van herwaardering'
Onder politici
Elke politieke partij is bezig met
'sensibiliseren' van Kamerleden
De oppositie
die nu schande
spreektis zelf
ook niet altijd
vies van sen
sibiliseren
Politiek verslaggever Hans van Soest schrijft elke week over wat er speelt in Den Haag.
Deze week: Kamerleden een toontje lager laten zingen, het is van alle tijden.
II elma Lodders keek
I vreemd op toen ze de
van de ministerraad
I maandagavond las. ,,Als
je leest dat je door ministers onder
het kopje activistische Kamerle
den wordt geschaard, is dat best
schokkend'', vertelt het voormalig
VVD-Kamerlid.
Maar ze was ook verbaasd.
Ministers wilden dat kritische
Kamerleden een toontje lager zon
gen. Lodders las dat premier Mark
Rutte in juli 2019 bij haar 'het be
lang van eenheid binnen de coali
tie' had benadrukt. Ze vroeg zich
af: oh ja? ,,Ik heb nooit gemerkt dat
ze bezig waren mij ertoe te bewe
gen minder kritisch te zijn.''
De opmerkingen van Lodders
steken schril af bij die van de op
positiepartijen deze week. Zij ver
weten het kabinet juist dat het
Kamerleden monddood probeerde
te maken. Iets wat overigens dui
delijk niet is gelukt in de toesla
genaffaire. Het inzichtje dat de
vrijgegeven notulen van de minis
terraad gaven in de Haagse mores,
was ronduit lelijk.
Al denkt niet iedereen er zo
over. ,,Ik keek meewarig naar de
discussie van deze week'', vertelt
PvdA'er Adri Duivesteijn. ,,Ik ben
helemaal niet zo geschokt over
wat er in die vrijgegeven notulen
stond.''
het is om 'gesensibiliseerd' te wor
den. In december 2014 zorgde hij
voor een bijna-kabinetscrisis door
samen met twee andere partijge
noten in de Eerste Kamer een
wetsvoorstel tegen te houden die
de vrije artsenkeuze inperkte.
VVD-minister Edith Schippers
was des duivels, de PvdA-top
praatte op Duivesteijn in om toch
in te stemmen.
PvdA-leider Diederik Samsom
was daarbij 'intimiderend', vertelt
Duivesteijn. Met de vuist op tafel
staan, schelden, je een schuldge-
voel aanpraten. ,,Maar dat hoort er
bij in de politiek'', vindt Duives-
teijn. ,,Als je niet tegen de hitte
kunt, moet je niet in de keuken
gaan werken.''
Duivesteijn boog niet. Zelf was
hij opgegeven met kanker. Hij ging
op zoek naar een andere arts en
leeft nog. ,,Politiek is een krach
tenveld. Iedereen wil wat. Jij als
Kamerlid, de partij, de fractie, het
kabinet, belangenorganisaties die
op je inpraten. Natuurlijk probeert
iedereen druk op je uit te oefenen.
Doe niet zo naïef. Het is aan jou als
Kamerlid om daarmee om te
gaan.''
Inderdaad is het inpraten op
Kamerleden om zich te schikken
naar het partijbelang of het coali
tiebelang niet exclusief iets wat
tijdens Rutte III gebeurde. In het
boek Politiek handwerk van PvdA'er
Bert Middel staat beschreven hoe
het inmiddels overleden Kamerlid
Maarten van Traa tijdens het kabi
net Lubbers III moest instemmen
met een voorstel om asielzoekers
geen hoger beroep meer te gun
nen. De PvdA-top dwong hem
niet dwars te liggen. Middel
schrijft: ,,Na de stemming smeet
Van Traa bij terugkomst op onze
werkkamer woedend zijn tas op
het bureau. De tas schoot door het
glas van het raam
Oppositiepartijen die nu
schande spreken, zijn zelf ook
niet altijd vies van sensibiliseren.
GroenLinks probeerde het bij
Kamerlid Zihni Özdil toen hij kri
tisch was over het afschaffen van
de basisbeurs. Geert Wilders ging
de strijd aan met Hero Brinkman
die de deuren van de PVV wilde
opengooien. Oud-Kamerlid voor
de SP Sharon Gesthuizen klaagde
dat er in de fractie weinig ruimte
was voor kritiek.
is van alle tijden. De Tweede Ka
mer wordt niet bevolkt door onaf
hankelijke volksvertegenwoordi
gers, maar door werknemers van
een partij, constateerde oud-Ka
merlid Sytze Faber (CDA) ooit. De
meeste Kamerleden zijn op de
slippen van hun partijleider geko
zen. ,,Als ze de volgende keer weer
op een verkiesbare plaats willen
komen zullen ze blijk hebben
moeten geven van hondentrouw'',
schreefhij.
Waarom Lodders geschokt was
toen ze de ministerraadnotulen
las? ,,Omdat ik activistisch werd
genoemd. Kritisch, dat vind ik een
compliment. Maar bij activisme
denk ik aan Kamerleden die vooral
bezig zijn met zichzelf te profile
ren. Ik zocht nooit de media. Als
bijvoorbeeld minister Wouter
Koolmees zich aan mijn vragen er
gerde, had hij ook kunnen
bellen om te vragen wat
me dwarszat."
Had haar kritiek op
het kabinet iets te ma
ken met het feit dat de
VVD haar bij de laatste
verkiezingen niet meer
op de kieslijst zette?
Volgens Wilders
heeft ze 'vast
een afgehakt
paarden
hoofd in haar
bed gevon
den'. „Ach
welnee, dat was
mijn eigen
keuze."
Clip expres
in voormalig
Koloniaal
Museum
brengt de taal nu met strips, quiz
zen en boeken als Mijn eerste
woordjes in het Sranan onder jonge
ren aan de man.
De opleving is volgens hoogle
raar Van Kempen niet los te kop
pelen van de strijd van jonge Suri-
namers voor meer erkenning voor
het slavernijverleden: de roep om
onderwijs over de duistere kanten
van de Gouden Eeuw, de roep om
het opschonen van museumcol
lecties, om het weghalen van
monumenten voor koloniale kop
stukken als Jan Pieterszoon Coen,
om de afschaffing van Zwarte Piet.
,,Taal is deel van de identiteit. Wie
taal van iemand afpakt, pakt een
deel van de identiteit af. Dus, nee,
het is niet raar dat deze generatie
de taal weer wil leren.''
Volgens Koorndijk heeft het ook
alles te maken met de opkomst
van emancipatiebewegingen als
Black Lives Matter en Black Pride.
,,Het is direct gekoppeld aan de
strijd tegen racisme: als je je hier
niet thuis voelt, ga je op zoek naar
houvast, je eigen wortels.'' Veld
man: ,,De generatie voor ons zag
zichzelf nog vaak als 'te gast' in
Nederland. Wij zien onszelf als
Nederlanders en we claimen onze
plek in de geschiedenis terug.''
Esajas hoopt dat het Sranan ooit
een officiële taal wordt die, net als
het Fries, ook op school wordt on
derwezen. ,,Maar ik besef: zo ver is
het nog niet. Zelfs in Suriname is
het onderwijs nog volledig in het
Nederlands.'' Dat de taal op 22 mei
wel in een internationale tv-show
met 180 miljoen kijkers te horen is,
vindt kunstenaar Linger niet min
der dan een klein wonder. ,,Het is
heel powerful dat Jeangu dit doet
en ook best een dikke middelvin
ger. Zo van: ik ben trots op mijn
achtergrond en draag dit stuk
geschiedenis dus wel uit.''
GO ZATERDAG 1 MEI 2021
FOTO ANP
1 vrijgegeven notulen
Duivesteijn weet uit ervaring wat
Buigen voor wat de partijtop wil,
De officiële video
clip van Songfesti
valinzending Birth
Of A New Age, ge
maakt door kun
stenaar/filmmaker
Kevin Osepa, zit
vol verwijzingen
naar de geschiede
nis van Suriname
en andere over
zeese gebiedsde
len. Zo is de clip
deels opgenomen
in het Rijksmuseum
en het Tropenmu
seum (voormalig
Koloniaal Museum);
instituten waar lang
alleen aandacht
was voor de pracht
en praal van de ko
loniën. Osepa, ge
boren op Curagao:
,,Door de clip hier te
draaien, laten we
zien: onze kant van
het verhaal doet
ertoe, wij zijn on
derdeel van de va
derlandse geschie
denis." Er komen
verschillende winti
rituelen langs: de
wasi's (rituele reini
gingen) en het in
smeren met blauw
wasmiddel (afweren
van het boze oog).
Winti was onder het
koloniale bewind
van de 19de eeuw
taboe. Osepa: ,,Ook
mijn moeder
smeerde me in met
blauw poeder. Het
was voor mij een
liefdevol gebaar:
een manier waarop
moeders hun kinde
ren beschermen.''
Wie goed oplet, ziet
ook wat terug van
Jeangu Macrooy,
de zanger. ,,Jean-
gu's tweelingbroer
Xillan en Jeangu's
beste vriendin
Milaisa zitten in de
clip en ook zijn
tante Debbie speelt
een rol. Zij staat,
samen met ande
ren, symbool voor
de schouders van
de sterke vrouwen
waar wij, jongeren,
op staan.''