ECONOMIE 17
Focus op groen en digitaal
CORONA ECONOMISCH HERSTEL
Tot groot verdriet van werkgevers en
vakbonden dreigt Nederland het allerlaatste
land te worden dat in Brussel zijn nationaal
herstelplan indient. De oorzaak daarvan is de
slepende kabinetsformatie. Europarlementariërs
van CDA en PvdA zien een andere reden.
De coronapandemie
heeft een zware slag
aan de Europese eco
nomie toegebracht. In
Brussel liggen dikke
draaiboeken klaar over hoe Europa
zo snel mogelijk de economische
draad weer kan oppakken. Daar
voor ligt een bedrag van 750 mil
jard euro klaar, keurig verdeeld
over de lidstaten. Voor Nederland
gaat het om 5,6 miljard (aan lenin
gen en subsidies).
Om aanspraak te kunnen maken
op het geld moeten lidstaten een
herstelplan indienen. Die herstel
plannen hadden vorige week vrij
dag binnen moeten zijn. Dat lukte
slechts bij negen landen. Inmid
dels hebben veertien landen een
plan ingediend. En de rest, zo ver
wacht de commissie, volgt 'in de
loop van de komende weken'.
Op een na dan toch, want
namens Den Haag stuurden de
ministers Wopke Hoekstra
(Financiën) en Bas van 't Wout
(Economische Zaken) eind vorige
week een briefje naar Brussel met
de mededeling dat Nederland
eerst een nieuw kabinet wil en pas
als dat er is, een plan indient. Tot
die tijd moet niet alleen Brussel
geduld uitoefenen, maar moeten
ook alle bedrijven en werknemers
- die na veertien maanden stagna-
tie liever vandaag dan morgen
weer aan de slag gaan - dat.
Volgens Hoekstra en Van
't Wout wil het demissionaire
kabinet niet een paar weken voor
zijn vertrek de boel voor jaren
dichttimmeren, en daarmee aan
de nieuwe regeerploeg bij voor
baat alle beleidsruimte ontnemen.
Boemerang
Dat zien PvdA-leider in Europa
Agnes Jongerius en CDA-Europar-
lementariër Toine Manders toch
een tikje anders. Het 'nogal lullige
briefje' (Jongerius) van Hoekstra
heeft volgens hen niets met een
plotse opwelling van democratie
te maken, maar alles met Haagse
eisen aan andere landen, die nu als
een boemerang terugkomen. Jon-
gerius: „Nederland wilde via de
herstelplannen economische her
vormingen en bezuinigingen af
dwingen. Hoekstra stond met op
geheven vinger naar Zuid-Europa
te zwaaien. Maar nu ontdekt het
kabinet dat Brussel ook eisen aan
Nederland stelt: een stop op de
Nu ontdekt het
kabinet dat Brussel
ook eisen aan
Nederland stelt
belastingvlucht voor multinatio
nals, de hypotheekschuld van 1500
miljard omlaag, betaalbare huur
woningen en betere regelingen
voor mensen met onzeker werk,
flexwerkers en zzp'ers."
Manders: ,,Het was ook Rutte
zelf. Als een dominee stond hij
vorig jaar te preken dat het Euro
pese geld niet zomaar beschikbaar
kwam, landen moesten dan ook
hervormen. Spanje en Italië zijn
daar nu volop mee bezig, Rutte
geeft niet thuis. De VVD, als partij
van de rijken, zal niet in een rege
ring willen zitten die constructies
voor belastingontwijking via
Nederland afschaft en de heilige
koe, de torenhoge hypotheek
schulden van Nederlandse huis
houdens, gaat slachten."
Beide Europarlementariërs vin
den dat Rutte zich met zijn eisen
aan Zuid-Europa flink in de voet
heeft geschoten, én dat hij dit had
kunnen voorzien. De Europese
eisen, ook aan Nederland, zijn niet
nieuw, ze staan in de landen-
rapporten die Brussel keurig elk
jaar uitbrengt. Jongerius: ,,Alles
wat Brussel vraagt, had al jaren
Brussel zelf lijkt Nederland voor
alsnog niet heel erg achter de
vodden te zitten. Kwaliteit boven
snelheid is daar het devies. For
meel kunnen de plannen zelfs 'op
elk moment tot midden 2022'
worden ingediend, zegt een
woordvoerster van vicecommis-
sievoorzitter Dombrovskis. Maar
al die tijd komt er dan ook geen
geld op tafel.
Dat leidt tot groot verdriet bij
werkgevers en werknemers, die
het kabinet al maanden manen
met een herstelplan te komen.
Langer wachten is onverantwoord,
schrijven de voorzitters Ingrid
Thijssen (VNO-NCW) en Tuur
Elzinga (FNV). De vooruitzichten
voor de komende jaren zijn im
mers nog steeds allerbelabberdst.
Het bedrijfsleven zal tot en met
2025 maar liefst 47 miljard minder
investeren dan het zonder corona
zou hebben gedaan. Belangrijke
handelspartners zitten zelf zoda
nig in de puree, dat er geen per
spectief is op een snel
exportherstel. ,,Belangrijk is dat
we geen onnodige tijd verliezen
en dat een nieuw kabinet dit plan
als vrijwel eerste beleidsdaad kan
indienen in Brussel", aldus VNO-
woordvoerder Kees Bakhuis.
Nederland laat met zijn getreu
zel kansen liggen, zegt ook CDA-
woordvoerder interne markt
Toine Manders. Hij noemt een
voorbeeld uit de sector waarvoor
hij rapporteur is: batterijen. Sinds
Brussel helemaal op de groene
toer zit, zijn die een Europees
speerpunt geworden. ,,Europa
moet wereldleider worden op het
vlak van slimme batterijcellen
voor elektrische auto's en energie
opslag thuis. Nederland heeft in
die sector prachtige bedrijven -
DAF, VDL, NXP - en startups als
DENS en Lightyear. Ook onze uni
versiteiten staan klaar om de
schouders eronder te zetten. Maar
door het Haagse geklungel heb ik
er een hard hoofd in of de regering
erin slaagt daarvoor het geld uit
Brussel binnen te halen."
EISEN
zaterdag 8 mei 2021
aanvraag EU-subsidiegeld
Een bezichtiging van
een woning. Brussel wil
hervorming van de
Nederlandse woning-
Nederland wil wachten met
Frans Boogaard
Brussel
-Agnes Jongerius, PvdA
Voor Nederland ligt voor 5,6
miljard aan subsidies en leningen
voor herstel van de economie
klaar in Brussel.
De nationale her
stelplannen worden
in Brussel getoetst
aan tal van eisen.
Omdat ze Europa
groener en digitaal
weerbaarder moe
ten maken, zijn de
twee belangrijkste
dat minstens 37
procent van het te
investeren geld in de
klimaatdoelen moet
passen, en dat min
stens 20 procent
ervan gaat naar ver-
dere digitalisering.
De eisen uit het
zogenoemde Euro
pese semester, de
halfjaarlijkse econo
mische gezond-
heidscheck, variëren
per lidstaat. Veel zui
delijke landen moe
ten hervormen en
schulden saneren,
Nederland moet -
onder meer - de
belastingvlucht
stoppen en zijn wo
ning- en arbeids-
markt hervormen.
Over hoe strak Brus
sel hierin zit, zegt de
woordvoerster van
Eurocommissaris
Dombrovskis: ,,Elk
plan moet bijdragen
aan het effectief
aanpakken van alle -
of een aanzienlijk
deel van de - uit
dagingen die zijn
geïdentificeerd in de
relevante landen
specifieke aanbeve
lingen."
