\^m
IRENE VAN DEN BERG
14
Hoogste kredietstatus maakt de
^0 @ivandenberg
ijn 6-jarige dochtertje is
fan van bol.com, en dat is
mijn schuld. De schat was
verdrietig, omdat ze door de win
kelsluiting niets aan haar zakgeld
had. En toen kwam ik op het fan
tastische idee om te laten zien dat je
ook online speelgoed kunt kopen.
Vliegensvlug wist ze haar eigen
verlanglijstje aan te maken in de
app. En sindsdien vraagt ze bijna
iedere dag om mijn telefoon. We
hadden haar beloofd naar de speel
goedwinkel te gaan zodra het weer
kon. Maar nu het eenmaal zo ver is,
taalt ze er niet meer naar.
Haar leven is het afgelopen jaar
in sneltreinvaart 'gedigitaliseerd'.
Precorona was onze ouderwetse te
levisie het enige schermpje dat
mijn dochtertje kende. Zonder in
ternet of Netflix erop. Maar toen de
scholen overgingen op thuisonder-
wijs, moesten we voor haar wel een
laptop aanschaffen. Ook handig
voor de balletles, want die kreeg ze
via Zoom. En tussen de sommen en
taaloefeningen door, ontdekte ze -
terwijl wij even niet keken - You-
Tube. De eerste woordjes die ze kon
schrijven, tikte ze in op Google.
Nu het echte leven heel langzaam
weer begint, is er helaas geen weg
terug. Het liefst zou ik haar laptop
de deur uit doen nu de scholen
weer open zijn, en de balletles bui
ten. Maar ik vrees dat online-onder-
wijs, al is het maar af en toe, een
blijvertje is. Ook ben ik bang ik dat
mijn dochtertje YouTube en
bol.com niet zomaar vergeet. Het is
ook een dubbele boodschap die ik
als ouder afgeef: tot voor kort móest
ze van mij achter de computer van
wege het online-onderwijs. Nu
vind ik iedere minuut die ze achter
de computer zit er eentje te veel.
Technologiebedrijven zijn de
grote winnaars van de coronacri
sis. De reclameomzet van YouTube
was maar liefst 15 miljard in 2020.
En de omzet van bol.com explo
deerde door de lockdown in het
vierde kwartaal van 2020, en steeg
met 70 procent.
Met dank aan de overheid. De co
ronamaatregelen duwden de bur
ger in de armen van Big Tech. Jullie
moet thuis werken, zeiden politici,
want daar is technologie voor. En
kinderen kunnen best thuis les
krijgen, want daar is technologie
voor. En voortaan mag je je oma al
leen nog op afstand zien, want daar
is technologie voor. De burger zag
zijn leven onder druk van de coro
namaatregelen veranderen in een
digitale werkelijkheid, vormgege
ven door het grote bedrijfsleven.
Nu het vaccineren eindelijk op
schiet, rijst bij mij de vraag: waar is
de digitale nooduitgang? De macht
van de techreuzen is door de coro
nacrisis alleen maar verder ge
groeid. En het is naïef om te denken
Nu het echte leven
heel langzaam weer
begint, is er helaas
geen weg terug
dat ze die extra invloed zonder slag
of stoot gaan opgeven. Achter
thuiswerken en digitaal onderwijs
zitten grote belangen van invloed
rijke bedrijven. Het is interessant
om te zien wat zij gaan doen nu ons
offlineleven weer langzaam terrein
wint.
Ik hoop dat zowel politici als bur
gers tegen de techlobby bestand
zijn. Want na meer dan een jaar co
ronamaatregelen, is voor mij één
ding heel duidelijk: het echte leven
is zoveel leuker en waardevoller
dan de schermpjesvariant.
Signify
Neways
Electronics
Besi
Heijmans
Zo druk als bij de Ikea is het niet, maar ook
bij het Agentschap Financiën, het loket waar
staatsleningen worden uitgegeven, staan rijen om
Nederlandse staatsleningen te kopen. Gelukkig
maar, want de komende jaren moet de overheid
honderden miljarden lenen.
De staatslening is mis
schien wel Nederlands
meest gewilde export
product. En een van de
grootste, want elk jaar
verdwijnt er voor tientallen miljar
den aan staatsleningen naar het bui
tenland. Daar kan de export van kaas
of tulpen niet aan tippen.
De geldhonger van de overheid is
flink opgelopen door de coronacrisis.
Het overschot op de begroting is om
geslagen in een historisch hoog te
kort, vanwege alle extra uitgaven aan
steun.
Dit jaar alleen al moet de Neder
landse overheid 115 miljard euro le
nen. Dat gebeurt deels op de geld
markt - leningen met een looptijd tot
één jaar - en op de kapitaalmarkt: le
ningen met een looptijd langer dan
een jaar.
Beleggers zijn maar wat blij met de
schuldexplosie van Nederland. Hoe
populair Nederlandse staatsleningen
zijn, blijkt wel als het Agentschap Fi
nanciën, het onderdeel van het mi
nisterie van Financiën dat het geld
moet binnenharken, een nieuwe le
ning uitgeeft. Begin april werd een
staatslening met een looptijd van 17
jaar in de markt gezet. Binnen drie
uur werd er voor 18 miljard euro in
geschreven door beleggers. Drie keer
meer dan wat de overheid nodig had.
Ook bij andere leningen vragen be
leggers vele malen meer dan ze uit
eindelijk krijgen.
Deze 17-jarige lening kost de over
heid geld, de rente is 0,19 procent.
Maar het overgrote deel van de
staatsleningen kan de overheid weg
zetten tegen negatieve rente. Kopers
van staatsleningen betalen dus rente
aan de staat in plaats van andersom.
Alsof de bank hypotheekrente aan de
huizenkoper betaalt in plaats van an
dersom.
Wereldwijd
De Nederlandse staat probeert dat
voordeel zoveel mogelijk uit te bui
ten. Net zoals mensen hun hypo
theek lang vastzetten, zo geeft de
overheid meer langlopende staatsle
ningen uit. De gemiddelde looptijd
van de staatsleningen loopt op van
zeven jaar naar acht jaar. ,,Een trend
die je wereldwijd ziet'', zegt Floortje
Merten, obligatiespecialist bij ABN
Amro. ,,Overheden proberen de lage
rente voor lange tijd vast te zetten.
Dat doen ze onder andere door meer
staatsleningen met een langere loop
tijd uit te geven.''
Wat verklaart nou die populariteit
van de Nederlandse staatslening en
waarom is een belegger, vaak een
pensioenfonds of verzekeraar, bereid
om geld toe te geven op de aankoop
van een staatslening?
,,Nederlands staatspapier heeft een
triple A-status'', zegt Merten. ,,Dat
betekent dat het heel veilig is. En
naar dat veilige staatspapier is heel
veel vraag.'' Zo moeten pensioen
fondsen een bepaald percentage van
hun vermogen verplicht beleggen in
veilig staatspapier.
Hoogste kredietstatus
Veel vraag en weinig aanbod. Naast
Nederland is Duitsland het enige an
dere land in de eurozone met de
hoogste kredietstatus. En die landen
hebben een lage staatsschuld. Recent
is daar de Europese Unie zelf bijgeko
men. Voor het coronaherstelfonds
gaat de EU 800 miljard euro aan le
ningen uitgeven.
,,Duitse staatsleningen worden als
de meest veilige euroleningen ge
zien'', zegt Merten. ,,Die betalen de
laagste rente. Nederlandse staatsle
ningen met een looptijd van tien jaar
bieden een 0,14 procentpunt hogere
rente dan de Duitse.'' Dat verschil in
rentepercentage heet de spread.
Dat Nederlandse staatsleningen
gewild zijn, blijkt uit de lage spread.
Italië bijvoorbeeld betaalt 1,1 procent
punt rente meer op haar staatslenin
gen met een looptijd van tien jaar
dan Duitsland. Dat is de risicopremie
die beleggers verlangen voor het geld
dat ze aan Italië uitlenen. De kans op
niet-terugbetalen door Italië wordt
hoger ingeschat dan de kans dat
Duitsland of Nederland niet kunnen
terugbetalen.
Maar ook een land als de VS betaalt
een veel hogere rente op zijn schul
den dan Nederland of Duitsland. De
reputatie van Nederland is ijzersterk.
Ook nu de staat grote tekorten heeft
k wi naar
de d
e
nooduitaana
Irene van den Berg is journalist
en columnist, gespecialiseerd
in financiële psychologie.
Zij probeert ons economische
gedrag te verklaren.
O
zaterdag 1 mei 2021
PC
De verlichtings
fabrikant kwam
met betere cij
fers dan werd
verwacht.
VDL maakte be
kend het bedrijf
te willen overne
men.
Het bedrijf is
voorzichtig over
toekomstige ont
wikkelingen.
De resultaten van
de bouwer vielen
tegen.
o
o
De Nederlandse
staatslening is
schaars en veilig
en dat willen we
Peet Vogels
Den Haag
