Hof van Justitie doet uitspraak; hoe kwam het zover?
4
1.
2.
3.
4.
5.
De visserij is traditioneel een be
drijfstak waarover binnen de Euro
pese Unie afspraken worden ge
maakt. Het gaat om de verdeling
van visvangsten, wie waar zijn
netten mag uitgooien en welke
vismethoden gebruikt mogen
worden. Met elektriciteit vis boven
water halen was verboden. In Ne
derland werd een methode ont
wikkeld om platvis met elektri
sche stroomstootjes (pulsen) te
vangen. Deze vissen leven op de
zeebodem en zijn zonder ze op te
schrikken lastig in een net te van
gen.
Traditioneel worden hier zware
De pulsvisserij is
wederom geslagen,
maar nog niet
verslagen
kettingen voor gebruikt die voor
het net uit over de bodem schra
pen. Het vooruit trekken van wek
kerkettingen kost veel brandstof
en de zeebodem wordt omge
ploegd. Netten uitgerust met
pulselektroden zijn veel lichter en
beroeren de zeebodem nauwe
lijks.
Nederland kreeg van Europa in
1998 toestemming om met 22 sche
pen te gaan experimenteren met
elektrisch vissen. In 2010 gaf de
Europese Commissie voor nog
eens 20 schepen toestemming in
het kader van 'wetenschappelijk
onderzoek'. De aanlandplicht voor
bijvangst greep Nederland aan om
in 2014 de pulsvloot te verdubbe
len, want 42 schepen werden ge
schaard onder een proef om met de
pulstechniek selectiever te kunnen
vissen.
De Franse milieugroep Bloom
bracht een lobby op gang tegen de
pulsvisserij die een meerderheid
achter zich kreeg in het Europees
Parlement. Een paar trefzekere
cartoons van een geëlektrocu-
teerde vis, enge wetenschappers
en op geldbeluste Nederlandse
vissers bleek uiterst effectief in
Brussel. De combinatie elektrici
teit en water riep bij veel Europar
lementariërs hoe dan ook al weer
zin op. Nederland wist met dikke
rapporten nauwelijks steun te ver
werven. Ook die wetenschappe
lijke data werden als verdacht ge
zien. Begin 2019 werd de pulsvis
serij verboden.
Het Hof van Justitie oordeelt niet
over de pulsvisserij zelf, maar het
heeft gekeken of de EU bij het in
voeren van het pulsverbod niet
buiten haar boekje is gegaan. Aller
eerst, zegt de rechter, hoeft de EU
regelgeving 'niet uitsluitend te ba
seren op de beschikbare weten
schappelijke en technische advie
zen'. Het Hof zegt bovendien dat
de wetenschappelijke adviezen
wel wijzen op de voordelen van de
pulsvisserij, maar dat een aantal ri
sico's nog niet volledig is beoor
deeld. De EU heeft volgens het Hof
voldoende gemotiveerd waarom
ze is afgeweken van de weten
schappelijke adviezen.
In theorie niet, maar in de praktijk
wel. In 2019 werd afgesproken dat
dit jaar het verbod nog eens tegen
het licht van de jongste weten
schappelijke bevindingen wordt
gehouden. Er ligt een gunstig rap
port van de Internationale Raad
voor Onderzoek der Zee (ICES).
Europarlementariërs Peter van
Dalen (CU) en Bert-Jan Ruissen
(SGP) geven, bijna tegen beter we
ten in, de hoop nog niet op. ,,Elek-
trisch vissen is milieuvriendelijk
en heeft, binnen verantwoorde ka
ders, de toekomst", aldus Ruissen.
Van Dalen: ,,De pulsvisserij is we
derom geslagen, maar nog niet ver
slagen." Maar er is een klein won
der nodig om de politieke wind in
Brussel te doen draaien. Dat bleek
in november toen Europarlemen
tariërs weinig oor hadden voor de
argumenten van het ICES.
Het is de zoveelste tegenvaller die
ze moeten incasseren en zal het
gevoel vergroten alleen te staan. In
de praktijk maakt deze uitspraak
niet veel uit. Zeventien van de
achttien Zeeuwse vissers moesten
al in 2019 stoppen met pulsen. Eén
Zeeuwse visser behoort tot het se
lecte groepje van 22 vissers die tot
1 juli van dit jaar mag doorgaan.
Sinds het pulsverbod is ingegaan
zijn drie Zeeuwse kotters ver
kocht. Een aantal is in de stille ver
koop gegaan, maar doordat het on
zekere tijden zijn is het lastig een
koper te vinden. Mocht er een
warme sanering van de vloot ko
men, waarbij vissers een vergoe
ding krijgen als ze stoppen, ver
wachten ingewijden dat de
Zeeuwse kottervloot minstens
met een kwart zal krimpen. Naast
alle bedreigingen van buiten heeft
de visserij, net als de landbouw,
ook met een intern probleem te
kampen: het vinden van opvolgers.
vrijdag 16 april 2021
Hoop op pulsvissen vervlogen
Natuurlijk, ze hadden wel reke
ning gehouden met een ongun
stige uitspraak over de pulsvis
serij, maar toch. De Zeeuwse
vissers hadden nog een stille
hoop dat het Hof van Justitie
van de Europese Unie het elek
trisch vissen een nieuwe kans
zou geven. Het zou een mooie
opsteker zijn geweest voor de
door steeds strengere regels, de
brexit, het inkrimpen van de vis-
gebieden en de door corona ge
plaagde visserman.
Theo Giele
Vlissingen
Wat heeft de EU met pulsvisserij
te maken?
- Peter van Dalen, CU
Minder brandstof, minder ver
storing van de zeebodem. Mooi
toch, maar wat ging er dan mis?
Maar kijkt het Europese Hof dan
niet naar wetenschappelijke ar
gumenten?
Betekent de uitspraak van het
Europese Hof het definitieve
einde van de pulsvisserij?
Wat betekent dit voor de
Zeeuwse vissers?
Peter van Dalen (ChristenUnie) vraagt om aandacht voor de puls
vissers in het Europees Parlement. foto europees parlement
In 2019 moesten de meeste vissers de pulselektroden vervangen door wekkerkettingen. foto theo giele
