8 NIEUWS
Biden: 1,8 biljoen voor steun
NOTULEN MINISTERRAAD DEBAT
Het kabinet en coalitiepartijen VVD,
D66, CDA en ChristenUnie liggen
vandaag onder vuur in een debat over de
ministerraadnotulen van de toeslagen
affaire. De oppositie verwijt hun informatie
te hebben achtergehouden.
De Amerikaanse president Joe
Biden wil 1800 miljard dollar
(bijna 1500 miljard euro) uit
trekken voor een nieuw eco
nomisch steunpakket voor
burgers. Het geld gaat volgens
het Witte Huis onder meer
naar onderwijs, kinderopvang
en belastingverlagingen voor
gezinnen.
De president gaat zijn be
leidsplannen in het parle
ment presenteren aan de
vooravond van zijn honderd
ste dag als president. Het
Witte Huis maakte vooraf
gaande aan die toespraak al
vast het 'Plan voor Ameri
kaanse Gezinnen' bekend.
Het plan moet onder meer
worden bekostigd door belas
tingontwijking door rijke
Amerikanen en grote bedrij
ven steviger aan te pakken. De
president wil de komende
tien jaar 80 miljard dollar ex
tra vrijmaken voor de belas
tingdienst. Die krijgt ook
meer bevoegdheden. Dat kan
de schatkist zo'n 700 miljard
dollar opleveren, verwachten
regeringsmedewerkers.
De Democraten loodsten vo
rige maand al een infrastruc
tuurplan van 1900 miljard
dollar door het parlement.
Het probleem zit
in de uitvoering,
niet in de intentie
Nieuwe stichting
koopt voedselhulp in
Er komt een onafhankelijke
stichting die voedsel gaat in
kopen voor de meer dan 170
voedselbanken. Door de coro
nacrisis komen steeds meer
mensen langs, maar er wor
den minder producten aan de
voedselbanken aangeboden.
De nieuwe stichting krijgt de
4 miljoen euro die het kabinet
vorig jaar vrijmaakte voor
voedselbanken. Verder is het
plan zo'n 12 miljoen euro uit
een Europees fonds volledig
te besteden aan voedselhulp.
Vaticaan stak
geld in pil
Frankrijk wil
versoepelen
Jongeren van
maffia gepakt
Het is uitzonderlijk dat het kabinet
notulen van de ministerraad vrij
geeft. Maar nu dat is gebeurd, is de
honger van de Tweede Kamer naar
informatie niet gestild. Zo willen
de meeste oppositiepartijen dat alle
notulen openbaar worden van ver
gaderingen waarin het kabinet
sprak over de toeslagenaffaire.
Maandag gaf het kabinet stukken
vrij die de parlementaire ondervra
gingscommissie vorig jaar al kreeg
voor het onderzoek naar de toesla
genaffaire. De commissie conclu
deerde dat de Belastingdienst dui
zenden onschuldige ouders onte
recht opjoeg vanwege vermeende
fraude met kinderopvangtoeslag.
Vandaag beschuldigen onder an
deren SP-leider Lilian Marijnissen
en PVV-leider Geert Wilders het
kabinet ervan zaken achter te hou
den. De ministerraad heeft sinds
2019 in totaal 43 keer gepraat over
de toeslagenaffaire, blijkt uit een
overzicht van premier Mark Rutte.
Van dertien vergaderingen zijn de
notulen nu vrijgegeven.
Het kabinet is niet van plan méér
stukken te openbaren. Een verzoek
tot meer openheid van SP - vooraf
gaand aan het debat - is afgewezen
door demissionaire coalitiepartijen
VVD, D66, CDA en ChristenUnie,
die samen nog altijd een meerder
heid in de Kamer hebben.
Toch kan die blokkade tijdens het
debat nog van tafel gaan. De oppo
sitie beschuldigt het kabinet ervan
dat vooral is gesproken over de
beeldvorming en niet over het lot
van de slachtoffers van de affaire.
Ministers van alle vier de regerings
partijen probeerden kritische Ka
merleden een toontje lager te laten
zingen. De regeringspartijen zitten
met die beschuldiging in hun maag.
PvdA en GroenLinks
Het is de vraag hoe hard oppositie
partijen GroenLinks en PvdA zich
in het debat opstellen. Die twee
partijen worden het vaakst ge
noemd als mogelijke coalitiepart
ner van een nieuw kabinet met
VVD, D66 en CDA. In tegenstelling
tot de SP van Marijnissen hebben
Lilianne Ploumen (PvdA) en Jesse
Klaver (GroenLinks) mét gezegd
dat zij absoluut niet met Rutte in
een nieuw kabinet willen stappen.
De partijen beschuldigen het ka
binet er wel van voornamelijk bezig
te zijn geweest met het 'redden van
hun eigen hachje', maar ze gaan
minder ver dan bijvoorbeeld Wil-
ders. Die wil dat leden van het ka-
binet strafrechtelijk worden ver
volgd. Zij hebben in de toeslagenaf
faire niet alle informatie gegeven
waar de Tweede Kamer om vroeg
en daarmee hebben ze een ambts
misdrijf gepleegd, stelt Wilders.
Ministers en staatssecretarissen
kunnen voor dat vergrijp vervolgd
worden als de Tweede Kamer dat
vraagt.
Maar het verzoek van Wilders
kan niet rekenen op een meerder
heid in de Kamer. Het is sowieso
kansloos bij de rechter, stelt hoog
leraar staatsrecht Paul Bovend'Eert
(Radboud Universiteit Nijmegen).
,,Het kabinet heeft een uitleg gege-
ven aan de grondwet die verkeerd
was, maar daarmee is het nog geen
misdrijf.''
Wilders verwijst met zijn oproep
naar een al langer lopend conflict
tussen de Tweede Kamer en het
kabinet. In november 2019 vroeg de
voltallige Kamer om een feiten
overzicht: wie was op welk mo
ment op de hoogte van de misstan
den bij de Belastingdienst? Het ka
binet gaf niet alles. Zo wilde de
Kamer onder meer een interne no
titie krijgen van een jurist bij de fis
cus die al in 2017 had gewaar
schuwd dat de fraudebestrijding bij
de kinderopvangtoeslag niet deug
de. Ook andere ambtelijke stukken
ontbraken.
Het kabinet vond het niet nodig
om interne ambtelijke notities te
delen met de Kamer. In de vrijgege
ven ministerraadnotulen geeft
toenmalig staatssecretaris Menno
Snel (Financiën, D66) als reden dat
individuele ambtenaren niet de
schuld moesten krijgen van de toe
slagenaffaire.
Artikel 68 van de Grondwet re
gelt dat het kabinet verplicht is in
formatie te geven als de Tweede Ka
mer daarom vraagt. Eind 2019
schrijft minister Raymond Knops
(Binnenlandse Zaken, toen vervan
ger van de zieke Kajsa Ollongren) in
een brief hoe het kabinet die plicht
uitlegt: 'Voor documenten die zien
op intern beraad (overleg en op
merkingen door ambtenaren, red.)
geldt dat er belangrijke staatsrech
telijke en bestuurlijke redenen zijn
om niet over te gaan tot verstrek
king daarvan.'
Staatsbelang
En daarmee perkte het kabinet de
inlichtingenplicht ineens in, stelt
Bovend'Eert. ,,Want in 2002 had het
kabinet-Kok juist gesteld dat het
kabinet niet zomaar botweg mag
zeggen dat de Kamer ambtelijke
stukken niet krijgt. Sindsdien gold
dat als gewoonte. Als een kabinet
stukken weigert, moet het daar
goede redenen voor geven, zoals
staatsbelang. Ook mogen stukken
geanonimiseerd worden, maar bot
weg weigeren zoals nu gebeurde:
dat was een draai in het beleid.''
En rond de jaarwisseling volgde
een nieuwe draai. Na het rapport
van de ondervragingscommissie -
waarna het kabinet aftrad - be
loofde Rutte dat ambtelijke stuk
ken voortaan wél gedeeld zullen
worden. „Daaruit blijkt wel dat het
kabinet zelf ook inzag dat het ver
keerd zat'', stelt Bovend'Eert.
donderdag 29 april 2021
GO
WASHINGTON
Minister Hugo de Jonge zegt
dat het kabinet geen mogelijk
heid ziet flexwerkers te com
penseren bij quarantaine.
DEN HAAG
ROME
Het Vaticaan heeft
jarenlang geïnves
teerd in de Zwit
serse farmaceut
Novartis, het moe
derbedrijf van
Sandoz, dat onder
meer de morning-
afterpil en abor
tuspil produceert.
Het is een voor
beeld van wat er
fout liep bij het fi
nanciële beheer,
aldus de voormalig
financiële topcon-
troleur Libero Mi-
lone in een Itali
aanse reportage.
PARIJS
De Franse presi
dent Emmanuel
Macron spreekt
morgen de bevol
king toe over plan
nen voor versoe
pelingen. Hij wil
de strenge coro
nabeperkingen
stap voor stap af
bouwen.
NAPELS
De Italiaanse poli
tie heeft een ge
voelige klap toege
bracht aan jonge
maffiosi in Zuid-
Italië. Bij twee ope
raties tegen
maffiabendes met
jonge leden zijn
bijna vijftig ver
dachten gearres
teerd voor onder
meer afpersing,
drugshandel en
wapenbezit. De ar
restaties vonden
plaats in Napels en
in de provincie
Messina op Sicilië.
Tweede Kamer
Hans van Soest
Peter Winterman
Den Haag
De ministerraad heeft
43 keer gesproken over de
toeslagenaffaire. Van dertien
vergaderingen zijn de
notulen vrijgegeven.
VAN ONDEREN
Witte leeuw Ava waagt zich op de glazen brug in haar bui
tenverblijf in Tigerpark Dassow, in Duitsland. Volgens de die
rentuin is de bijna 3 meter hoge plexiglazen loopbrug een
unicum als het gaat om verblijven voor roofdieren. foto ap
Premier Rutte werd in een debat