Dat ik een lockdown
nodig heb gehad om
een beetje normaal met
mezelf om te gaan, is
natuurlijk dieptreurig
zijn perfectionisten. Maar
toen ik in de boeken dook, bleek
dat er meer soorten perfectionis
ten rondlopen.
Bij perfectionisme leggen de
mensen de lat voor zichzelf veel
te hoog en laten daar hun hele
eigenwaarde van afeangen. Wat
een perfectionist belangrijk vindt
is puur persoonlijk. De een vindt
geld verdienen belangrijk, de
ander wil altijd op de leuke feest
jes zijn, er goed uitzien of gezond
leven. Of allemaal. Door die on
haalbare doelen gaan mensen
twijfelen aan wat ze kunnen, zijn
ze bang fouten te maken en voelen
ze zich waardeloos. Dat ongemak
kelijke gevoel kun je verhelpen:
óf door enorm je best te doen, óf
door lastige situaties te vermijden.
Dus ook de man die na vier tennis-
lessen opgeeft omdat hij vindt dat
hij niet vooruitkomt, die collega
die geen plezier meer heeft in zijn
werk maar niet verder durft te
solliciteren, of die vrouw die geen
spullen weg durft te gooien omdat
ze 'altijd nog van pas kunnen
komen', zouden zomaar perfec
tionistisch kunnen zijn.
Perfectionisten kunnen ook ande
ren onhaalbare eisen opleggen. Zo
vond mijn ex dat ik van hem
verwachtte dat hij een perfecte
man was. Klinkklare onzin, wierp
ik tegen. Ik vond dat-ie gewoon
normaal moest doen. Maar ja, wat
is 'gewoon normaal' als je veel te
veel van jezelf vraagt? Je kunt ook
het gevoel hebben dat juist ande
ren te veel van je eisen. Die ander,
dat kunnen je ouders of vrienden
zijn, maar ook 'de maatschappij'.
Je denkt dat je mooie Instagram-
plaatjes moet hebben of een stevig
profiel op LinkedIn.
De gevolgen kunnen behoorlijk
zijn. Want ook al wordt perfectio
nisme niet omschreven in het
diagnostische handboek van psy
chologen, de DSM-5, toch kan het
wel leiden tot allerlei ernstige
stoornissen die er wel in staan,
zoals depressie, burn-out, eet
stoornissen, paniekstoornissen,
obsessief-compulsieve stoornis
sen, sociale angst en zo nog een
hele trits.
Dat nieuws was even slikken.
Er zijn periodes in mijn leven
geweest waarin ik veel op randjes
balanceerde: paniekaanvallen, erg
somber zijn en na vele bijna-burn-
outs dan toch een keer een echte.
Het kwartje viel pas echt toen ik in
maart vorig jaar, in het begin van
de coronacrisis, merkte dat er een enorme last
van mijn schouders viel. Nederland moest
binnenblijven en ineens kon ik onzichtbaar
door het leven dartelen. Niemand die me zag
en waarvoor ik me zogenaamd moest bewij
zen. Alle 'moetjes' in mijn hoofd zoals: 'ik
moet vaker leuke dingen doen, ik moet naar
de kapper, ik moet veel meer verdienen' ver
dwenen. We zaten midden in een wereldwijde
gezondheidscrisis, iedereen was aan het wor
stelen en waarom zou iemand zich nou druk
maken over mij? Fluitend ging ik door de dag,
ik sliep als een roos en legde vrolijk wat leg
puzzels. Toen ik na een maand stiekem
hoopte dat de lockdown nog wat langer zou
duren, realiseerde ik me hoe erg ik me laat lei
den door wat anderen denken, wat een
enorme druk ik daardoor leg op mezelf en
hoeveel lichter mijn leven zou zijn zonder
mijn perfectionistische gedachten. Dat ik een
lockdown nodig heb om een beetje normaal
met mezelf om te gaan is natuurlijk dieptreu
rig. Gelukkig was ik bezig met een boek over
perfectionisme en had ik een excuus om flink
aan de slag te gaan met mezelf, zodat ik ook
zonder coronacrisis wat lichter kan omgaan
met al die zware eisen aan mezelf. Ik besloot
al dat figuurlijke gewicht waar ik mee rond-
tors om te ruilen voor heuse gewichten.
'Zo, wat vind je ervan?' Mijn nieuwe personal
trainer laat trots zijn 'box' zien. We staan in
een grote fabriekshal met een aantal wand
rekken. Rubber tegels op de grond, tegen de
wanden zware gewichten en stangen. 'Beang
stigend', weet ik eruit te persen. Hij lacht en
klopt me op mijn schouder alsof ik een goede
grap maak. Nu moet je weten dat ik de gebo
ren anti-sporter ben. Degene die als laatste
gekozen werd bij gym, steevast óver de bal
heen schopte en na anderhalve minuut hyper
ventilerend moest stoppen met de piepjestest.
Gaan sporten, en dan ook nog in zo'n heftige
vorm met gewichten, is voor mij dus echt een
ding. En dus een fantastische manier om met
mijn perfectionistische demonen aan de slag
te gaan.
Van perfectionisten - en piekeraars trouwens
ook - wordt wel gezegd dat ze slecht zijn in
ongemak verdragen. Ze zijn zo bang voor wat
er mogelijk kan gebeuren dat ze alles in het
werk stellen om dat maar niet te hoeven erva
ren. Mijn trainer helpt me met kleine stappen
zetten. Al bij de intake kwamen we erachter
22
