Zoektocht in Nederland
Openlijk
beschuldigd
van misdaden
Onder de tienduizenden Syrische
vluchtelingen in Nederland bevinden zich ook
personen die vuile handen hebben gemaakt
in dienst van het regime van Assad.
Slachtoffers én politie jagen op hen. Maar
valse beschuldigingen liggen op de loer.
'Wat zegt dat: een foto van
een man met een baard en
een kalasjnikov?'
CHIEL TIMMERMANS EN CYRIL ROSMAN
oven aan de
smalle, hoge trap
in de portiekflat
staat Mah
moud*, een ge
spierde Syriër.
Hij lacht vrien
delijk. „Welkom", zegt hij. Sinds
drie maanden woont hij in Rot
terdam, vanuit zijn raam kun je de
Euromast bijna zien. Binnen ser
veert hij een bord fruit en schenkt
hij sterke Arabische koffie.
Hier in het appartementje op
drie hoog, met buiten het geroe
zemoes van de stad, lijkt de Syri
sche burgeroorlog ver weg. Maar
in werkelijkheid is hij angstwek
kend dichtbij. ,,Ik weet waarom
jullie komen'', zegt Mahmoud.
,,En ik wil vertellen waarom het
niet waar is wat jullie denken.''
De Syriër claimt dat hij jaren
geleden zijn geboorteplaats verliet
omdat hij niet het leger in wilde.
Omdat hij niet wilde moorden in
naam van president Assad. Maar
dat laatste is precies waar hij door
andere Syriërs van wordt beschul
digd. Mahmoud zou lid zijn ge
weest van een militie. Shabiha
worden deze regimestrijders wel
genoemd, de beulen van Assad.
Die beschuldiging komt uit de
koker van het Syrische nieuws
medium Zaman al-Wasl. De web
site plaatste vorig jaar een artikel
met foto's van Mahmoud in
gevechtstenue, omringd door col
lega's met kalasjnikovs. Mahmoud
zou tot een militie hebben ge
hoord die volksopstanden de kop
moest indrukken. Bij een bestor
ming van de stad werden honder
den demonstranten gearresteerd,
gefolterd en vermoord.
Het is een van de duistere kan
ten van de vluchtelingenstroom
die vanuit Syrië naar Europa
kwam. Dat er onder die Syrische
asielzoekers ook terroristen van IS
en Jabhat al-Nusra zaten, is in-
middels bekend. Er worden er
zo'n tien voor de Nederlandse
rechtbank vervolgd. Maar hoe zit
het met die andere kant, met de
shabiha? Dankzij hen verdwenen
er duizenden arrestanten in ge
vangenissen om er nooit meer
levend uit te komen. Hoeveel van
hen worden er hier vervolgd? Het
antwoord: nog nul.
Enorm archief
Dat wil niet zeggen dat er niet op
de regimestrijders wordt gejaagd.
Bijvoorbeeld door Zaman-Al Wasl.
De Syrische nieuwssite claimt een
enorm archief te hebben met do
cumenten van het
Syrische leger, veiligheidsdien
sten en militia. Het gevolg is een
reeks aan onderzoeksverhalen
waarbij de ene na de andere Syri
sche vluchteling publiekelijk
wordt beschuldigd.
Hetzelfde gebeurt via Facebook-
groepen die zijn opgezet door
naar Europa gevluchte Syriërs, die
willen dat de Assad-getrouwen
boeten voor hun daden. Het for
mat is bijna altijd hetzelfde: aan
de ene kant een foto van een man
in uniform met een kalasjnikov in
de hand, aan de andere kant een
foto van ogenschijnlijk dezelfde
man ergens in Europa.
Ene Rawad wordt genoemd als
voormalig lid van de militie Ade
laars van de Wervelwind, een mi
litie die de stad Homs zou hebben
geplunderd en mensen hebben
gedood. Nu woont hij volgens zijn
'onthullers' in Twente. Een an
dere oorlogsmisdadiger zou in
Amsterdam rondlopen. Weer een
ander in Arnhem, eentje in Leer-
sum, Maastricht wordt ook ge
noemd. De beschuldigingen zijn
talrijk, de onderbouwing mager.
Bij het Team Internationale
Misdrijven van de Nationale Poli
tie komen dat soort foto's aan de
lopende band binnen. ,,Maar wat
De oorlog in
Syrië zorgde
voor een stroom
vluchtelingen.
Onder hen bevin
den zich moge
lijk ook oorlogs
misdadigers.
zegt dat: een foto van een man
met een baard en een kalasjni-
kov?'', zegt Vincent Cillessen,
hoofd van het rechercheteam dat
zoekt naar buitenlandse oorlogs
misdadigers in Nederland. Hij en
Anne van Dooren, een van de drie
officieren van justitie die oorlogs
misdadigers vervolgen, weten hoe
gemakkelijk het fout kan gaan.
Cillessen vertelt over een foto
van een man met een afgehakt
hoofd in zijn hand. ,,Daar stond
op social media bij: dit is een IS-
terrorist in het azc in Ter Apel.
Dan gaan alle alarmbellen rinke
len. Maar wij kenden die foto al.
Die man zat niet in Nederland,
maar in Oostenrijk en later Fin
land. Hij kwam niet uit Syrië,
maar uit Irak. En hij was ook geen
lid van IS, maar van een Iraakse
militie.''
Cillessen kent ook voorbeelden
van Syriërs die publiekelijk onte
recht werden beschuldigd, bij
voorbeeld vanwege een familie
vete. Verder ligt geknoei met
beeldmateriaal op de loer. ,,Dan
photoshoppen mensen er het logo
of de vlag bij van een militie op
een uniform. Dat gebeurt. Bij de
strijd in voormalig Joegoslavië,
Rwanda of Afghanistan waren er
nog geen mobieltjes en bestond
Facebook niet. Syrië is het eerste
Volgens het medium
Zaman-Al Wasl maakte
Mahmoud deel uit van
een moordlustige
Assad-militie. Volgens
hemzelf gaat het links
om een foto van zijn
broer die in het leger
zit. Rechts: Mahmoud
met twee vrienden op
de Dam.
Veel Syriërs worden via
nieuwssites of Facebook
openlijk beschuldigd van
oorlogsmisdaden. Het
concept: foto in uniform,
met geweer; ernaast kiekje
van dezelfde man, zonder
zorgen in Nederland.
ZATERDAG 1 MEI 2021 GO
