II
Hoofdbestuur 50Plus en partijleider Den Haan liggen op ramkoers
EUWS 11
Ongeruste CDA-regio's willen schoon schip maken in bestuurscultuur
Niet voor niets wilden de inmid
dels vertrokken verkenners Kajsa
Ollongren en Annemarie Jorrits-
ma het bij de gesprekken over de
vorming van een nieuw kabinet
hebben over de 'stabiliteit van het
CDA'. Want in het CDA is het on
rustig over de koers. En niet voor
het eerst.
Nadat de partij bijna scheurde
over de gedoogconstructie met de
PVV en er ruzie was over samen
werking met Forum voor Demo
cratie in het Brabantse provincie
bestuur, dreigt de partij nu te
splijten over de VVD. Zolang de
liberalen hun partijleider Mark
Rutte niet aan de kant zetten,
moet het CDA niet in een kabinet
stappen, is de boodschap van circa
twintig van de ruim driehonderd
afdelingen aan het hoofdbestuur.
De oproep is een tik op de vin
gers van partijleider Wopke Hoek
stra. Terwijl die in de formatie tijd
wil kopen en openlijk oproept tot
'een afkoelingsperiode', probeert
een deel van het partijkader hem
te corrigeren. Zij willen helemaal
geen afkoelingsperiode.
In een open brief zeggen zij
openlijk Pieter Omtzigt te steu
nen. Hoekstra weet wat de opstel
lers van de brief met dat zinnetje
bedoelen: Omtzigt zou intern
hebben laten weten dat hij niets
voelt voor hernieuwde samenwer
king met Rutte, meldt een promi
nente CDA-bron. VVD en D66
hopen nog steeds dat de christen
democraten willen aanschuiven in
een nieuw kabinet. Iets wat de
CDA-top overigens ook het liefst
wil, bang als ze is dat de partij
marginaliseert als het de komende
jaren in de oppositie gaat zitten.
,,Ik hoop dat de top van het CDA
zich iets van onze brief aantrekt'',
zegt Gabriëlle Heine van de CDA-
afdeling Heerlen die de actie op
zette. ,,Veel regio's voelen zich niet
door de CDA-partijtop gehoord.''
Mis
Volgens Heine staat Rutte sym
bool voor alles wat er mis is met de
Haagse bestuurscultuur, precies
waar Omtzigt tegen strijdt. Daar
om zou Hoekstra zich openlijk van
Rutte moeten distantiëren, net als
bijvoorbeeld SP en Christenunie
Onze zaakjes zijn
intern niet op orde.
De vraag is: moet je
dan wel regeren?
al deden. Desnoods moet het CDA
maar in de oppositie gaan zitten.
Omtzigt zelf is wegens overver
moeidheid sinds de verkiezingen
nog maar één keer in Den Haag
geweest. Wel zou het weer wat
beter met hem gaan. Er zijn CDA-
leden die in hem de ideale leider
zien. Dat bleek ook afgelopen zo
mer, toen hij op een haar na de
lijsttrekkersverkiezing verloor van
Hugo de Jonge.
Veel CDA'ers vinden dat de par
tijtop te weinig naar hen luistert.
De Jonge werd geafficheerd met
de Randstad waar veel partij-
bobo's wonen. Omtzigt is voor
hen juist de man van de provincie,
waar de partij nog veel stemmen
haalt. Arnhems fractievoorzitter
Klaartje Dillen: ,,In de CDA-top
wordt niet goed op Omtzigt gerea
geerd. Het kussen van de hele par
tij moet worden opgeschud.''
Na het vertrek van De Jonge in
december werd niet Omtzigt,
maar Hoekstra de nieuwe lijsttrek
ker. Wat volgde, was een teleur
stellende verkiezingscampagne
waarin Hoekstra en Omtzigt (de
nummer 2 op de lijst) duidelijk
geen team vormden.
,,We zijn destijds achter het be
sluit van het partijbestuur gaan
staan om Hoekstra lijsttrekker te
maken'', zegt Rob Martinus van
het CDA-Beuningen. ,,Maar hij
moet wel de belangen van het
CDA dienen. We willen een sig
naal afgeven en het politieke pri
maat van de partijtop doorbre
ken.''
Liegen
Daarbij is voor sommige leden ook
de positie van Hoekstra niet heilig.
Deze week lekten notulen van de
ministerraad uit. Hoekstra zou in
november 2019 hebben gepro
beerd Omtzigt te 'sensibiliseren'
bij zijn aanhoudende spervuur
van vragen over de toeslagenaf
faire. ,,We vinden het niet accepta
bel als mensen blijven zitten als ze
liegen'', zegt fractievoorzitter Stijn
Kropman van het CDA-Landgraaf.
,,Dat geldt voor Rutte, maar ook
voor Hoekstra. Als klopt dat hij dit
in de ministerraad over Omtzigt
heeft gezegd, dan moet dat gevol
gen hebben voor Hoekstra.''
Maandag worden de notulen
openbaar. Ellen Visschedijk van de
CDA-afdeling Losser: ,,Onze zaak
jes zijn intern niet op orde. De
vraag is: moet je dan wel regeren?
Als het klopt wat Hoekstra over
Omtzigt heeft gezegd, dan kunnen
we ophouden met gissen en het
interne proces beginnen. Ik dacht
dat die twee samen goed kon
den
In een verklaring die het hoofdbe
stuur heeft doen uitgaan, wordt
Den Haan het nodige voor de voe
ten geworpen. De voormalig direc
teur van ouderenorganisatie Anbo
werd vorig jaar aangezocht om de
partij weer een gezicht te geven. Na
het vertrek van lijsttrekker Henk
Krol lag de partij in de kreukels.
Haar benoeming was van begin af
aan omstreden, omdat ze als Anbo-
directeur haar steun had uitgespro
ken voor een pensioenakkoord van
het kabinet, vakbonden en werkge
versorganisaties, waar 50Plus zich
juist tegen had verzet.
Tijdens de verkiezingscampagne
ontstond al snel ruzie omdat Den
Haan er heel andere ideeën op na
hield dan de rest van de partij.
Zo week ze af van het verkiezings
programma waarin stond dat de
pensioenleeftijd weer 65 jaar moet
worden.
Het hoofdbestuur stelt in de ver
klaring dat Den Haan meermaals
zou hebben gedreigd de campagne
stil te leggen: ,,Het hoofdbestuur
kon kiezen tussen een nieuwe en
publicitair funeste rel of zich gro
tendeels bij haar wensen neerleg
gen.'' De verkiezingen verliepen
niet goed voor 50Plus: de partij ver-
Zo ga je niet met
elkaar om. Helaas is
het de partijcultuur
loor drie van de vier zetels.
Ook na de verkiezingen bleef de
relatie tussen Den Haan en de rest
van de partij moeizaam. Zo wei
gerde de nieuwe fractieleider on
langs een initiatiefwetsvoorstel van
haar voorganger Corrie van Brenk
over pensioenen over te nemen.
Omgegooid
Het hoofdbestuur verwijt Den
Haan ook dat ze tijdens haar ge
sprek met de verkenners van een
nieuw kabinet zonder overleg met
het bestuur de koers heeft omge
gooid. In het vrijgegeven gespreks
verslag staat: 'Wij zijn progressief
midden, dat waren we niet. 50Plus
was soms richting FvD/PVV, zo zit
ik totaal niet in de wedstrijd, kom
van D66, dus heb ik bijgestuurd.'
Den Haan zou overwegen 50Plus
te verlaten en haar Kamerzetel te
behouden als ze geen steun van het
hoofdbestuur krijgt voor haar
koers. Het conflict zou zo hoog zijn
opgelopen, dat ze de partij verbo
den heeft haar beeltenis te gebrui
ken in tv-zendtijd en spotjes. Daar
mee kon een uitzending van 50Plus
in de zendtijd voor politieke par
tijen niet doorgaan.
Den Haan laat het bij een schrif
telijke reactie. Zij noemt de verkla
ring van het hoofdbestuur 'onge
looflijk onprofessioneel'. ,,Zo ga je
niet met elkaar om. Maar het is he
laas wel de partijcultuur die ik bij
50Plus heb aangetroffen en waar de
partij al jaren om bekendstaat. Ik
herken me totaal niet in deze aan
tijgingen.''
zaterdag 24 april 2021
Buik vol van partijbobo's
Het rommelt in het CDA. Een
deel van de afdelingen wil dat
de partijtop afstand neemt van
VVD-leider Mark Rutte. Maar
de onvrede zit dieper: ze voelen
zich genegeerd door de partij
bobo's.
Jan Hoedeman
Hans van Soest
Den Haag
eter Omtzigt praten met elkaar in de Tweede Kamer. foto anp
2019: Wopke Hoekstra en Piete
- Ellen Visschedijk, CDA-Losser
En alweer is er ruzie in ouderen
partij 50Plus. Het hoofdbestuur
van de partij heeft het gehad
met partijleider (en enige Ka
merlid) Liane den Haan. Volgens
de bestuursleden is er, sinds zij
is aangetreden, een 'volstrekt
onwerkbare situatie ontstaan'.
Laurens Kok
Hans van Soest
Den Haag
- Liane den Haan, partijleider
