t
*88?
8 NIEUWS
m
CORONA LANGDURIGE KLACHTEN
Terwijl tienduizenden mensen
maanden na hun besmetting
met corona nog altijd kampen met
zware klachten, zijn artsen nog
steeds op zoek naar de oorzaak.
Hoe kunnen ze deze mensen
helpen? ,,Het eerlijkste antwoord:
we weten het niet.''
et is bijna veertien
maanden geleden
dat Nienke Doorn
bosch (47) corona
kreeg. ,,Het is wat
het is'', zegt de
Wijchense, huisarts
van beroep, over haar huidige toe
stand. Dat tekent haar karakter: ze is
geen aansteller. Het zegt evengoed
iets over haar tamelijk uitzichtloze
situatie. ,,De laatste maanden blijf ik
op een plateau hangen. Gaat dit nog
wel over, vraag ik me soms af. Dat
kan niemand mij vertellen.''
Doornbosch, moeder van drie,
maakte vroeger lange wandelingen
met haar hond in het bos. Nu moet ze
tevreden zijn met tien minuten of
een kwartiertje, op een bescheiden
tempo. Haar conditie staat in de weg,
net als de pijn in haar voeten. Ze was
een betrokken, actieve moeder, nu is
ze blij als ze af en toe een spelletje
mee kan doen. Ze werkt niet meer.
,,Het is frustrerend. Je wilt een leuke
moeder zijn, een leuke vrouw.''
Er zijn in Nederland veel meer
mensen zoals Nienke, al is onbekend
hoeveel. Tienduizenden mensen met
long covid (langdurige coronaklach
ten) lijkt een voorzichtige schatting.
Groot Brits onderzoek suggereert dat
13,7 procent van de mensen die met
corona besmet zijn geweest na drie
maanden nog klachten heeft. Met
achtduizend besmettingen per dag
komen er in Nederland dus dagelijks
vele honderden mensen bij van wie
het leven voor langere tijd wordt ont
regeld. Honderden mensen die niet
goed aan het sociale, economische en
maatschappelijke verkeer kunnen
deelnemen. 'Een volksgezondheids-
catastrofe in de maak', schreef het
Britse tijdschrift The Economist deze
week.
De soms hartverscheurende be
richten in de Facebookgroep 'Corona
patiënten met langdurige klachten'
geven een goede indruk van de indi
viduele ellende achter deze cijfers.
Verkeerde aanpak
Ondertussen breken (para)medici
zich het hoofd over de vraag hoe al
deze mensen geholpen kunnen wor
den. Aanvankelijk, vertelt Robert
Saarloos, fysiotherapeut in Oud-Beij-
erland, was het idee om de ex-Covid-
patiënten weer conditie te laten op
bouwen. Dat was in de tijd dat corona
puur als longziekte werd gezien. ,,We
maken ze fitter, dachten we. Dan zijn
Mensen
kunnen op
goede dagen
in hun hoofd
veel meer dan
wat in de
praktijk het
geval blijkt
w
ze minder vermoeid. Nu denk ik: ik
heb die mensen echt iets aangedaan
wat achteraf misschien eerder mis
handeling dan behandeling was.''
Ook Doornbosch dacht dat hard
werken de beste remedie was. ,,Niet
aanstellen, gewoon doorgaan. Dus ik
ben ook weer gaan werken. In de zo
mervakantie merkte ik al dat dat niet
goed ging. Maar ik ging door, vraag
me niet hoe. Thuis kon ik niets meer.
In de kerstvakantie moest ik accepte
ren dat het gewoon niet ging.''
Zo zijn er nog duizenden corona
patiënten, van wie het gros geen zie
kenhuis van binnen zag, die na de
eerste golf hun uiterste best deden
om 'beter' te worden. Dat bleek een
misrekening. ,,Als je inspanning
vraagt, moeten deze mensen het
bezuren'', zegt Alfons Olde Loohuis,
medisch adviseur bij C-support, dat
nazorg biedt aan Covidpatiënten met
langdurige klachten.
Trajecten van zes tot acht maanden
zijn geen uitzondering, zeggen the
rapeuten die het van dichtbij mee
maken, zoals ergotherapeut Sabine
van Erp uit Boxmeer. ,,Het gaat heel
langzaam. Daar schrik ik toch van.''
Fysiotherapeut Saarloos moet tot
zijn spijt constateren dat patiënten
uit de eerste golf mogelijk veel hin
der hebben gehad van de eerste be
handelingen. ,,Deze mensen zijn het
hardst gedupeerd. Het duurt bij hen
veel langer voordat ze eruit komen.''
Van Erp: ,,Zij lopen al zo lang rond
met klachten, dat ze van ver moeten
komen. Mensen uit de tweede golf
komen sneller bij ons, vaak met
mildere klachten. Die kunnen we
meteen op het goede spoor zetten.''
Dat niet bekend was hoe patiënten
met langdurige klachten moeten
worden behandeld, is niemand te
verwijten; Covid-19 was een nieuw
verschijnsel. De medische weten
schap staat nu voor een puzzel. ,,We
zien dat mensen vermoeid zijn'', zegt
Ewoud van Dijk, neuroloog in het
Radboudumc en voorzitter van de
Nederlandse Vereniging voor Neuro
logie. ,,Ze hebben meer moeite met
aandacht en concentratie, onthouden
dingen daardoor minder makkelijk.
Maar we weten er nog onvoldoende
zaterdag 8 mei 2021
GO
Long covid: artsen staan nog
Ellen van Gaaien
Sander van Mersbergen
Wijchen
Huisarts Nienke
Doornbosch maakte
altijd lange wandelin
gen met de hond.
Sinds ze corona kreeg,
heeft ze daar de con
ditie niet meer voor.
Ze noteert elke dag in
een schriftje wat ze
wel en niet kan.
FOTO'S KOEN VERHEIJDEN
- Paulien Goossens,
revalidatiearts