5
men een duikvlucht en laten hun
bommen vallen. Drie ervan ko
men op de barakken terecht, een
bom komt neer op de weg voor de
ingang van de fabriek. Daar is het
juist een gedrang van jewelste.
Gevangenen proberen nog op tijd
weg te komen, een veilig heenko
men te zoeken in de mijngangen
of in een van de bunkers. Velen
vallen neer en blijven roerloos of
gewond liggen.'
Dit bombardement kostte 27
Nederlanders, 13 Fransen en 7
Duitsers het leven. Onder die Ne
derlanders bevonden zich Janus
en Arij de Kubber. Zij konden in
het gedrang niet op tijd wegko
men. Zoals ze samen met hun
koffertje op de stoep stonden in
de Zacharias Jansenstraat, zoals ze
samen bij het altaar stonden bij
het huwelijk van Janus, zoals ze
samen voetbalden bij Middel
burg, zoals ze samen met half
broertje Jo in bed lagen, zo stier
ven ze ook samen in een helse
bommenregen in Brüx. Nog geen
twee maanden voor de bevrijding.
Oorkonde
Rie (78 jaar) is de dochter van Arij.
Ze is naar hem vernoemd en dat
vervult haar met trots. Ze heeft
hem tot haar spijt niet gekend: ze
is geboren ruim een halfjaar voor
dat Arij in Amersfoort in de do
dentrein stapte. Maar ze koestert
de oorkonde die ze ooit van het
ministerie van Oorlog heeft ge
kregen. ,,Mijn vader stierf voor het
behoud van onze vrijheid, staat
op de oorkonde. En zo is het.'' Het
is één van de weinige tastbare
herinneringen die ze aan haar va
der heeft.
Ze kan ook niet 'zomaar' naar
zijn graf. De broers werden aan
vankelijk begraven in de buurt van
het kamp in Brüx, maar in 1957
zijn de stoffelijke overschotten
van 52 Nederlanders daar opgegra
ven en herbegraven in Oostenrijk,
op de Nederlandse erebegraaf
plaats in Salzburg. Het veld oogt
als een witte zee van zerken met
daarop in reliëf de Nederlandse
leeuw. Daar liggen Janus en Arij.
Gebroederlijk naast elkaar. Na
tuurlijk. ,,Maar die jongens had
den nooit moeten gaan. Nóóit...''
GO ZATERDAG 1 MEI 2021
Met de armen gebroederlijk op elkaars schouder poseren
Arij (links) en Janus de Kubber. Deze foto is genomen in
het werkkamp in Brüx. foto privéarchief jo de kubber
Dezer dagen omvingen wij Het treurige bericht, dat
op 5 Maart 1915. in krijgsgevangenschap te Bflrx
(Tsjecho-Slowafcije). door een bombardement lijn over
leden, onze lieve Zoon* en Broeders
JANUS DE KUBBER.
in den ouderdom van 27 jaar, en
ARIJ DE KUBBER,
I. fel Cferio» Vfe 25 jaar.
Zelfs in de rouwkaart bleven
Janus en Arij samen. Deze kaart
is ondertekend door hun vader
en zijn tweede gezin. foto archief
FAMILIE DE KUBBER