II
Hout van de havenkant
8 ZEELAND
FILM HOE 'WEG VAN JOU' ZEEUWS-VLAANDEREN VEROVERDE
De filmkomedie
Weg van Jou staat
al een tijdje op
Netflix, maar is
vandaag voor het
eerst te zien op tv.
Initiatiefnemer Jan
Lievens: „Zeeuws-
Vlaanderen is op de
kaart gezet.''
Hergebruikt scheepshout,
St.-Maartensdijk. foto sob research
De heerlijke 'feel good',
werd vier jaar geleden
in de bioscoop uitge
bracht met het idee
Zeeuws-Vlaanderen
eens een fikse opzwieper te geven.
We zijn de beelden nog niet verge
ten. De dertigjarige Evi in het
hippe, mondaine Rotterdam. Ze
hoopt voor haar bedrijf uitgezon
den te worden naar Rio de Janeiro.
Dan krijgt ze te horen dat het niet
Rio wordt, maar Terneuzen. Ter
wat? Inderdaad. Evi moet aan de
slag bij de bouw van de nieuwe
zeesluis. Op weg daar naar toe laat
ze aan het tolhokje van de Wester-
scheldetunnel haar paspoort zien.
Eenmaal in Zeeuws-Vlaanderen
geland komt ze aanvankelijk vrij
onverstaanbare 'locals' tegen die
niet veel moeten hebben van het
nuffige, stadse vrouwtje. Gelukkig
raakt Evi in de ban van het land
schap, het water én de mensen.
Eind goed al goed.
Bienvenue chez les Ch'tis
Jan Lievens en Nynke van der
Ploeg namen in 2015 de hand
schoen op. Ze hadden gelachen
om de Franse komedie Bienvenue
chez les Ch'tis (2008), de film
waarin een directeur van een post
kantoor in de Provence wordt
België, Frankrijk, Duitsland,
Spanje, Zwitserland, China en nog
enkele andere landen de rechten
op. Ook streamingdiensten doen
hun best: de ontluikende liefde
tussen Evi en Zeeuwse Stijn
(Maarten Heijmans) is te zien op
Netflix, Pathé, Amazon, Video
land, Google Play, iTunes, Film 1.
Jan Lievens: ,,Het doel was een
miljoen kijkers. Met al die kanalen
kom je daar wel aan. De film blijft
nog jaren te zien op die streaming-
diensten." En verder: „Landelijke
kranten als NRC, Volkskrant en
Parool waardeerden de film met
vier van de vijf te behalen sterren.
De provincie onderzocht van eind
september tot half november 2017
wat er op de sociale media ge
beurde. Daaruit bleek dat er 2,3
miljoen reacties en likes waren.
Dat zijn resultaten waarop we heel
erg trots zijn."
Een warm gevoel
Maar, ruim vier jaar later, is er nog
iets over van die euforie? Heeft
Zeeuws-Vlaanderen zich met de
film blijvend op de kaart gezet? Jan
Lievens zegt het voorzichtig: ,,Ik
denk dat Weg van jou heeft bijge
dragen aan de bekendheid van
Zeeuws-Vlaanderen. Een warm
gevoel voor de streek, dat ook. Wat
daarvan nog over is, dat is moeilijk
te meten. Natuurlijk vloeit dat ge
voel weg. Aan de andere kant is
Zeeland als filmlocatie op de kaart
gezet. Dat is de laatste jaren geble
ken met diverse producties zoals
de serie als Grenslanders en de film
Slag om de Schelde.
Is het misschien tijd voor een
opvolger van Weg van jou? Jan Lie-
vens: ,,Ik ben bezig met het uit
werken van filmverhalen die in
Zeeland spelen. Het vergt enorm
lang broeden. Maar ik ben ervan
overtuigd: het zou zomaar kun
nen."
overgeplaatst naar het voor Fran
sen onherbergzame noorden van
hun land. Zoiets wilden ze ook
voor hun regio: een publieksfilm
die zou laten zien dat Zeeuws-
Vlaanderen de moeite waard was.
Jan schreef een scenario. Daarmee
gingen ze de boer op. Productie
maatschappij NL Film hapte toe.
Wel op voorwaarde dat er geld zou
worden ingebracht. Jan: ,,De hele
film kostte een kleine twee mil
joen euro. De helft van dat bedrag
hebben we in de regio opgehaald,
via sponsoren, overheden. En via
crowdfunding zamelden we
125.000 euro in. Daarvan stond de
producent in Amsterdam te kij
ken. Er was op die manier voor een
film nog nooit meer dan 25.000
euro bij elkaar gesprokkeld."
Het was niet het enige signaal
dat Zeeuws-Vlaanderen zich ach
ter het initiatief schaarde. ,,Er
kwamen meer dan genoeg figu
ranten uit de streek'', zegt Lievens.
,,Als we een koe, een varken of een
locatie nodig hadden, dan was dat
ook geen probleem. Er ontstond
een gevoel van saamhorigheid,
fantastisch. We hebben bewust de
opnames gespreid, van Saeftinghe
tot Sint Anna ter Muiden. Om te
voorkomen dat er gezegd zou wor
den 'het is weer allemaal Hulst of
Terneuzen'.''
Met ruim 200.000 bezoekers
eindigde Weg van jou met Katja
Herbers in de hoofdrol in 2017 bij
de tien best be
zochte films in
Nederland.
Bovendien
kochten dis
tributeurs in
Er ontstond een
gevoel van
saamhorigheid
SPOREN IN DE DELTA
Recycling lijkt typisch heden
daags, maar grondstoffen-
schaarste en hergebruik zijn
van alle tijden. Een goed voorbeeld
bieden de oude havens in onze ma
ritieme provincie, zoals de laatmid
deleeuwse haven van Sint-Maar
tensdijk. De westelijke havenkom
van dit Thoolse stadje is gedempt
in de achttiende en vroege negen
tiende eeuw. De oostelijke kom is
rond 1957 opgevuld, toen na de
Ramp het resterende deel van de
Pluimpot werd afgedamd. Herin
richting van de Haven (nu een
plein met parkeerterrein) bood
mogelijkheid tot archeologisch on
derzoek in de winter van 2012/2013,
uitgevoerd door SOB Research.
De archeologen documenteer
den onder meer funderingen, be
strating van de oude kade en ha
venbeschoeiing. Deze bestond uit
verticaal in de grond geslagen
stammen en horizontale planken.
Drie onderzochte stukken eiken
hout bleken hergebruikt scheeps-
hout te zijn, afkomstig uit het We-
serbergland in Duitsland. Het wa-
ren twee vlakplanken met penga-
ten en één legger. De aanwezigheid
van zowel pengaten als een spijker
wezen op scheepshout. De afwe
zigheid van een 'land', het deel van
de plank waar de volgende plank
overlapt, duidde erop dat het ging
om een 'karveeltype', een scheeps-
type waarbij de uiteinden van de
planken op elkaar aansluiten in
plaats van elkaar overlappen. 'Kar
veel' verwijst naar een fameus laat
middeleeuws scheepstype waar
mee Columbus in 1492 bijvoor
beeld naar de Nieuwe Wereld voer.
Maar waarschijnlijk waren alle
scheepsplanken uit Sint-Maartens
dijk afkomstig van één of meer be
scheiden vaartuigen voor regionale
visserij of handel. Slechts van één
houtfragment kon de ouderdom
worden bepaald: na 1841. Dat is niet
echt indrukwekkend, maar de an
dere houtdelen kunnen veel ouder
zijn, als ze tenminste niet allemaal
tot één vaartuig hebben behoord.
Hergebruikt scheepshout in ha
venbeschoeiingen is bepaald geen
unicum. We kennen dit onder
meer uit 's-Hertogenbosch, Ant
werpen en Doel. Het meest opzien
barende Zeeuwse voorbeeld is
Hulst. Tijdens de opgraving in 2011
van de middeleeuwse haven aldaar
voor het plan Nieuwe Bierkaai zijn
in de havenbeschoeiing verwerkte
scheepsdelen van onder meer
Scandinavische oorsprong aange
troffen. Ze dateerden al uit de
vroege dertiende eeuw! Dit bewees
dat het toen nog Noord-Vlaamse
stadje al vroeg handelscontacten
met de Oostzee en Scandinavië
had. Hulst was destijds met de
Westerschelde of Honte verbonden
via de Saxvliet, zoals Sint-Maar
tensdijk met de Oosterschelde via
de Pluimpot.
woensdag 14 april 2021
'Varken nodig? Dat kwam er'
Jan van Damme
Terneuzen
Weg van jou is vanavond om
20.25 uur te zien op RTL8.
Katja Herbers en Maarten Heijmans in de film Weg van jou. beeld imdb
-Jan Lievens, initiatiefnemer
Een tweewekelijkse rubriek
over Zeeuwse vondsten, histori
sche sporen en verhalen
Jan J.B. Kuipers
