7
Ontwerper Mart Visser bedacht eigenhandig (en een
beetje brutaal) dat het groene douane-uniform best in een
andere kleur kon. Vanaf morgen draagt de Nederlandse
grensbewaking een nieuw blauw uniform mét gouden letters.
DOUANE NIEUW UNIFORM
Ik kon veel moeilijker aan
stoffen, ritsen, knopen en
voering komen in de
lockdowns
woensdag 21 april 2021
Eefje Oomen
Amsterdam
art Visser was al best ver met
het ontwerpen van allerlei
kledingstukken in de 'oude'
kleur toen hij bedacht dat het
misschien toch anders moest.
,,Ik had al van alles in het
groen op papier gezet, toen ik
de illustrator vroeg om alle tekeningen toch eens,
puur voor het experiment, met een andere tint in
te kleuren. Toen ik het resultaat zag, dacht ik
meteen: jaaa. Maar toen moest ik de douane
natuurlijk nog wel overtuigen."
Dat die er direct voor te porren was, had volgens
de modeontwerper zeker met zijn research te
maken. „Ik had in de geschiedenisboeken al gezien
dat de dienst voorheen helemaal niet altijd in het
groen gekleed ging. De douane heeft een tijd terug
ook een blauw uniform gehad, dus is 'mijn' kleur
gelukkig in lijn met de traditie."
De nieuwe kleur voldeed ook aan de checklist
van drie pagina's die Visser meekreeg toen hij in
2016 de opdracht binnensleepte. „De douane wilde
niet alleen een moderner uniform, maar vooral
ook een krachtiger, meer herkenbaar uiterlijk. Ze
vroegen zich af of de douane op een druk vliegveld
of in een hectische haven wel altijd even goed te
onderscheiden was." Het werd blauw, 'want blauw
straalt autoriteit uit'. En er kwamen grote gouden
letters. „Het woord 'Douane' staat nu heel duide
lijk op de rug, dus geen misverstand wie je voor je
hebt."
Brexit
Het ontwerpen van verschillende bedrijfsunifor
men kost normaal al honderden uren, maar dit
keer was Visser nog veel en veel langer bezig.
„Volgens de eerste planning zou de douane het
nieuwe uniform al eind 2019 aan hebben, maar die
deadline hebben we bij lange na niet gehaald."
De eerste gebeurtenis die het schema danig in de
war schopte: de brexit. „Toen die erdoor was, werd
duidelijk dat de douane flink moest uitbreiden en
dat ik rekening moest houden met veel meer
personeel én kleding." Visser heeft nu tien ver
schillende uniformen voor in totaal drieduizend
mensen ontworpen: van havenmedewerker tot
directeur-generaal. „Het aantal medewerkers
breidt zich nog altijd uit, want de douane is flink
aan het werven."
Ook de pandemie gooide roet in het eten. „Ieder
een had moeite om tijdens de verschillende lock-
downs spullen te importeren en dat gold dus ook
voor mij. Ik kon veel lastiger aan stoffen, ritsen,
knopen en voering komen." De invloed van corona
laat zich nog steeds gelden. „Het is tegenwoordig
bijvoorbeeld veel duurder om een container uit
Azië te laten komen dan vóór de crisis."
Trendy
De ontwerper, die eerder al het personeel van KLM
en het Concertgebouw van top tot teen aan
kleedde, was dus behoorlijk in zijn hum tijdens de
fotosessie van de transformatie twee weken gele
den. „Dat was het eerste moment dat ik de werk
nemers van verschillende afdelingen allemaal
samen in hun nieuwe uniformen zag en, ja, dat
deed me wel wat. Ze gingen allemaal nét iets stoer
der lopen.''
Het kledingstuk waar Visser zelf het meest ver
liefd op is: het all weather jacket. ,,Bij het ontwerpen
van bedrijfskleding gaat het er, anders dan bij een
modecollectie, niet per se om dat het trendy is. Het
gaat er eerder om dat werknemers er volle werk
dagen onder alle omstandigheden lekker in kun
nen werken. Maar het mooie aan dit jasje: het is én
comfortabel én modern.'' Ook fijn: de nieuwe robe
manteau, kruising tussen jas en jurk. ,,De vrouwen
vonden 'm zo mooi dat hij aan het uniform is toe
gevoegd.''
En passant heeft de ontwerper behoorlijk bij
geleerd. ,,Net als veel Nederlanders dacht ik dat de
douane op Schiphol de paspoorten controleerde,
maar dat is dus de Koninklijke Marechaussee. En
wist je dat de douane niet alleen drugshonden,
maar ook geldhonden heeft?'' Waar hij vooral van
stond te kijken: het 'derde oog' van sommige
douaneambtenaren. ,,Zo zijn er specialisten die bij
de gates op Schiphol al aan het loopje van passa
giers kunnen zien dat ze xtc gebruikt hebben.''
Douaneambtenaar Caroline heeft het nieuwe
uniform de afgelopen maanden mogen 'proef-
dragen'. Ze had maar één puntje van kritiek: het
wat al te ingewikkelde sjaaltje. ,,Ik weet eigenlijk
niet goed hoe ik het om mijn hals moet fromme-
- Mart Visser, modeontwerper
len.'' Voor de rest: niks dan lof. ,,Het donkerblauw
is echt veel mooier: dat groene was best een vage
kleur. De snit is ook beter. Vooral onze oude broe
ken waren soms wat al te ruim. Van die Volendam-
mer exemplaren, zeg maar. En we zijn door die
gouden letters veel herkenbaarder. Maar het
belangrijkste: het zit lekker.'' Ook fijn: bijna niks
hoeft op de strijkplank. „Alleen de witte getail
leerde overhemden moeten gestreken worden,
maar dat doet mijn man gelukkig.'' Het is, conclu
deert ze, het fijnste uniform uit haar loopbaan. ,,Je
moet je indenken dat ik ooit eens als twintigjarige
ben begonnen met een nogal stijve grijze wollen
rok. Toen vast heel modern, maar als ik het nü zie:
poeh, erg ouderwets.''
Omdat ze haar uniform vijf volle werkdagen
draagt, krijgt ze niet één nieuwe set, maar een
compleet pakket, inclusief twee soorten panty's,
flink wat sokken en drie soorten schoenen: pumps,
platte schoenen en werkschoenen. Ze heeft als
douaneambtenaar dus veel minder 'andere' kle
ding in huis dan een gemiddelde Nederlandse
vrouw. „Hoewel: mijn man vindt het nóg hart
stikke veel.'' Het uniform trekt ze na haar werkdag
wel meteen uit. ,,Dan stap ik over op iets makke
lijks: een joggingbroek en shirt.'' En, nee, het oude
uniform mag ze niet om sentimentele redenen be
waren. ,,Het is niet de bedoeling dat dat op Markt
plaats gaat circuleren. We leveren alles in, zodat de
oude kleren gerecycled kunnen worden.''
Caroline in het
volgens haar fijnste
uniform uit haar
hele loopbaan bij de
douane.
GO
'Ze gaan er nét wat
stoerder van lopen'
FOTO'S PIM RAS