Waarom je niet alles moet geloven watje leest over eten
Over weinig onderwerpen bestaan zo veel meningen
als over voedsel, maar hoe weet je wat waar is?
De Britse epidemioloog Tim Spector ontrafelt in zijn
nieuwe boek voedselmythes. Dit zijn de belangrijkste.
26
Het ontbijt is de
belangrijkste maaltijd
van de dag
Ontbijten, en dan vooral met zuivel
en ontbijtgranen, is volgens Spec-
tor echt iets westers. We krijgen al
tientallen jaren te horen dat je het
ontbijt niet moet overslaan. Werk en
schoolresultaten zouden daaronder
lijden en we zouden sneller aanko
men omdat we later op de dag meer
eten. ,,Dat blijkt onwaar. Je hebt het
ontbijt niet per se nodig. Tot 150 jaar
geleden aten we meestal maar twee
maaltijden per dag.''
Ontbijtproducten zoals cornflakes
zijn helemaal niet zo gezond als ze
worden voorgesteld, aldus Spector.
,,Sterk geraffineerde koolhydraten
geven hoge pieken en dalen in onze
bloedsuikerspiegel. Het westerse
ontbijt is vaak ongezonder dan wat
we de rest van de dag eten. De laatste
jaren neemt bovendien het bewijs
toe dat het verkorten van de periode
waarin je eet, zoals bij intermittent
fasting (periodiek vasten, red.), juist
bevorderlijk is voor je stofwisseling,
insulinespiegel en het functioneren
van de microben in je darmen.''
Vis eten is goed voor je
gezondheid
Twee- tot driemaal per week vis
eten zou goed zijn voor onze
gezondheid en hersenen. Daarvoor
is geen overtuigend bewijs, meent de
Britse epidemioloog. ,,De omega 3 in
de visolie blijkt de gezondheid van
hersenen en hart helemaal niet zo
sterk te verbeteren als we dachten.''
Spector zelf was een groot liefheb
ber van vis en at het vaak, totdat hij
research ging doen voor z'n boek.
,,Het overgrote deel van de vis die we
eten, wordt gekweekt en zit vol anti
biotica en chemicaliën. Wilde vis en
schelp- en schaaldieren zoals mosse
len en oesters zitten tegenwoordig
vol met microplastics. Die zijn
schadelijk voor onze darmflora.
Bovendien worden de gezond
heidsvoordelen van het eten van vis
sterk overdreven. Veel vis eten is ook
bijzonderlijk schadelijk voor onze
planeet. We kunnen het beter
beschouwen als een zeldzame
traktatie.''
We moeten minder
zouteten
Zout zou slecht zijn voor onze
gezondheid; je krijgt er onder meer
een hoge bloeddruk van. Daarom
adviseren veel overheden minder
dan 5 gram zout per dag te nuttigen.
Volgens Spector zijn er steeds meer
studies die het tegendeel bewijzen.
Héél veel zout eten is inderdaad
ongezond, maar voor de gemiddelde
mens is 10-12 gram per dag volgens
hem geen probleem. ,,Uit onderzoek
blijkt dat zoutreductie bij 90 procent
van de mensen geen noemenswaar
dige invloed heeft op de bloeddruk of
het voorkomen van een hartaanval of
beroerte. Sterker nog, heel weinig
zout gebruiken blijkt juist het risico
daarop te vergroten.''
Verzadigd vet veroorzaakt
hart- en vaatziekten
Sinds studies in de Verenigde
Staten uitwezen dat mensen met
hoge waarden aan verzadigd vet
vaker hartklachten kregen, ging
verzadigd vet in de ban. Dat kwam
vermoedelijk doordat het mensen
betrof die veel junkfood aten en
daarbij spelen ook allerlei andere
stoffen een rol, zegt Spector.
,,Het gaat om de totale maaltijd,
niet alleen om het type vet. Verza
digd vet in zalm of olijfolie heeft een
ander effect op je gezondheid dan
verzadigd vet in sterk bewerkt voed
sel. Goede vetten zijn bijvoorbeeld
een hoge kwaliteit olijfolie en
koolzaadolie. Recente studies laten
zien dat iemand met veel van die
verzadigde vetten in zijn dieet juist
vaak gezonder is.''
De voedselindustrie begon goed
kopere soorten vet te gebruiken en
low fat-producten te produceren die
gezonder zouden zijn. Het tegendeel
is waar. ,,Sinds we verzadigd vet zijn
gaan verruilen voor koolhydraten,
worden mensen dikker en zieker. De
kunstmatige transvetten in ons
voedsel hebben miljoenen mensen
het leven gekost.''
Suikervrije voeding en
dranken zijn gezonder
Dat leek het ei van Columbus, want
nu konden we naar hartenlust genie
ten van lightdrankjes. Maar de gun
stige effecten op het ontwikkelen van
diabetes of overgewicht blijven uit.
Het aantal calorieën is wel lager,
maar zoetstoffen als sucralose en
aspartaam zijn twee- tot zeshonderd
keer zo zoet als suiker en veranderen
je stofwisseling en smaak. Daardoor
gaan mensen meer zoete producten
tot zich nemen.
Ook werken die stoffen verslavend.
,,We zouden kunstmatige zoetstoffen
zo veel mogelijk moeten vermijden.
Als we kinderen al zo jong zo massaal
zoete dranken laten drinken die hun
hersenen beïnvloeden, is het heel
moeilijk ze later nog aan iets anders
te krijgen.''
ZATERDAG 17 APRIL 2021 GO
1
2
3
FOTO GETTY IMAGES
Zout is slecht
(en nog vier
voedselmythes)
4
5
VIVIAN DE GIER
Suiker in bewerkte voeding en
dranken is op grote schaal vervan
gen door kunstmatige zoetstoffen.
Ingelepeld. Waarom maar weinig
klopt van wat ons over voeding is
verteld is verschenen bij uitgeverij
Nieuwezijds (€21,95).
