AUTO Mensen waren eerst bang voor ongelukken door bladcadeau Bestel via bladcadeai Bijna 90 jaar geleden presenteerde Philips zijn eerste autoradio. Hij woog 12 kilo en was nagenoeg onbetaalbaar. Anno 2021 leidt de autoradio een zieltogend bestaan in de spelonken van moderne multimediasystemen. 18 Verras je moeder met een B en ontvang een special naai of koop in de winkel VRAAG ANTWOORD Waarom de buitenspiegels niet vervangen door camera's? Kan ik ook de afstands bediening uitschakelen? Is na 1500 km onderhouds beurt nodig? De autoradio kent een rijke geschiedenis. De eerste exemplaren uit de jaren 30 van de vorige eeuw waren enorme bakbeesten. Ze wogen vaak meer dan 20 kilo en na men veel ruimte in beslag. Boven dien waren ze erg duur. Een radio kostte destijds zo'n 250 gulden, een nieuwe auto circa 2000 gulden. Taxi chauffeurs vroegen daarom tot de Tweede Wereldoorlog een extra bij drage van hun klanten als die tijdens de rit muziek wilden horen. In die beginjaren bleek de auto radio ook kwetsbaar. Hoewel de 15 centimeter hoge buizen van de radio verend werden opgehangen, moesten ze vaak worden vervangen. ,,Toch was de ontvangst prima'', zegt Ton Zitman (72), verzamelaar en restaura teur van autoradio's. ,,Uit die kolos sale bakken kwam een puik, kraak- vrij geluid. Vaak werd er jazz en blues gedraaid, maar ook praatprogram ma's bestonden al.'' Niet iedereen was direct enthousi ast over deze moderniteit. ,,Het appa raat was er nog niet of mensen spra ken er hun zorg over uit'', zegt Karin Bijsterveld, geluidshistoricus en bij zonder hoogleraar wetenschap, tech nologie en moderne cultuur aan de Universiteit van Maastricht. ,,Het ge luid zou de bestuurders afleiden en ongelukken veroorzaken, vooral in gebieden met druk verkeer.'' De maatschappelijke controverse over de autoradio liep zo hoog op dat zelfs de Amerikaanse president Herbert Hoover niet aan de grote klok hing dat hij een autoradio had. ,,Dat zou hem maar partijdig doen lijken'', aldus Bijsterveld. De radio industrie begon een lobby en tot een wijdverbreid verbod kwam het niet. Storing In eigen land hield Philips rekening met die sentimenten en benadrukte dat de autoradio geschikter was voor gebruik op het rustige platteland dan in de drukke stad. Hij was volgens de fabrikant vooral bedoeld om buiten de auto gehoord te worden. Tijdens picknicken bijvoorbeeld, of om in druk te maken op een leuk meisje. ,,Al rijdend naar de radio luisteren was moeilijk'', verklaart Bijsterveld. ,,De versterkerbuizen van de radio konden kapot rammelen, de motor maakte meer lawaai dan de radio en de ontvangst werd ernstig gestoord door de elektromagnetische golven die vrijkwamen bij het ontstekings proces in de bougies.'' Desondanks kon je volgens verza melaar Zitman op de Nederlandse 'Luisteren met licht en ruitenwissers aan zorgde vaak voor een overbelaste dynamo' wegen al gauw kiezen uit een zender of vijf, waaronder zelfs enkele bui tenlandse. ,,Tenminste, als de accu niet leeg was. Want waar een mo derne autoradio slechts enkele hon derden milliampères stroomsterkte vraagt, trokken de eerste radio's met zes ampère een behoorlijke wissel op de stroomvoorziening. Radio luiste ren met groot licht en de ruitenwis sers aan zorgde nogal eens voor een overbelaste dynamo.'' Innovaties rond de autoradio ble ken meermaals een flop. Zoals de au to-platenspeler. Zitman: ,,Die werd weliswaar verend opgehangen, maar door de slechte wegen van toen moest de naalddruk zó groot zijn dat óf je plaat na tien keer afspelen was grijsgedraaid, óf dat de naald was ge broken. Ook de 8-Track, een meer- sporen-cassettesysteem dat in Ame rika enorm aansloeg, heeft het hier nooit gered.'' Zitman is eigenaar van een omvang rijke collectie klassieke autoradio's. In de loop der jaren groeide zijn col lectie uit tot meer dan vierduizend exemplaren. ,,Van na 1980 heb ik niets meer. Toen het digitale scherm pje in de mode kwam, werd het me allemaal een beetje te modern.'' Hét leukste cadeau op afstand VRIJDAG 7 MEI 2021 GO Autospecialist Niek Schenk beantwoordt lezersvragen. Mail naar auto@dpgmedia.nl Waarom hebben we nog steeds van die volstrekt verouderde zijspiegels als we met camera's een veel beter en breder zicht kunnen projecte ren op de voorruit, even tueel op een display? Dan ben je ook meteen de luchtweerstand hoger verbruik) kwijt. Waar blijven die ingeni eurs? —Ron Sebok Vooral vanwege de lucht- weerstand zijn enkele au tofabrikanten al begon nen met het vervangen van de buitenspiegels door camera's, zoals Audi, Honda en Mercedes. Het gebeurt nog maar mond jesmaat, omdat de tech niek nog niet volmaakt is en veel automobilisten eraan moeten wennen. Het zicht op beeld schermpjes is vaak niet optimaal door invallend licht en reflecties. Ook worstelen de fabrikanten nog met de inbouwplek van die schermen: waar verwacht de automobilist die? De projectie van vi deobeelden op de voor- of zijruit is ook nog niet uitontwikkeld. Maar ik ga ervan uit deze problemen binnen een paar jaar zijn opgelost. Op de sleutel van mijn Opel Meriva (2015) zit een knopje waarmee ik op afstand de autora men kan bedienen. Dit knopje wordt soms per ongeluk ingedrukt als de sleutel zich in mijn broekzak bevindt. Het leidt soms tot onge wenste situaties. Niet fijn om er 's ochtends achter te komen dat de autoramen de hele nacht open hebben gestaan. Kan ik deze functie uit schakelen? —Johan Verboord Nee, dat kunt u zelf niet doen. Dit is een bekend euvel van deze generatie Meriva, maar de Opel- dealer kan het wel oplos sen. Waarschijnlijk is bij uw auto de instructie uit het zogenoemde TSB (Technical Service Bulle tin, no. 2844) nog niet uit gevoerd. Dat is een soft ware-update waarmee de sleutel deze situatie niet meer zal veroorzaken. Sinds de vorige beurt (april 2020) heeft mijn tien jaar oude auto nog geen 1500 kilometer ge reden. Heeft hij nu toch een normale onder houdsbeurt nodig, of is een zogenoemde zomer- check voldoende? —Johanna Kock Het gaat erom of u de auto gewoon in goede conditie of juist in topcon ditie wilt houden. Een auto op hogere leeftijd kan elk moment iets gaan mankeren. Als u echt het zekere voor het onzekere wilt nemen, is een volle dige beurt altijd beter. Ook die geeft nog steeds geen garantie dat u niet wordt verrast, maar de kans is kleiner. Omdat er echt op veel meer punten wordt gecontroleerd en indien nodig ingegrepen. Het doek valt voor de autoradio ERIK KOUWENHOVEN - TON ZITMAN, VERZAMELAAR Het is bijn

Krantenbank Zeeland

Provinciale Zeeuwse Courant | 2021 | | pagina 18