ZEELAND 13
Help! Wat doe je als je een verwarde man
of vrouw tegen het lijf loopt? Afwimpelen?
Vragen stellen? Meevoeren? De politie
bellen? Er is geen simpel recept en maar
een ding is zeker. De kans dat je op straat
iemand met dementie treft, groeit met de
et dat beeld van een kwij
lend hoopje mens in een
rolstoel dat apathisch
voor zich uit zit te kijken
1 in het verpleeghuis maar
uit je hoofd. ,,Die zijn er, maar dat is
echt maar een heel klein percentage.
Tachtig procent van de mensen met
dementie leeft gewoon thuis. Die ko
men we tegen in de supermarkt en
op straat, in de bibliotheek of op va
kantie", zegt Pauline Klerkx van het
Odensehuis Schouwen-Duiveland.
Het is haar missie om het beeld dat
veel mensen van dementie hebben
een beetje bij te stel
len. Nu zijn er
zo'n 280.000
Er is niet
zoiets als
een quick fix, een
snelle oplossing. Het
allerbelangrijkste is
dat je met mensen
met dementie
meebeweegt
personen met dementie in Neder
land, maar verwacht wordt dat dat
aantal over 15 jaar is verdubbeld.
,,Dus is het óntzettend belangrijk dat
wij goed leren hoe we mensen met
dementie herkennen en ook leren
hoe we met deze mensen om kun
nen gaan."
Vanuit het Odensehuis in Zierik
zee wordt hard gewerkt aan een de-
mentievriendelijk Schouwen-Duive
land. Medewerkers van supermark
ten en winkels, ambtenaren van de
gemeente maar ook verenigingen,
serviceclubs en inwoners kunnen
een (gratis) training volgen. Mis
schien wel de meest cruciale les die
mensen leren: ,,Er is niet zoiets als
een quickfix, een snelle oplossing.
Het allerbelangrijkste is dat je met
mensen met dementie meebe
weegt."
Agressie steekt de kop op
Want zoveel mensen, zoveel smaken.
Niet alleen karakters en situaties ver
schillen, er zijn ook nog eens tiental
len verschillende vormen van de
mentie. Bij de één lijkt het geheugen
nog redelijk te functioneren, maar
steekt agressie opeens de kop op. Bij
de ander is fysieke stijfheid een hot
item en komt depressie om de hoek
kijken. En om het nóg ingewikkelder
te maken: iemand die vergeetachti-
ger wordt, heeft niet per definitie de
mentie.
„Eigenlijk zijn het bijna altijd
meerdere signalen die je in de gaten
moet houden. Het is niet het een of
het ander'', geeft Klerkx aan. Mensen
kunnen moeite krijgen met taal, zo
wel met lezen en schrijven als met
begrijpen. Ze kunnen vergeetachtig
worden of spullen kwijtraken. We
ten opeens niet meer hoe ze een kop
koffie zetten of een andere dagelijkse
handeling moeten uitvoeren. En zo
zijn er nog meer tekenen die kunnen
wijzen op dementie: je vergissen in
tijd en plaats, moeite hebben met
zien, je terugtrekken uit sociale acti
viteiten of onrustig zijn.
Niet alleen komen er in de nabije
toekomst in rap tempo meer mensen
met dementie bij, de kans je ermee
wordt geconfronteerd - je buurman
ofiemand die bij je aan de kassa of
balie staat - wordt daardoor ook
steeds groter. Precies daarom vindt
Klerkx het belangrijk dat zoveel mo
gelijk mensen geïnformeerd worden.
Dat doet ze onder meer door met be
hulp van interviews met mensen
met dementie zoveel mogelijk 'ge
zichten' van de ziekte te laten zien.
,,Dat zijn allemaal mensen die wel
dementie hebben, maar absoluut
niet in een tehuis horen. Dat zijn
mensen die gewoon vol in het leven
horen te staan."
In meerdere Zeeuwse gemeenten
wordt gewerkt aan een dementie-
vriendelijke gemeente. Onder meer
Veere, Kapelle en Borsele zijn hier
actief mee bezig.
I ADVIEZEN
Hoe kun je beter omgaan met mensen met dementie?
r
I
vrijdag 7 mei 2021
Wat kun je doen als iemand
je op straat aanklampt?
Esme Soesman
Zierikzee
-Pauline Klerkx, coördinator
Odensehuis
,;v
- Als je een verward ie
mand treft op straat, stel
die persoon dan gerust.
Haal eerst de paniek
weg.
- Maak oogcontact en
laat in je mimiek en door
non-verbaal gedrag mer
ken dat je iemand wilt
helpen.
- Houd je toon vriende
lijk.
- Vraag of je kunt helpen
en doe niet iets wat niet
gevraagd wordt.
- Stuur iemand niet weg
en bel geen politie, maar
denk even mee. Mis
schien heeft de persoon
een briefje op zak met
het thuisadres.
- Wees geduldig, maar
niet betuttelend. Dus sla
niet opeens een raar
toontje aan. Op medelij
den zitten de meeste
mensen ook niet te
wachten.
- Als iemand een vraag
niet begrijpt, stel dan
nog een keer diezelfde
vraag. Maak er niet gelijk
een heel andere vraag
van.
- Laat mensen die steeds
hetzelfde verhaal vertel
len dat ook gewoon
doen. Ga dat niet corrige
ren of afkappen.