II
'We hebben niet de hand op de knip gehouden'
7
Zeeuws Maritiem muZEEum krijgt kapiteinsstoel uit 1621 in bruikleen
VIJF VRAGEN AAN WETHOUDER JACQUELINE VAN BURG^
Het Zeeuws maritiem muZEEum
krijgt een bijzondere, vier eeuwen
oude kapiteinsstoel in bruikleen.
Een zetel die een verhaal vertelt uit
de glorietijd van de Vereenigde
Oostindische Compagnie (VOC)
en de West-Indische Compagnie
(WIC). De toren op de stoelleuning
is die van het wapen van Middel
burg en het jaartal op de stoelpoten
(16 op de ene en 21 op de andere
'voorpoot') zou naar het oprich
tingsjaar van de WIC kunnen ver
wijzen, meldt huidig eigenaar Jean-
Marie van Isacker.
Deze stoel is
waarschijnlijk het
oudste maritieme
meubelstuk dat
bewaard is gebleven
Van Isacker, taxateur in ruste en
voormalig adviseur van Stichting
Cultureel Erfgoed Zeeland, kocht
de stoel dertien, veertien jaar terug
op een veiling in Amsterdam. Hij
trachtte naderhand nog bij de han
delaar van wie hij het meubel ver
wierf, te weten te komen wie daar
voor eigenaar van het meubel was.
Van Isacker: ,,Die kon dat niet meer
achterhalen. We weten dus niets
zeker en kunnen niets uitsluiten.
Maar er was destijds een schip Mid-
delburgh, het zou kunnen dat de
stoel voor de kapitein van dat schip
is gemaakt."
,,De stoel voedt de verbeelding en
is waarschijnlijk het oudste mari
tieme meubelstuk dat bewaard is
gebleven", verklaart muZEEum-di-
recteur Bakker zijn enthousiasme.
Dat de zetel specifiek was bedoeld
voor een schip bewijzen de drie po
ten, die het brede meubel extra sta
biliteit gaven als het vaartuig op de
golven danste. Gaten in de poten
wijzen erop dat ze met pennen op
de vloer van de kapiteinshut kon
den worden vastgezet bij extra ruig
weer.
Houtsnijwerk
De eerste kapitein die zijn billen
mocht neervlijen op de stoel moet
een man van aanzien zijn geweest.
Het meubel is gemaakt van noten-
hout en de leuning is rijkelijk ver
sierd met houtsnijwerk, duidt Van
Isacker. De stoel staat bij hem thuis
in een hoek van een werkkamer om
het risico van beschadiging te ont
lopen. ,,Maar het is duidelijk dat hij
hier in het muZEEum beter tot zijn
recht komt. Scheepvaartmusea in
Amsterdam, Rotterdam en Enge
land hadden interesse, maar hier in
mijn woonplaats in een Zeeuws
maritiem museum hoort hij thuis."
Hoofd collectie en expositie Pol
Verbeeck hoort het met genoegen
aan. ,,We hebben vaker contact met
meneer Van Isacker als kenner van
oude meubelen. Toch mooi dat die
wederzijdse waardering tot zo'n
gebaar leidt." Het duurt overigens
nog een kleine twee jaar voor de
scheepsstoel in het muZEEum is te
bewonderen, waarschuwt direc
teur Bakker. ,,We hopen eind mei
open te kunnen. Volgend jaar na
het seizoen gaat het muZEEum he
lemaal op de schop. Pas daarna, in
het voorjaar van 2023, is de scheeps-
stoel voor bezoekers te bewonde
ren. Hoe we het meubel presente
ren, weten we nog niet. Maar dat de
kapiteinsstoel een ereplek krijgt, is
zeker."
Van Isacker overhandigde de
stoel vrijdag symbolisch en geeft de
stoel eind volgend jaar in bruikleen.
,,Het mag duidelijk zijn dat het de
bedoeling is dat de kapiteinsstoel
hier blijft als ik er niet meer ben."
zaterdag 1 mei 2021
Stoel vertelt verhaal van de WIC
Of de voormalige eigenaar als
kapitein met de zilvervloot van
Piet Hein meevoer, specerijen in
West-Indië ophaalde of kaperka
pitein was, is niet bekend. Maar
dat hij op een Middelburgs schip
voer, staat bijna vast gezien het
stadswapen op de rugleuning
van de kapiteinsstoel.
René Hoonhorst
Vlissingen
-Onno Bakker, muZEEum
Ze voelden zich gestraft, maar
ook ten onrechte gepasseerd: de
culturele instellingen en gemeen
schapshuizen die dit voorjaar
nauwelijks tot geen coronasteun
van de gemeente kregen. Er
waren immers geen bezoekers,
dus ook zij hebben het afgelopen
jaar te lijden gehad van de coro
namaatregelen. De gemeente wil
nu, na een motie, meer geld gaan
verdelen. Vijf vragen aan wethou
der Jacqueline van Burg.
j Voelen culturele instellingen
zich terecht gepasseerd? Heb-
I ben zij gekregen waar ze recht
op hebben?
,,We hebben geld van het Rijk ge
kregen zonder kaders. Dat hebben
we gelijk geoormerkt voor culturele
instellingen, alleen wisten we van
tevoren nog niet wat we konden
verwachten aan aanvragen. We
hebben in eerste instantie gekozen
voor een eenvoudige regeling. We
keken naar het netto resultaat over
2020 ten opzichte van de twee
voorgaande jaren. Daarnaast of or
ganisaties zouden omvallen zonder
steun. Het is niet zo dat we de hand
op de knip hebben gehouden. Maar
dat het voor sommige instellingen
minder wenselijk uitpakte, kwam
door de systematiek: je kreeg inder
daad minder als je had bezuinigd of
aan crowdfunding had gedaan."
2 Waarom kan er nu wel meer
geld worden uitgegeven?
,,Het budgetrecht ligt bij de
raad. Als die de wens heeft om
meer geld te besteden, dan kan
dat. Leefbaar Schouwen-Duiveland
heeft een motie ingediend waarin
het college van burgemeester en
wethouders wordt verzocht de
aanvragen opnieuw te beoordelen
en meer geld uit te keren. Die
motie is raadsbreed gesteund."
3 Hoeveel geld zit er nog in de
kas om te verdelen?
,,Ik moet nog met de motie
aan de slag en weet niet hoeveel
geld we precies beschikbaar heb
ben. Het is ook niet zo dat het geld
dat we over hadden niet naar cul
tuur zou gaan. Het kan eventueel
ook worden ingezet als projectsub
sidie. Er was in elk geval in totaal
2,4 ton te verdelen, waarvan
180.000 euro is toegekend, maar
daar komt nog een vrijgekomen
bedrag bij uit de compensatie voor
misgelopen toeristenbelasting en
parkeergelden."
4 Kunnen instellingen nu op
nieuw een aanvraag indie
nen voor steun?
,,Ik denk niet dat er opnieuw een
aanvraag zal moeten worden inge
diend. Het zal gaan om de 30
reeds ingediende aanvragen. We
gaan kijken of de indieners alsnog
geld of een hoger bedrag krijgen
uitgekeerd."
5 Wanneer wordt dat duide
lijk?
„Omdat belastingtechnisch
voor 31 mei de jaarrekening van di
verse instellingen definitief moet
worden gemaakt, zullen wij haast
moeten maken. Anders kun je de
subsidie niet meenemen in de jaar
rekening van 2020 en dan heeft
dat weer consequenties voor de
aanvragen over 2021."
MuZEEum-directeur Onno Bakker gaat op de knieën voor de vierhonderd jaar oude kapiteinsstoel,
die Jean-Marie van Isacker wil laten pronken in een tentoonstellingszaal. fotos lex de meester
De stoel met op de linkerpoot
het getal 21, op de rechterpoot
staat 16. Dit zou een verwijzing
kunnen zijn naar het oprich
tingsjaar van de WIC.
