk, Rusland en Nederland,
lezingen geven'', zegt d'Hame-
court. ,,Ik dacht dat ik het eeuwige
leven had. Niet dus. Erken daarom
je vermoeidheid en neem mo
menten van rust. Bij mij is de be
roerte waarschijnlijk de noodrem
geweest, waaraan mijn lichaam
heeft getrokken.''
DEN HAAG Veel Nederlan
ders die tijdens de Tweede
Wereldoorlog voor de bezet
ter vochten, hebben hun
Duitse oorlogspensioen nooit
opgegeven aan de Belasting
dienst. Dat schrijft staatsse
cretaris Hans Vijlbrief (Finan
ciën) aan de Tweede Kamer.
Momenteel ontvangen nog zo'n
dertig oud-SS'ers een oorlogs
pensioen van Duitsland. Dat dit
gebeurde, is al langer bekend.
Maar Duitsland weigerde lange
tijd informatie te verstrekken
over wie er geld kreeg. Dat is na
lang aandringen alsnog gebeurd.
In 2013 stelde CDA-Kamerlid
Pieter Omtzigt het al eens aan de
orde.
De fiscus kreeg te horen welke
Nederlandse ingezetenen in de
jaren 2015 tot en met 2019 een zo
genoemde Kriegsbeschadigten-
rente uitgekeerd kregen. De
hoogste uitkering in die periode
was ruim 16.000 euro per jaar, de
laagste 129 euro.
Volgens Vijlbrief blijkt dat
slechts 20 procent van de oud-
SS'ers hun Duitse oorlogspensi
oen ook opgaven bij de Neder
landse fiscus. Dat is wel ver
plicht. Gepensioneerden hebben
daardoor mogelijk te veel toesla
gen gekregen, omdat de Belas
tingdienst niet wist dat hun in
komen eigenlijk hoger was dan
bekend. De Belastingdienst gaat
nu per geval kijken of mensen
geld moeten terugbetalen.
PARIJS Seriemoordenaar en
kinderverkrachter Michel
Fourniret (79), ook wel bekend
als 'de Franse Dutroux' of het
'monster van de Ardennen', is
overleden zonder nog nieuwe
moorden te bekennen.
De Parijse aanklager Rémy Heitz
heeft dat bevestigd tegenover het
AFP. Fourniret lag volgens
Franse media sinds een maand
in een ziekenhuis met ademha
lingsproblemen.
Fourniret, die van zichzelf zei
'erger dan Dutroux' te zijn, werd
zowel in 2008 als in 2018 tot le
venslang veroordeeld, de eerste
keer voor zeven en de tweede
keer voor nog eens twee moor
den, maar in totaal bekende hij
er twaalf. De Franse seriemoor
denaar had een enorm 'werkter
rein', waaronder op een bepaald
moment ook de Franse en Belgi
sche Ardennen. Bij de ontvoe
ring van een jong meisje uit het
Belgische Ciney liep hij tegen de
lamp. Zij kon zich bevrijden en
bij een kruising uit de bagage
ruimte van zijn bestelwagen
springen. Een toevallig passe
rende vrouw die haar oppikte,
kon daarna het kenteken van
Fourniret noteren.
dinsdag 11 mei 2021
GO
Joost Bosman
Pst
'Mijn
haam
trok aan
de noodrem'
