Zoektocht naar
vermiste onderzeeër
met 53 opvarenden
Werkgevers stappen over
naar zelftests voor personeel
8 NIEUWS
Wat eet je als je in een ruimteschip verblijft?
Een broodje kruimelt te veel. Een krop sla is niet
lang houdbaar. De Franse topkok Thierry Marx
bedacht een sterrenmaal voor astronauten.
RUIMTEVAART VOEDSEL
De gezonken onderzeeër is de KRI
Nanggala-402. Hadi Tjahjanto,
commandant van de Indonesische
strijdkrachten, zegt tegen de krant
Kompas dat de boot rond drie uur 's
nachts lokale tijd verdween. De
boot bevond zich toen ongeveer 95
kilometer ten noorden van het
eiland Bali.
Indonesië heeft de hulp ingeroe
pen van Australië en Singapore. Er
wordt met vliegtuigen gezocht en
twee Indonesische marineschepen
met sonar zijn richting de plek ge
gaan waar voor het laatst contact
was met de duikboot. Op die plek
zouden vanuit de lucht olieresten
op het wateroppervlak zijn gezien.
Mogelijk is de onderzeeer naar een
diepte van 600 tot 700 meter ge
zonken, meldt een defensiewoord
voerder tegenover CNN Indonesia.
Volgens Indonesische media be
reidde de onderzeeboot zich voor
op een oefening. Journalisten zou
den rond 10.00 uur aan boord stap
pen voor een verslag, maar de duik
boot kwam niet opdagen. Ja
ne's Defence Weekly meldt
dat Indonesië een nood
oproep verzond naar
een internationale organisatie voor
de redding van onderzeeboten, met
de mededeling dat de Nanggala-
402 vermoedelijk gezonken is.
Het is onduidelijk of een red
dingsoperatie kans van slagen
heeft. Als de boot daadwerkelijk ge
zonken is, kan die in dat gebied op
700 meter diepte liggen. Zo diep
kunnen duikboten van dit type niet
duiken.
De bijna 1400 ton zware duik
boot is eind jaren 70 in Duitsland
gebouwd. Tien jaar geleden werd de
Nanggala-402 opgeknapt in Zuid-
Korea. Indonesië heeft in het verle-
^Waar voor het
laatst contact was,
zijn olieresten gezien
den een vloot van twaalf onderzee
ërs gekocht van de Sovjet-Unie om
te patrouilleren in de wateren van
de uitgestrekte archipel. Maar nu
zijn er nog slechts vijf in bedrijf,
waaronder twee in Duitsland ge
bouwde onderzeeërs en drie nieu
were Zuid-Koreaanse schepen.
Indonesië probeert al jaren haar
defensie te moderniseren. Er heb
ben zich de afgelopen jaren ver
schillende dodelijke ongelukken
voorgedaan met verouderde mili
taire transportvliegtuigen.
UTRECHT Vakbonden en werk
geversorganisaties zien dat werk
gevers momenteel massaal over
stappen van 'medische' coronatests,
die afgenomen worden door ge
kwalificeerd personeel, naar zelf
tests die werknemers zelf moeten
uitvoeren.
Dat gebeurt niet altijd geheel
vrijwillig. Meer dan eens wordt ge
zegd dat werknemers maar beter
kunnen meedoen om een vergade
ring door te laten gaan of hun colle
ga's niet in gevaar te brengen.
,,Er zijn bosjes werkgevers die nu
zelftests aanbieden,'' zegt Mari
Martens van FNV Handel. ,,Veel
werknemers laten zich overhalen,
ook doordat ze onder druk worden
gezet. De meeste mensen zijn niet
stoer genoeg om te weigeren.''
Er zijn supermarkten en websu
pers die oproepkrachten voor hun
werk een zelftest laten doen om te
checken of ze geen corona hebben.
Martens: ,,Als je weigert, kom je er
niet in. En als je positief bent, word
je vervolgens niet uitbetaald. Wij
vinden het sowieso niet verstandig
testen van werkgevers te doen.
Maar het is allemaal vrijwillig.''
Zelftesten schelen bedrijven geld.
Er hoeven immers geen gediplo
meerde testers en extern toezicht te
worden ingehuurd als werknemers
de test bij zichzelf afnemen. Ook
verschuift de verantwoordelijkheid
naar de medewerker.
Frank Renout
Parijs
Zelfs als je met een snelheid van 25.000
kilometer per uur om de aarde scheert,
wil je best wel eens een lekker vorkje
prikken. Maar probeer dat maar eens,
als het voedsel niet op tafel ligt, maar
zweeft, en als je geen gaspitten hebt.
,,Vaak eten we uit luchtdichte pakjes
met thermo-gestabiliseerd voedsel'',
vertelde de Franse astronaut Thomas
Pesquet in 2016. Hij ging toen voor het
eerst aan boord bij het internationale
ruimtevaartstation ISS. „Vandaag is het
kip met pindasaus, daar ben ik wel blij
mee'', voegde hij eraan toe. Hij liet een
niet zo appetijtelijk grijs plastic zakje
zien. ,,Dat hoeven we alleen nog op te
warmen.''
Thermo-stabilisatie betekent dat de
kip al op aarde zodanig is voorver
warmd dat de micro-organismen zijn
gedood. „Vanavond hebben we ook te-
riyaki-groenten'', vertelde Pesquet des
tijds. ,,Dat is gevriesdroogd. Je hoeft al
leen maar water toe te voegen.'' Vries
drogen is praktisch: het eten is lang
houdbaar en behoudt z'n smaak.
De Fransman vertrekt morgen
vanaf het Kennedy Space Center in Flo
rida opnieuw naar het ISS. Pesquet zal
zes maanden op een afstand van zo'n
400 kilometer om de aarde cirkelen. In
zijn 'koffers' neemt hij wél iets lekkers
mee: speciaal voor hem geprepareerde
ruimtemaaltijden, met Franse Miche-
linsterren.
Het gaat onder meer om een hartige
aardappeltaart met de beroemde ros-
coff-uien en truffel, en om een aman
deltaartje met gekaramelliseerde peer.
Gemaakt door de wereldberoemde
Franse kok Thierry Marx.
,,Toen ik in de jaren 60 een klein jon
getje was, volgde ik alles rond de Apollo
donderdag 22 april 2021
De Indonesische marine zoekt
met man en macht naar een
vermiste onderzeeër met 53
mensen aan boord. Gevreesd
wordt dat de boot is gezonken
naar een diepte van 600 a 700
meter.
Tonny van der Mee
Rotterdam/Jakarta
Commandant Hadi Tjahjanto
van de Indonesische strijd
krachten en de beman
ning van de onder
zeeër. FOTO'S AFP, AP
Kok Thierry Marx (r) en scheikundige Raphaël Haumont in het lab. foto rastrofood
Astronauten
Thomas Pes
quet, Megan
McArthur,
Shane Kim-
brough en Aki-
hiko Hoshide.
FOTO AP/SPACEX
