ss m i
ECONOMIE 17
Onzekerheid bij personeel
beloven spannende maanden te
worden' - denkt hij dat er altijd
behoefte zal blijven aan persoon
lijk contact, ook in een gedigitali
seerde samenleving. Van Leeu
wen: „Grootbanken sluiten hun
kantoren, maar ondertussen groeit
het aantal kantoren van de Regio-
bank."
Het zou Van Leeuwen niet ver
bazen als de reisbureaus het na co-
ronatijd flink drukker krijgen. Het
beeld is dat vooral ouderen langs
gaan bij het reisbureau en gezien
de vergrijzing zou die groep vol
gens hem weleens flink kunnen
groeien. Goed nieuws dus, voor de
reisbureaus. ,,Er zijn veel ouderen
die prima hun weg kunnen vin
den online, maar die het toch erg
fijn vinden om persoonlijke ser
vice en aandacht te krijgen van
reismedewerkers. Die kunnen
dingen voor ze regelen of zaken
uitprinten, zodat ze niet zelf ach
ter hun computer hoeven te krui
pen om de reis uit te zoeken",
denkt hij.
Reisorganisatie TUI, marktleider
in de Nederlandse reisbranche
en in het bezit van 130 eigen reis
bureaus, is overtuigd van de meer
waarde van de fysieke reisbureaus
als aanvulling op het online ka
naal. Volgens woordvoerder Petra
Kok kiest een groot deel van de
klanten heel bewust voor het per
soonlijke advies in een reisbureau
of bij een zelfstandig reisagent.
Vertrouwen
Zo werd pre-corona zo'n 50 pro
cent van de TUI-reizen verkocht
via reisbureaus, voor een deel via
de eigen reisbureaus en voor een
deel via andere reisbureaus, zoals
die van D-reizen. Volgens Kok is
De digitalisering
heeft de reisindustrie
de laatste tien jaar
flink opgeschud
"W-
het overigens een misvatting dat
voornamelijk de ouderen een reis
bureau bezoeken. ,,Nee, we zien
ook groepen jongeren die hun reis
in ervaren handen geven, of jonge
stellen die hun tijd liever besteden
aan een afspraak met op maat en
professioneel reisadvies dan zelf
vele avonden achter de laptop te
zoeken. Het gaat ook om vertrou
wen dat je vakantie in goede han
den is, zeker in deze tijden."
En dat er vertrouwen is in de
markt van reisbureaus, blijkt wel
uit de animo om een doorstart
met D-reizen te maken. Volgens
een van de curatoren van D-rei-
zen, Ton Tekstra van Blauw Teks-
tra Uding advocaten, hebben zich
al verschillende partijen gemeld
die interesse hebben. Deze week
maken de twee curatoren een in
ventarisatie van de belangstelling.
,,Daarna beslissen wij hoe het ver
koopproces verder zal worden
vormgegeven."
Ook TUI is in gesprek met de
curatoren, zowel als schuldeiser in
het faillissement van D-reizen als
gegadigde voor een eventuele
doorstart. Kok: ,,Het is niet onlo
gisch dat in de gesprekken met de
curatoren ook interesse in de reis
bureaus van D-reizen onderwerp
van gesprek is", klinkt het. Hoe
veel reisbureaus de reisorganisatie
zou willen overnemen en hoe de
toekomst er dan voor het perso
neel uitziet, kan zij niet zeggen.
Als het tot een doorstart komt,
lijkt TUI slechts interesse te heb
ben in een beperkt deel. ,,Het ligt
niet in onze bedoeling op dit mo
ment om zo'n grote keten reisbu
reaus over te nemen", aldus Kok.
Ontzorgen
Erik van der Waard, eigenaar van
de Internoord Travel Group uit
Leeuwarden en landelijk voorzit
ter van de Dutch Travel Alliance, is
niet verrast dat er veel belangstel
ling is voor D-reizen. Hij heeft
twee fysieke reisbureaus en een
online initiatief met meerdere
websites. Hoewel zijn bedrijf het
zwaar heeft in coronatijd - 'zonder
inkomsten, wel met vaste lasten
en het voucherdrama' - heeft zijn
familiebedrijf een goede financi-
ele basis en gelooft hij dat mensen
volop bij reisbureaus zullen aan
kloppen om hun reis te boeken als
er weer gereisd kan worden.
Van der Waard: ,,Deze reisbe-
drijven ontzorgen de consument
kosteloos bij alle denkbare situa
ties en kennen als geen ander
de prijs-kwaliteitverhouding. Er
zijn echt extreem veel mensen die
dat zeer waarderen en dat zal na
corona niet anders zijn en naar
mijn verwachting zelfs nog meer
gewaardeerd worden."
Hoeveel reisbureaus er uitein
delijk overblijven, ook met het oog
op de verdergaande digitalisering,
is de vraag. Van Leeuwen: ,,We
dachten vroeger dat 1500 reisbu
reaus de ondergrens was, daarna
dachten we dat bij 1200 en nu zijn
het er zo'n 500. Het is koffiedik
kijken hoe het zich ontwikkelt.
Tuurlijk, als je een standaardreis
wilt, kan dat online. Je kunt im
mers een Tesla online kopen, dus
waarom geen reis? Maar als je een
unieke reis wilt maken of hecht
aan persoonlijk contact, dan zal
een reisagent nodig blijven."
Bij groothandelsketen Makro (17
vestigingen, 3400 werknemers)
noemen ze de reorganisatie Klara,
een afkorting van 'klant raken'.
Het bedrijf wil dat de klant cen
traler komt te staan en dat er van
uit het personeel meer aandacht
komt om deze klant deskundig te
helpen. Daarom zijn er volgens
Makro-woordvoerder Marleen
Acket nieuwe en andere functie
profielen nodig en zullen zo'n
driehonderd medewerkers bo
ventallig worden verklaard. Zij
kunnen solliciteren op een andere
functie. Voor de werknemers die
toch buiten de boot vallen, ligt er
een sociaal plan klaar.
Op de werkvloer is geschrokken
gereageerd op de reorganisatie. ,,In
één klap wordt de bodem onder je
bestaansrecht weggeslagen. Heb
je straks nog wel een baan en wat
ga je verdienen? En waarom solli
citeren op een functie die je al ja
ren doet? Dat gevoel overheerst'',
aldus een van de medewerkers,
die anoniem wil blijven.
Compensatie
Een collega bevestigt dit verhaal.
,,Eerlijk is eerlijk, Makro is altijd
een goede werkgever geweest.
Maar ik vind het niet slim wat ze
nu doen. Ze kunnen het mooi be
schrijven, maar het is een ordi
naire bezuiniging. Veel collega's
zullen in een lagere salarisschaal
terechtkomen. Je krijgt in het be
gin nog een toeslag ter compensa
tie, maar die wordt afgebouwd.
Dit raakt mensen enorm. Of je
gaat bijna hetzelfde werk doen en
elk jaar minder verdienen. Of je
gaat eruit. Makro wil overduide
lijk met goedkoper personeel wer
ken'', aldus de medewerker.
Volgens hem is operatie Klara
nog lang niet afgerond. ,,Nu zijn
de versafdelingen aan de beurt en
over een paar maanden gaat het
om de medewerkers van onder
meer de restaurants, kassagroe-
pen, non-food en het manage
mentteam. Ook hier wordt gere
organiseerd en dat gaat om nog
meer mensen.'' Acket bevestigt
dat er onrust is ontstaan, maar wil
niet vooruitlopen op verdere ge-
volgen van Klara. ,,Dit proces is in
2018 ingezet en we doen alles zo
zorgvuldig mogelijk, in goed over
leg met de vakbonden en de on
dernemingsraad.''
Het sociaal plan is getekend
door vakbonden CNV en De Unie,
maar niet door de FNV. ,,Ik ben
weggelopen bij de onderhande
lingen, want in de kern deugt het
niet wat Makro doet. Het bedrijf
kan niet garanderen dat er voor ie
dereen een passende functie
wordt gevonden. Wij roepen de
medewerkers op niet akkoord te
gaan met minder salaris in soort
gelijke functies. Ruim 200 fte's
zijn boventallig verklaard, maar er
komen 296 plekken bij. Makro wil
meer mensen voor minder geld.
Het is op z'n minst onfatsoenlijk
wat hier gebeurt'', vindt FNV-be-
stuurder Margje van der Woude.
Makro is het Nederlandse be
drijfsonderdeel van het Duitse
Ik ben weggelopen
want in de kern
deugt het niet wat
Makro doet
moederbedrijf Metro en behaalde
het laatste jaar een omzet van 800
miljoen euro. De groothandel die
normaliter veel levert aan de ho
reca, draait al een paar jaar verlies.
Afgelopen boekjaar, dat eind sep
tember afliep, bedroeg het verlies
ruim 45 miljoen euro.
Uitruil
Supermarkconcern Jumbo
meldde begin deze week dat hon
derden medewerkers hun functie
verliezen. Medewerkers mogen
solliciteren op een nieuwe functie
binnen het bedrijf.
Volgens CNV-bestuurder Arie
Kasper is de tactiek die Makro en
ook Jumbo hanteren niet netjes.
,,Het is een verkapte uitruil van
functies die ook nog eens lager
worden gewaardeerd. Maar in het
geval van Makro is het niet zo heel
gek dat ze kosten willen besparen,
het bedrijf draait al vele jaren ver
lies. De cijfers zijn aanleiding om
kritisch naar je organisatie te kij
ken. Dat ze er een mooi verhaal
omheen vertellen, slaat eigenlijk
nergens op.'' Kasper is bang dat na
Jumbo en Makro nog meer bedrij
ven deze tactiek zullen volgen.
,,Wat wij als vakbond dan vooral
moeten doen, is zorgen voor een
zo goed mogelijk sociaal plan.''
donderdag 15 april 2021
GO
In 1995 telde Nederland nog
2500 reisbureaus, in 2010 lag dat
aantal tussen de 1200 en 1500 en
anno nu zijn er nog zo'n 500 over
(D-reizen is niet meegerekend, en
ook de 900 zelfstandige reis
agenten die veelal vanuit huis
werken niet).
- Marco van Leeuwen, lector
M Veel vakantiegangers kiezen
nog voor persoonlijk advies bij
een reisbureau. foto hollandse
HOOGTE ROBIN UTRECHT
MgÜ
'--v-it.,
Makro zet
het mes in
fors aantal
banen
Na de Jumbo heeft ook Makro
bekend gemaakt medewerkers
boventallig te verklaren om zo
de bedrijven 'toekomstbesten-
dig' te maken. Op de werkvloer
klinkt vooral gemor. ,,Of je
baan wordt afgepakt of je gaat
minder verdienen.''
Sanne Schelfaut
Amsterdam
- Margje van der Woude, FNV
