Ze is een jaar of 12 als haar vader,
vooraanstaand huisarts te Bergeijk,
zich bij haar roept in zijn studeer
kamer. Het is tijd voor Het Gesprek.
'Beatrijs,' begint hij, 'vanaf nu zit je
op een schatkist. In die schatkist bevinden
zich prachtige witte parels en één ruwe diamant.
Die parels zijn je toekomstige kinderen. Die
ruwe diamant, dat ben jij. Op een zeker moment
zal die prachtig fonkelen. Maar realiseer je: er
zijn overal kapers op de kust. Rovers, onnozele
boeren. Ze sluipen allemaal rond jouw schat
kist. Willen er een graai in doen. Daar moet je
voor oppassen, want ze kunnen hem ruw open
breken, de diamant vroegtijdig beduimelen en
zelfs voor altijd kapotmaken.'
Het advies dat volgde, zegt Beatrijs Smulders,
was simpel en bijzonder effectief. 'Hij zei:
onderbroek zo lang mogelijk aanhouden!'
Ze lacht uitbundig. 'Alleen de koning mocht
binnenkomen, zei mijn vader. Pas als een
jongen de onderbroek respecteert, is hij mis
schien een koning. Het is de snelste manier
een koning van een pummel te onderscheiden.'
Ze is inmiddels 68, heeft zich een leven lang
beziggehouden met vrouwen, met seks en
zwangerschap, met baren, orgasmes, testoste
ron en oestrogeen, verkrachtingen, prostitutie
en wat dit alles doet met een mens, en weet
één ding zeker: haar vader had gelijk. 'Het was
het beste advies dat ik kon krijgen. Bescherm
de diamant.'
Beatrijs Smulders was lang de bekendste
vroedvrouw van Nederland. Ze richtte in
Amsterdam het Geboortecentrum op, opende
geboortewinkels, schreef populaire hand
boeken en hielp vierduizend baby's ter wereld.
Als uitgesproken pleitbezorger van 'natuur
lijke' bevallingen, met zo min mogelijk on
nodige medische ingrepen en als het even
kan zonder pijnstilling maar mét liefdevolle
zorg, kreeg ze een schare bewonderaars -
maar ook felle tegenstanders. Meer dan wie
ook klom ze op barricades om te strijden voor
thuisbevallingen en de positie van verlos
kundigen, maar die emancipatiestrijd is nog
niet gestreden. De eerstelijns verloskundigen
met een eigen praktijk die bij vrouwen thuis
komen, dreigen een uitstervende soort te
worden.
Uren en uren en uren bracht ze
door naast het kraambed van
vrouwen uit alle lagen van de
bevolking - vaak in het holst van
de nacht, wachtend op het verlos
sende moment. Ze hoorde hun
verhalen, schreef die op, samen
met haar eigen gedachten, in sta
pels blauwe schriftjes. Ze kwamen
goed van pas bij het schrijven van
het eerste deel van haar autobio
grafische trilogie, Bloed. Ze schrijft
in het drieluik hoe het haar zelf is
vergaan, als tiener in de jaren 60,
als vrijgevochten jonge vrouw
tijdens de seksuele revolutie, als
vroedvrouw temidden van krakers
rellen, als moeder, minnares, en
tijdens de vermaledijde overgang.
'Als jong meisje had ik zó'n
romantisch beeld van seks. Ik
dacht: o, yes!' zegt ze in haar huis
aan een Amsterdamse gracht.
'Mijn verwachtingen waren hoog
gespannen. Wij waren zo blij met
die seksuele revolutie, met de pil,
dat we gewoon hetzelfde als de
jongens waren. Wilden gewoon
meedoen, pasten ons aan, niet
flauw zijn. Iedereen deed dat in
die tijd, in mijn vriendenkring in
ieder geval.'
Voor de jongens was het een snoep
winkel, zegt ze. Maar na een paar
jaar was het onder haar vriendin
nen een slagveld. 'Ze waren sip,
gedeprimeerd of bedrogen, lagen
in een scheiding, liepen geslachts
ziekten op, kwamen in de Bloemen-
hovekliniek terecht voor late abor
tussen. Hun zelfoeeld aan diggelen.'
Hoe het vaak ging: vriendinnen
werden verliefd, belandden in bed.
'Was het allemaal leuk en gezellig,
tot de vulva in beeld kwam. Dan
was het ineens rats, doorstoten en
er vandoor. Bleef zo'n meisje achter,
hé, hallo, zonder mij? Helemaal
naar en ellendig. Dat heet dan
geen verkrachting, maar het lijkt
er wel erg op, hè. Maar dat is moei
lijk uit te leggen, je gaat toch met
die jongen in bed liggen?'
Seks kan de hemel zijn, schreef ze
in haar dagboek, maar ook de hel.
'Begrijp me goed, ik vind dat de
feministen geweldig werk hebben
verricht, ik bekritiseer niemand,
al die uitwassen waren niet te
voorzien. Maar we hebben toen
niet gedacht: hoe zit onze eigen
seksualiteit in elkaar? Want die is
heel anders dan de mannelijke.
Mannen, dat is opwinding, dopa-
mine, dopamine, orgasme, klaar,
over. Vrouwelijke seksualiteit
heeft te maken met weerloosheid.
Met opengaan. Met een man die
14 MEZZA