Aantal zelfdodingen
in Zeeland gedaald
Livestream bij
uitvaart lijkt
een blijvertje
4
Minder suïcides in coronatijd is opvallend: juist tegendeel verwacht
,,Dit is een heel grote daling, die ik
niet had verwacht", zegt Mischa
Laeven. Zij is projectleider van
Zeeland Zonder Zelfmoord. Dit
preventieproject is enkele jaren
geleden samen met GGD Zeeland,
Emergis, politie, 113Zelfmoordpre-
ventie en de Zeeuwse gemeenten
opgezet. Aanleiding was het rela
tief hoge aantal zelfdodingen in de
provincie.
In hoeverre de afname van afge
lopen jaar te danken is aan het
Blijkbaar hebben
mensen meer
veerkracht dan we
van tevoren hadden
ingeschat
project, valt lastig te zeggen, aldus
Laeven. ,,Maar ik ben er wel van
overtuigd dat het een bijdrage
heeft geleverd." Opvallend is dat
juist tijdens de coronacrisis een
daling zichtbaar is, terwijl het te
gendeel was verwacht. ,,Want er is
veel angst, onzekerheid en een
zaamheid", zegt Laeven. ,,Maar
blijkbaar hebben mensen meer
veerkracht dan we van tevoren
hadden ingeschat."
Suïcidepogingen
In hoeverre die veerkracht blijft
nu de coronacrisis voortduurt, is
nog de vraag. ,,Het zou kunnen dat
de effecten van corona dit jaar wel
zichtbaar worden", zegt Laeven.
HULP
Zij wijst ook op het aantal suïcide
pogingen, dat flink is gestegen.
,,Dat is een zorgelijke situatie,
want bekend is dat als mensen
eenmaal een poging hebben ge
daan, de kans dat ze later nog een
poging wagen veel groter is."
Zeeland Zonder Zelfmoord
richtte zich aanvankelijk vooral op
Zeeuws-Vlaanderen, omdat daar
het percentage zelfdodingen het
hoogst was. Die trend lijkt ge
keerd. ,,Die daling zagen we al vrij
snel", zegt Laeven, die voorzichtig
blijft. ,,De cijfers kunnen snel ver
anderen, aangezien het gaat om
relatief kleine aantallen."
Het project traint onder anderen
huisartsen in het vroegtijdig her
kennen van signalen dat iemand
rondloopt met suïcidale gedach
ten. Ook zijn publiekscampagnes
opgezet om het taboe op zelf
moord weg te nemen.
Het is nog de vraag in hoeverre
Zeeland Zonder Zelfmoord kan
worden voortgezet, zegt Laeven.
,,De gemeenten zitten financieel
in zwaar weer en moeten keuzes
maken. Ze zijn bezig om ook hier
over een besluit te nemen. Wij
vinden het heel belangrijk om er
juist in deze tijd mee door te
gaan."
Vanaf 28 april komt er weer wat
meer ruimte, als het maximum
wordt verdubbeld van 50 naar 100.
Door de 1,5 metermaatregel zal het
in de Zeeuwse uitvaartcentra des
ondanks niet veel drukker kunnen
worden, zegt Peter van Ree, uit-
vaartleider bij Uitvaartzorg Van der
Hooft in 's-Gravenpolder. ,,Bijna
nergens is ruimte voor meer dan 60,
misschien 65 mensen. Wie 100
mensen wil uitnodigen, zal moeten
uitwijken naar een grote zaal in een
dorpshuis of de kerk."
Een overledene moet volgens de
wet uiterlijk op de zesde werkdag na
de dag van overlijden worden be-
graven of gecremeerd. Léon Dekker,
uitvaartverzorger bij Uitvaartver
zorging H. J obse in Middelburg, ver
wacht niet dat veel mensen zullen
verzoeken om een begrafenis een
paar dagen op te schuiven tot vol
gende week woensdag. „Familie
heeft van tevoren al nagedacht over
wie ze voor de uitvaart willen uit
nodigen. De enveloppen voor de
rouwkaarten zijn al geschreven."
Hij denkt niet dat mensen het hele
proces van lastige keuzes nog eens
door willen maken om misschien
Ik heb weleens een
familie gehad die
eerst begon met
zwaaien naar degene
die keek vanuit Cuba
tien of vijftien mensen meer toe te
kunnen laten. Dat is bij eerdere ver
soepelingen ook niet gebeurd.
Want het is inmiddels de zoveel-
ste keer dat de regels rond uitvaar
ten wijzigen. Het afgelopen halfjaar
is het maximum aantal bezoekers
vier keer veranderd: van 100 naar 30,
van 30 naar 100, van 100 naar 50 en
volgende week weer van 50 naar
Een vlucht
Door de coronamaatregelen maakte
het volgen van een uitvaart via een
livestream op internet een vlucht.
Dat had niet alleen met het maxi
mum aantal gasten te maken, ver
telt uitvaartondernemer Herma
Jobse: ,,Soms was het een welkome
uitkomst als er veel ouderen wa
ren." De quarantaineplicht bij een
besmetting in een familie was ook
een reden waarom mensen thuis
moesten blijven. En mensen van
over de wereld die nu niet kunnen
reizen hebben baat bij de live-
stream. Jobse: ,,Ik heb weleens een
familie gehad die eerst begon met
zwaaien naar degene die keek van
uit Cuba. Daar kreeg ik kippenvel
van. Ver weg en toch dichtbij."
DELA heeft een crematorium in
Goes. Bij een op de drie uitvaartbij-
eenkomsten wordt gebruikgemaakt
van een livestream. Woordvoerder
Ria Luichies: ,,Los van corona is het
zo dat in Goes al mensen van over
heel de wereld naar de livestream
We krijgen de indruk
dat mensen het in het
algemeen 'gewoner'
gaan vinden
hebben gekeken: Amerika, Austra
lië, landen verder weg in Europa. Je
moet het zo zien: voor de nabe
staanden is de livestream heel be
langrijk. Het helpt hen om na de
uitvaart met al hun familie en
vrienden terug kunnen blikken op
de bijeenkomst."
Voor het crematorium in Middel
burg was corona de aanleiding om
serieus werk te maken van livestre-
ams, zegt bedrijfsleidster Christine
Reule: ,,We knutselden wel eens
wat met Facetime, maar dat is niet
te vergelijken met de livestream-
voorziening die we nu hebben. Het
stond al wel een tijdje op het wen-
senlijstje en is in verband met co
rona versneld aangeschaft. De eerste
livestream hadden we op 16 april
2020. Mensen raken vertrouwd
met deze manier van een uitvaart
bijwonen. ,,We krijgen de indruk
dat mensen het in het algemeen 'ge
woner' gaan vinden om deze ser
vices te gebruiken en denken dus
wel dat het een blijvertje zal zijn."
Niet iedereen ziet het beperkt
aantal mensen bij een uitvaart als
een nadeel. Nabestaanden vinden
het soms juist prettig om met alleen
de mensen die je meest nabij zijn af
scheid te nemen van een overle
dene, is de ervaring van Herma
Jobse na een jaar corona.
donderdag 22 april 2021
Het aantal zelfdodingen in Zee
land is vorig jaar jaar fors afge
nomen. In 2019 maakten nog
58 mensen een einde aan hun
leven. Afgelopen jaar daalde
dat tot 38, blijkt uit cijfers die
het CBS gisteren heeft gepubli
ceerd. Landelijk bleef het aan
tal zelfdodingen vrijwel gelijk.
Rolf Bosboom
-Mischa Laeven, projectleider
Zeeland Zonder Zelfmoord
Maak je je zorgen over iemand?
„Vraag er dan naar", zegt Mischa
Laeven. ,,Het is heel belangrijk
om het gesprek aan te gaan."
Het idee dat erover praten suï
cide in de hand werkt, is een
misvatting. Vaak zorgt het juist
voor opluchting. „Praten over
zelfmoordgedachten moet ge
woon worden." Tips en een onli-
netraining zijn te vinden op
vraagmaar.nl.
Praten over gedachten aan zelf
doding kan ook anoniem: chat
via 113.nl, bel 113 of gratis 0800
0113.
MLéon Dekker
bedient met
een joystick
de camera
voor de live-
stream.
Die verre neef uitnodigen of
toch maar opa's oude schoolka
meraad? Gaat familie voor of
toch goede vrienden? Zullen we
jongste kinderen dan maar
thuislaten? De beperking van
het aantal aanwezigen bij een
uitvaart dwingt nabestaanden
tot keuzes die ze liever niet wil
len maken.
Theo Giele en
Ondine van der Vleuten
Middelburg
- Herma Jobse,
uitvaartverzorging
100.
- Christine Reule, crematorium
Middelburg
Kijk op de site bij /video
Léon Dekker demonstreert de livestream op de laptop. Door de 1,5 meterregel zal het uitvaartcen
trum niet veel meer bezoekers kunnen ontvangen en is livestream een uitkomst. fotos dirkjan gjeltema
