II
De vos is een welkome aanwinst
9
DEPRESSIE ROLAND VAN TILBORG PRAAT OP TV OVER GEDACHTEN AAN ZELFDODING/
De eerste keer dat
Roland van Tilborg
(49) uit Sint
Maartensdijk suïcide
overwoog, was toen hij
acht jaar oud was. Ruim
veertig jaar later kampt hij
nog steeds met
depressie, al beschouwt
hij het nu als een stuk
beter beheersbaar. Vanaf
vanavond is hij te zien in
het programma Leven
voor de Dood.
In Leven voor de Dood volgt Pa
trick Lodiers een jaar lang vijf
mensen die worstelen met de
pressie en gedachten aan zelf
doding. Van Tilborg zal in vijf van
de zes afleveringen te zien zijn.
Het doel van het programma is om
het taboe rondom mentale ge
zondheidsklachten te verminde
ren. ,,Al is er maar één persoon die
ermee geholpen is, dan zijn we al
tevreden. Ik weet zeker dat dit pro
gramma gaat bijdragen aan het
verminderen van het stigma. Ik
hoop dat de politiek er ook eens
iets mee gaat doen. Er zit onnodige
schaamte rondom depressie. En
waarom? Waarom kun je op een
verjaardag aan iemand vertellen
dat je diabetes hebt, maar niet dat
je depressie hebt? Het is allebei
een ziekte. Het zou mooi zijn als er
meer begrip voor komt."
Depressie is een rode draad door
zijn leven. ,,Het begon al voor mijn
tiende. Op mijn achtste deed ik
bijna een suïcidepoging. Dat wist
niemand tot een paar jaar geleden,
zelfs mijn ouders niet. Ik had niet
het idee dat ik ziek was, dacht dat
het bij mijn leven hoorde."
Zijn thuissituatie speelde daarin
een grote rol. ,,Mijn moeder was
alcoholist en allebei mijn ouders
zijn verslaafd geweest aan medica
tie. Het was nogal eens hommeles
thuis, dat heeft een flinke impact
op mij gehad. Mijn vader is over
spannen geweest, mijn moeder
had de vallende ziekte. Ze waren
druk bezig met zichzelf, waardoor
Er zit onnodige
schaamte rondom
depressie. En
waarom?
ik als kind het idee had minder in
beeld te zijn. Ik dacht dat ik een
last was. Vrienden had ik op
school niet veel en ik werd gepest.
Dat zijn allemaal situaties die heb
ben bijgedragen aan mijn ziekte."
Na jaren alles weggestopt te
hebben, zorgde een hersenschud-
ding ervoor dat hij passende hulp
zocht. ,,Ik ben letterlijk door elkaar
geschud. Er gingen laatjes en kast
jes open in mijn hoofd die al jaren
dicht zaten. Het was een kwestie
van tijd tot alles naar boven zou
komen. De hersenschudding heeft
het proces versneld." Hij stopte
daarna met zijn werk als fractie
medewerker van de Haagse fractie
van de SP en runt inmiddels een
winkel met streekproducten.
Daarnaast is hij namens zijn partij
lid van Provinciale Staten. ,,Ik
moest van mijn psycholoog din
gen gaan doen die ik écht leuk
vind. Ik kampte naast een depres
sie ook met een burn-out, daar
hielp mijn drukke bestaan niet
bij."
Zijn betrokkenheid bij de poli
tiek is één van de redenen dat hij
zo open is over zijn ziekte. Zo deelt
hij zijn mindere dagen op sociale
media en zijn website puntkom-
maarop.nl. ,,Als Statenlid hoorde ik
dat er geruchten rondgingen over
wat er met me was. Dat wilde ik
niet hebben, dus ik ben er open
over geweest. Dat voelde goed. Ik
hoefde het niet meer te verbergen.
Daarom doe ik ook mee aan het
programma. Het zelfdodingsper
centage onder mannen is twee
keer hoger dan bij vrouwen. On
der mannen heerst meer een ma
chocultuur, praten over hun pro
blemen doen ze minder makke
lijk. Of ze noemen het een burn
out, wat gezien wordt als goed,
want dat betekent dat je hard ge
werkt hebt."
Tijdens zijn diepe dalen was het
leven voor hem gitzwart. ,,Ik
kwam mijn bed niet uit. Ik wilde
niks en ik kon niks", blikt hij te
rug. Van Tilborg is al dertig jaar sa
men met Marelle. Samen hebben
ze twee kinderen. ,,Zij zijn ook
mijn redding geweest."
Inmiddels beschrijft hij zijn de
pressie als beheersbaar. ,,Het gaat
nu wel redelijk. Ik geef een gemid
delde dag nu een 6, soms een 6,5.
Een paar jaar geleden gaf ik mijn
dagen een 2. De schommelingen
zijn minder extreem. Dat komt
door mijn medicatie, maar ook
door mezelf. Ik heb veel technie
ken geleerd om er beter mee te
kunnen omgaan. Er zijn nog wel
triggers, hoor. Laatst kwam ik te
rug van de yoga, waardoor ik dacht
redelijk relaxed te zijn. Ik moest
iets ophalen en belandde met mijn
auto voor een spoor dat dichtging.
Ik schrok van wat voor impact dat
op me had. Dat bracht veel naar
boven. De laatste keer dat ik bij het
spoor kwam scheelde het twee
stappen of ik was er niet meer ge
weest. Op dat moment was het
goed dat ik in de auto zat met mijn
gordel om."
NATUURJOURNAAL
Iet predatoren, dat wil zeg
gen, dieren die andere die
ren als prooi verschalken,
is iets merkwaardigs aan de hand.
Of eigenlijk is het beter om te zeg
gen: met ons is iets merkwaardigs
aan de hand als we het over dat
soort dieren hebben. Een kieken
dief of een buizerd vinden veel
mensen geweldig. Majestueuze
dieren, voor wie we graag een oogje
dichtknijpen als ze zich aan een
aaibaar prooidier, zoals een fazan
tenkuiken vergrijpen. Maar als een
kraai of ekster zoiets flikt is de we
reld te klein. Die zwartrokken staan
al eeuwenlang in een kwade reuk.
Blijkbaar wordt van de ene vogel
veel meer geaccepteerd dan van de
andere.
Bij zoogdieren gaat het al net
eender. Een boommarter of een
hermelijn kan bij velen een potje
breken, als hij zich aan een stel
jonge eendjes of een pasgeboren
haasje vergrijpt. Maar als een vos
hetzelfde doet dan zijn de rapen
gaar. Wee de wolf die in een kwaad
gerucht staat. En dat laatste, daar
heeft de vos behoorlijk last van. Zo
zelfs dat er discussie gevoerd wordt
of we in Zeeland wel of geen vos
sen willen. Zo'n vraag is haast on
denkbaar als het om slechtvalken
of kiekendieven gaat.
Natuurlijk is het bovenstaande
beeld een beetje veralgemeniseerd.
Niet iedereen denkt hetzelfde over
roofvogels of over wolven, maar de
grote lijn is toch dat een roofdier
vaak of aan de goede, of aan de ver
keerde kant van de streep belandt
bij de publieke waardering. Met alle
nuances die daarin denkbaar zijn.
Het antwoord op de vraag of we
in Zeeland vossen willen is simpel:
we hebben niks te willen. De vos
sen zijn er en als we niet tot ridi
cule maatregelen als massaal ver
giftigen of klemmen plaatsen over
willen gaan, dan blijven ze hier.
Daar is ook in het algemeen hele
maal niks op tegen. Natuurbeheer
ders beschouwen de vos als een
welkome aanwinst, die de levens
gemeenschap alleen maar diverser
maakt.
Daarop gelden ook uitzonderin
gen. Waar kolonies kustvogels nes
telen kunnen vossen onevenredige
schade aanrichten en daar worden
ze geweerd. Het liefst door het
landschap ongeschikt te maken en
in het uiterste geval door wegvan
gen of afschieten. In de laatste ge
bieden waar nog een redelijke wei
devogelstand is, geldt een soortge
lijke afweging. En als je in de posi
tie was om te kiezen zou het mooi
zijn om één of meer van de
Zeeuwse eilanden vossenvrij te
houden, zodat je een vrijplaats hebt
voor kolonies kustvogels. Maar zo
als gezegd: in die luxe positie ver
keren we niet. Dus op de paar uit
gelezen plaatsen die voor vossen te
kwetsbaar zijn moeten we ze maar
zo goed mogelijk weren, zonder el
ders de grote waarde van zo'n top-
predator te miskennen.
woensdag 21 april 2021
Praten over gedachten aan
zelfdoding kan anoniem:
chat via 113.nl, bel 113
of bel gratis 0800-0113.
'Ik overwoog suïcide op mijn 8e'
M Roland van
Tilborg doet
mee aan het
programma
Leven voor de
dood. foto
PIX4PROFS/TONNY
PRESSER
Sandra Moerland
Sint-Maartensdijk
-Roland van Tilborg
Leven voor de Dood is vanaf van
daag iedere woensdag te zien om
21.30 uur bij BNNVARA op NPO 1.
Een tweewekelijkse rubriek
over natuur in Zeeland
Chiel Jacobusse
-
1^-v
Vos in de duinen
