en stoten weer het oude normaal terugvindt
V 1
Het najaar
Nieuwe samenleving
'100 procent
garantie heb
je niet, een
deel zal nog
ziek worden'
17
in de lente en zomer ervoor gaat zorgen dat
een nieuwe grote golf in het najaar uitblijft.
Mocht een mutant straks toch voor proble
men zorgen, dan kunnen de vaccins worden
aangepast. Vooral bij de mRNA-vaccins van
Pfizer/BioNTech en Moderna is dat relatief
eenvoudig. Fouchier: ,,Dat is een puntje van
zorg voor wetenschappers, niet iets waar het
grote publiek zich druk om hoeft te maken. Al
dat gemopper en geschreeuw over gevaarlijke
varianten, wat mij betreft is het onnodig.''
Kleine corona-uitbraakjes, vooral onder
niet-gevaccineerden
Het moet gek lopen als iedereen voor het na
jaar niet is gevaccineerd. Tenminste, de men
sen die dat willen. Minister van Volksgezond
heid Hugo de Jonge beloofde een tijdje gele
den dat dat begin juli al het geval zou zijn.
Eventuele problemen met de vaccins - tegen
vallende leveringen bijvoorbeeld, of nieuwe
bijwerkingen - zouden ervoor kunnen zorgen
dat die datum te ambitieus blijkt.
Maar enige vertraging is geen enorm pro
bleem. Het coronavirus zal deze zomer weer
zo goed als afwezig zijn, net als in 2020, voor
spelt Rottier. ,,Dat is bij alle luchtwegvirussen
een patroon, al kunnen we nog steeds niet he
lemaal precies verklaren waarom het zo is.''
In het najaar, als corona aan een comeback
wil beginnen, zijn alle ouderen en kwetsbaren
die dat willen al gevaccineerd, en de andere
volwassenen waarschijnlijk ook. ,,Ik verwacht
daarom ook geen enorme coronagolven meer
in de ziekenhuizen", stelt Bruijning.
Maar kleine golven, dat kan wel.
Want in het najaar zal niet heel Ne
derland gevaccineerd zijn. Van het
inenten van kinderen is bijvoor
beeld nog geen sprake, en een min-
derljeid van de volwassen Neder
landers heeft geen trek in de coro-
naprik. Bovendien zijn er in
grq'te delen van de wereld veel
ider vaccins beschikbaar,
waardoor het virus op andere continenten kan
blijven rondgaan en muteren. ,,Het is leuk dat
we straks Europa en Noord-Amerika hebben
gevaccineerd, maar de virusevolutie stopt niet
voor de hele wereld is ingeënt of dat iedereen
het virus heeft doorgemaakt", legt Snijder uit.
„Daardoor heb je ook straks continu de in
stroom van virusproblemen.''
Hoe groter de groep is die straks nog vatbaar
is voor corona, des te groter de kans dat het vi
rus in Nederland blijft circuleren. Uitbraken
zullen weliswaar eerder 'doodlopen', omdat ze
vroeger stuiten op mensen die immuun zijn.
,,Maar je zult nog wel plaatselijke kleinere uit
braken zien door importgevallen'', zegt Fou-
chier. ,,Bijvoorbeeld in christelijke dorpen in
de Biblebelt of op andere plekken waar weinig
mensen het vaccin hebben genomen."
Ook in de ziekenhuizen zullen de gevolgen
daarvan straks zichtbaar zijn. Als na de zomer
blijkt dat de massale vaccinatie er niet voor
zorgt dat het virus helemaal wegblijft uit ons
land, zal het vooral één groep zijn die nog met
corona op de ic's belandt, stelt Rottier. ,,De
mensen die geen vaccin hebben genomen.''
Bij mensen die wel gevaccineerd zijn of die al
corona hebben gehad, kan een ziekenhuisop
name misschien af en toe nog gebeuren, denkt
Fouchier. ,,100 procent garantie heb je niet, een
klein deel zal nog ziek worden. Maar in de
meeste gevallen zal die infectie mild verlopen.''
Een overgang met horten en stoten
Ook na de zomer kan het coronavirus in Ne
derland dus nog wel nieuwe ingangen vinden.
Het zal de samenleving voor nieuwe vraag
stukken plaatsen, verwachten de virologen.
De eerste: hoeveel ziekte accepteer je in de
nieuwe situatie, als het land weer goeddeels
open is? Bruijning: „Het mooiste scenario
is dat de vaccinatiegraad zo hoog is, dat het
A virus wegblijft. Maar die garantie heb je
echt niet. De ziekenhuizen zullen dit najaar
waarschijnlijk niet meer vol liggen. Maar als je
om die redenfiiet meer over hoeft te gaan tot
V
Hoe meer mensen ge
vaccineerd zijn, des te
kleiner de kans op
grote uitbraken. foto anp
Een proeffestival, eer
der dit jaar. Misschien
kan de festivalzomer
deels doorgaan. foto anp
strenge coronamaatregelen en het virus daar
door relatief vrij laat rondgaan, kan dat wel an
dere medische gevolgen hebben. Misschien lo
pen er straks veel mensen rond met griep-
klachten, of kunnen jonge mensen, vooral
niet-gevaccineerden, te maken krijgen met
Long Covid. Hoe ga je daarmee om? In verhou
ding zullen er misschien meer kinderen opge
nomen worden in het ziekenhuis. Je kunt je
voorstellen dat je daardoor de discussie krijgt
of je kinderen ook niet moet vaccineren.''
Ook een vraag, als blijkt dat het virus zich
toch nog beperkt kan verspreiden: leg je dan
nog gedragsregels op, en aan wie? ,,Juist niet-
gevaccineerden zouden zich in die periode
nog aan die regels moeten houden, want zij lo
pen gevaar'', zegt Rottier. ,,Misschien komt de
overheid voor hen tot een speciaal advies.''
Hoe dan ook zal het volk zich na het onwe
zenlijke coronatijdperk weer massaal naar
voetbalstadions, gebedshuizen, restaurants,
cafés en concertzalen willen begeven. Het kan
aanvankelijk leiden tot veel kleine en korte co-
ronabrandhaardjes, verwachten de experts.
Het zal ook de vraag met zich meebrengen of
al die evenementen met testen gepaard moe
ten gaan, en hoelang dan. ,,Een deel zal straks
willen dat iedereen vooraf getest wordt, een
ander deel zal vooral lekker zijn gang willen
gaan zonder gezeur'', verwacht Snijder. ,,En
daarbij, dat testen is best een kostenpost, hoe
veel heb je daar voor over? Mensen zullen daar
heel verschillend tegenaan kijken.''
Nog zoiets: vakanties. ,,Het kan nog best een
tijd duren voor je weer zomaar naar elk land
kunt reizen'', denkt Snijder. „Zonder testen en
gedoe zal het sowieso niet snel gaan.''
De samenleving zoals die was voor corona,
die hebben we dus niet zomaar terug. ,,Het ad
vies om thuis te blijven bij klachten, dat zal
bijvoorbeeld nog wel een tijd blijven gelden'',
denkt Bruijning. ,,Afstandsregels houd je mis
schien ook nog even, of bijvoorbeeld binnen
wel en buiten niet. En het handen schudden
zie ik ook niet snel terugkeren. Na de Spaanse
griep in 1918 bleven veel gebruiken heel lang
weg. Maar uiteindelijk keerden de mensen er
wel weer terug.''
GO ZATERDAG 24 APRIL 2021
de experts zeggen het
