II
Liggen de ziekenhuizen
nog vol omdat april zo
ontzettend koud was?
II
5
Afgelopen april was de koud
ste sinds 1986. foto Jeffrey groene-
de gasten gemeten. Van ^edereen,
want de Nederlanders zijn, an
ders dan bij de testreis op Rho-
dos, niet alleen. Er verblijven ook
nog enkele honderden andere
gasten in het hotel, dat met 738
kamers plaats heeft voor 1800
mensen.
De 'proefkonijnen' mogen, met
hun blauwe bandje van 'all-inclu
sive' om, ook het hotel verlaten.
,,We gaan zeker een auto huren
om de omgeving te verkennen'',
zeggen Petra en Peter Schoon,
beiden 52 jaar, uit Monster. Ze
zijn fervente reizigers, vaak met
het hele gezin, maar hun zoons
van 18 en 20 zijn er nu niet bij.
,,Vorig jaar hadden we een heel
mooie reis gepland, een cruise
door de Cariben, een bezoek aan
het geboortehuis van Bob Marley,
en de parken in Florida, maar dat
ging allemaal niet door.''
Acht dagen Gran Canaria zijn
minder avontuurlijk, maar ze zijn
er dolblij mee. Net als de andere
reizigers voelen ze zich vooral be
voorrecht dat ze uit de 68.000
aanmeldingen gekozen zijn om
deze week te beleven. ,,We heb
ben zin in de zon. Na veertien
maanden achter de computer op
je zolderkamertje was dit hard
nodig," zegt Peter. Wel hebben ze
'gemengde reacties' gehad op hun
reis. ,,Maar sommige mensen zijn
gewoon niet zo van reizen en va
kanties. Tegen deze manier van
reizen, met alles onder controle,
de testen, de regels, kun je toch
niet veel bezwaren hebben?''
Jaloers
Jordy Pijl (25) uit Leek heeft juist
alleen maar positieve reacties ge
had. ,,Mijn collega's zijn vooral ja
loers'', lacht hij, met laptop op
zijn ligstoel en zicht op de blauwe
Atlantische Oceaan. En dat zijn
collega's uit het UMC-ziekenhuis
in Groningen. ,,Ik heb er het laat
ste jaar op oncologie en chirurgie
gewerkt, een heftig jaar, voor ie
dereen.'' Bovendien heeft hij net
zijn studie geneeskunde afge
rond. ,,Dit is wel een mooie ma
nier om dat te vieren.''
Naast hem zit zijn moeder,
Stieneke (56), die hen inschreef
voor de reis. ,,Je merkt dat ieder
een het wel bijzonder vindt om
hiervoor te zijn ingeloot. De
stemming in het vliegtuig was
heel gezellig. En dat hebben we
ook allemaal een beetje nodig in
het leven, gezelligheid en vrolijk
heid.''
Vrolijkheid die later op de mid
dag en zeker 's avonds op de bou
levard van Meloneras te vinden is.
Er zijn vrij veel Spanjaarden op de
been, gedisciplineerd met hun
mondkapje op, al een jaar lang.
Op de terrasjes mogen die af, en
veel bars hebben muzikanten om
voor wat extra sfeer te zorgen. Er
wordt luid meegezongen. Met de
lage besmettingscijfers en een
flinke versnelling van de vaccina
ties (een kwart van de Spanjaar
den heeft in ieder geval één dosis
gehad) zien zij het licht aan het
einde van de tunnel gloren, en
daarbij zijn buitenlandse toeris
ten ook meer dan welkom. RIU-
manager Damen, die al meer dan
20 jaar op Gran Canaria woont:
,,Het is waarvan wij hier op het
eiland leven, toeristen en toma
ten, meer niet.''
de 630. Over zeven dagen geme
ten zitten de vakantie-eilanden
bijna onder de magische grens
van 50.
Die cijfers zijn al ruim een
maand relatief laag, maar hebben
nog niet tot een enorme toe
stroom van toeristen geleid,
vooral vanwege de negatieve reis
adviezen en beperkingen van de
landen van herkomst van die toe
risten. Juist in de wintermaanden
zijn de Canarische Eilanden een
geliefde vluchthaven voor zon-
zoekers. Maar waar er tussen no
vember 2019 en februari 2020 nog
5,1 miljoen toeristen een van de
zeven eilanden bezochten, waren
dat er in dezelfde periode een jaar
later slechts 684.000.
Duitsers
Wel begint er de laatste weken
meer beweging te komen, ziet
Maurice Damen, salesmanager
van hotelketen RIU voor de Ca-
narische eilanden en Madeira.
,,We zitten nu op zo'n 40 procent
van onze bezetting. Duitsers ko
men al enige tijd in groepen via
touroperators, en ook opvallend
veel mensen uit Luxemburg, Li
touwen en Estland. Maar Britten
en Nederlanders helemaal niet.''
Daarom staat hij deze late zater
dagmiddag met de directie van
het hotel persoonlijk, én met een
flesje gel in de hand, de gasten
van de testreis voor de deur te
verwelkomen.
,,Afstand, alstublieft, afstand'',
zegt een medewerkster van het
hotel in de ruime receptie, waar
de nieuwe gasten in de rij staan
voor de check-in. Damen: ,,Er zijn
In mijn omgeving
vond iedereen het
hartstikke leuk.
Ook de ouderen
duidelijke regels. Ik heb liever dat
een gast zich komt beklagen om
dat een ober hem al voor de derde
keer heeft gezegd dat hij z'n
mondkapje op moet doen dan an
dersom.''
Bij verplaatsingen in het hotel
moet het maskertje op, aan het
zwembad mag het af. En bij het
binnengaan van het hotel en de
eetzaal wordt de temperatuur van
April doet wat hij wil. Het is een
stokoud gezegde, en een cliché,
maar daarom niet minder raak.
Bijna heel Nederland verlangt naar
zon en warmte op de huid, maar
april 2021 had daar lak aan. Onder
invloed van een frisse noorden
wind kwam de gemiddelde tem
peratuur uit op slechts 6,7 graden
celsius, en daarmee was deze april
de koudste sinds 1986. Ter vergelij
king: vorig jaar was de eerste echte
voorjaarsmaand bijna 4,5 graden
warmer: 11,1 graden gemiddeld,
met een recordaantal zonuren en
acht dagen boven de 20 graden.
Het zou kunnen verklaren
waarom in de Nederlandse zie
kenhuizen nog altijd code zwart
dreigt, en personeel zich er nog
steeds de blaren op de voeten
werkt. ,,Ik denk inderdaad dat het
effect van het weer heel erg sterk
is, en ik verbaas me erover dat daar
zo weinig aandacht voor is", zegt
Louis Kroes, hoogleraar klinische
virologie in Leiden. ,,Het is een ex
treem koude aprilmaand, en dat
was nu juist wat we niet konden
gebruiken.''
Dat luchtwegvirussen in de
warme zomermaanden minder
actief zijn dan in de koude winter,
is een aloud fenomeen. ,,Als het
warm wordt, kruipen mensen
minder vaak bij elkaar in ruimtes
met dichte ramen", zegt Kroes.
,,Buiten, of in ruimtes met veel
luchtverversing, vervliegen de vi
rusdruppeltjes veel sneller en kan
een virus als corona zich nauwe
lijks verspreiden. Het is nu ge
woon koud. Mensen spreken mede
daardoor veel eerder binnen af dan
vorig jaar april. Een middag met 12
of 20 graden, dat maakt veel ver
schil.''
Invloed weer
Internationaal onderzoek sugge
reert dat het effect van mooier
weer ook bij corona een rol speelt.
In Noorwegen bestudeerden we
tenschappers de coronacijfers in
de twintig landen die vorig voor
jaar het hardst werden geraakt.
Hun conclusie: waar het warmer
werd, verspreidde corona zich
minder snel. Ook het RIVM houdt
in zijn modellen rekening met de
invloed van het weer.
In Nederland is het verschil tus
sen de ontwikkeling van de zie-
kenhuiscijfers van april 2020 en
die van april 2021 schrikbarend.
Het gemiddelde aantal dagelijkse
ziekenhuisopnames was vorig jaar
op 30 april ruim vijf keer kleiner
dan op 1 april. Nu is dat effect er
helemaal niet: het aantal opnamen
nam gemiddeld zelfs wat toe. En
dat terwijl er nu inmiddels bijna
5,5 miljoen coronaprikken zijn ge
zet bij meer dan 4 miljoen Neder
landers, en mogelijk al zo'n 3 mil
joen mensen corona hebben ge
had. In beide maanden golden er
strenge lockdownmaatregelen.
Priksprint
De komende week blijft het fris
voor de tijd van het jaar. ,,Ik ver
wacht dat als het eindelijk mooi
weer wordt, het weleens heel snel
de goede kant op zou kunnen
gaan, ook in de ziekenhuizen",
zegt Kroes positief. ,,Het vaccine
ren is inmiddels goed op gang ge
komen, en Britse studies laten
Een middag met 12 of
met 20 graden, dat
maakt voor corona
veel verschil
zien dat mensen drie weken na de
eerste prik al 65 procent minder
kans hebben om in het ziekenhuis
te belanden. Daar mag je dus echt
wat van verwachten. Het is be
langrijk dat mensen dat perspec
tief blijven zien.''
Terwijl de ziekenhuizen nog al
tijd vol liggen - al was er dit week
einde eindelijk twee dagen op rij
een daling - maakt Nederland zich
op voor een priksprint. Afgelopen
week werden er in het centrale
magazijn in Oss liefst 1,4 miljoen
doses coronavaccin binnengere
den, en de komende twee weken
komen daar nog eens 2 miljoen
vaccins bij. Die worden toege
diend aan mensen boven de 58
jaar, zorgpersoneel en aan jongere
Nederlanders met een verhoogd
risico op ernstige klachten bij co
rona. Deze week zullen er zo'n
650.000 prikken worden gezet,
hoeveel daarna is nog onduidelijk.
Het aantal positieve coronatests
kwam afgelopen weekeinde een
stuk lager uit dan in de week er
voor. Dat was echter mede het ge
volg van een fikse computersto
ring bij de GGD. Hierdoor konden
veel mensen zaterdag geen af
spraak maken voor een coronatest.
maandag 3 mei 2021
GO
- Johan, deelnemer testreis
Er zijn al 5,5 miljoen coronaprik-
ken gezet, maar intussen wil de
bezetting in de ziekenhuizen
maar niet dalen. Een deel van de
oorzaak is waarschijnlijk heel
simpel: het was de koudste
maand april sinds 35 jaar.
Chris van Mersbergen
Den Haag
WEG/QPHOTO
- Louis Kroes, viroloog LUMC
