25
De Olympische Zomerspelen in Tokio,
het moet het grootste sportfeest van 2021
worden. Maar na een jaar vertraging, de vele
beperkingen en vele tegenslagen is de lol
er inmiddels helaas wel een beetje af.
Olympiërs
krijgen
voorrang
Vergeet het feit dat het
klauwen met geld kost
om de Zomerspelen
nu nog af te blazen. Of
dat Japan gigantisch
gezichtsverlies vreest.
Dat in Tokio dwars
tegen een pandemie in 's werelds
grootste sportevenement móét door
gaan, valt ook historisch te verklaren.
Japanners weten hoe het voelt om de
Spelen kwijt te raken. Voor de editie
van 1940 was Tokio aangewezen als
eerste Aziatische organisator in de
geschiedenis. De 'wederopstanding'
moest het worden, na een vernieti
gende aardbeving in 1923. Tot Japan
in 1931 het Chinese Mantsjoerije bin
nenviel.
Na dreigende boycots van Enge
land en de Verenigde Staten moest
Tokio in de zomer van 1938 als eerste
stad ooit de organisatie teruggeven,
vanwege 'verslechterde internatio
nale betrekkingen en de toenemende
militaire activiteiten'. Helsinki
mocht invallen, maar de Tweede We
reldoorlog zette definitief een kruis
door de Spelen van 1940. Geen volks
feest voor Japan, maar een bloederige
oorlog met de geallieerden. Pas in
1964 werd het gemis verwerkt, toen
Tokio alsnog de Zomerspelen kreeg.
De 'wedergeboorte van een droom',
zo klonk het toen.
Ook Tokio 2020 werd vanaf het
prille begin verkocht als de weder
opstanding van een wereldnatie na
rampjaar 2011 (aardbevingen, tsu
nami, kernramp). Nu moeten de uit
gestelde Spelen zelfs symbool staan
voor een definitieve streep door de
pandemie. Corona als uitdaging, niet
als bedreiging. ,,Afblazen zou nu on
gepast zijn'', oordeelde Yuriko Koike,
gouverneur van Tokio. Dat gebeurde
voorheen immers alleen in oorlogs
tijd.
Maar een van de slogans waarmee
het winnende bid in 2013 werd gepre
senteerd ('Spelen in veilige handen'),
blijkt met de kennis van nu toch wat
ongelukkig gekozen. Volgens enquê
tes is er amper nog een Japanner te
vinden die met plezier uitkijkt naar
de Spelen. En dat komt niet eens al
leen door de vele beperkingen en de
alarmerende coronacijfers. Het olym
pische hoofdpijndossier is zo om
vangrijk geworden dat zelfs minister
van financiën Taro Aso al eens over
de 'vervloekte Spelen' sprak.
Er stond nog geen stadion over
eind, toen de beeldvorming al een
buts opliep. De ontwerpen van de
beroemde Brits-Irakese architect
Zaha Hadid werden als veel te duur
en te bewerkelijk beschouwd. Het
moest goedkoper én sneller, waarna
een bouwopzichter volledig over
werkt zelfmoord pleegde.
Het eerste olympische logo bleek
vrijwel exact gelijk aan dat van een
theater in het Belgische Luik. Plagi
aat! De olympische marathon moest
worden verplaatst van Tokio naar
Sapporo, ruim 800 kilometer noorde
lijk, vanwege angst voor extreme
hitte. Naar goed olympisch recept
was er ook een smeuïge corruptie
zaak, die de Japanse olympische chef
Tsunekazu Takeda de kop kostte toen
betalingen aan de zoon van het later
gevallen IOC-lid Lamine Diack uit
lekten. En zakenman Haruyuki Taka-
hashi deed een boekje open over zijn
lobbywerk. Hij paaide IOC-leden
blijkbaar met digitale camera's en
Seiko-horloges.
Onlangs nog waren er twee veel
besproken ontslagen binnen het or
ganisatiecomité. Voorzitter Yoshiro
Mori groef zijn eigen graf door te ver
kondigen dat vrouwen te veel praten
in vergaderingen. En creatief direc
teur Hiroshi Sasaki stelde voor dat
comédienne Naomi Watanabe, ont
werpster van een van de eerste Ja
panse 'plus size' kledingmerken, wel
als 'Olympig' naar de opening van de
Spelen mocht komen. Liefst getooid
met varkensoren.
Onkruid
Al deze schandalen én nog een pan-
demie erbovenop. Hoe de Spelen van
Tokio als een soort van onkruid toch
kunnen overleven? Vanwege een gif
tige mix van geld en bijna ziekelijke
trots. Een modderfiguur slaan in de
eeuwige prestigestrijd met China,
volgend jaar decor van de Winterspe
len, dat is Japans eer te na. Wie orga-
VACCIN
Definitief
afstel zou ook
desastreus
zijn voor een
hele generatie
sporters
niseert de eerste veilige Spelen na de
pandemie? Dat item leeft in Azië.
Eind juli komen zo'n 16.000 atle
ten, begeleiders, verslaggevers en
sponsors naar Japan, waar pas net
voorzichtig begonnen is met vaccine
ren. Een fiks bedrag is uitgetrokken
om alles veilig te organiseren, maar
de gigantische mensenstroom zal
volgens deskundigen alsnog als een
katalysator voor besmettingen wer
ken.
De kosten? Oorspronkelijk in 2013
ingeschaald op 7,5 miljard dollar,
maar mede door alle vertragingen ge
groeid naar ruim 15 miljard. Centen
die grotendeels verdampen, zonder
buitenlandse fans en vrijwilligers.
Dat drukt de ticketverkoop fors en
ook de toerismesector wordt getrof
fen. Maar nu nog cancellen, en daar
mee ook de lucratieve tv- en reclame
contracten op het spel zetten, is vol
gens economen zelfs duurder dan
stug doorgaan. Het gros van alle kos
ten is immers al gemaakt.
Een laatste reden dat deze Spelen
nog leven? Ideologisch en naïef gere
deneerd misschien, maar je mag toch
hopen dat het IOC en Tokio ook in
het belang van de sporter denken.
Vijf jaar werken de atleten sinds Rio
2016 al toe naar hun goudjacht, de
honger is gigantisch. Definitief afstel
zou desastreus zijn voor een hele ge
neratie sporters.
Vooralsnog is slechts één land afge
haakt, het communistische Noord-
Korea. Daar bestaat corona simpel
weg niet. Het naburige Japan, waar
mee de relaties toch al dramatisch
zijn, kan volgens Pyongyang nooit de
veiligheid van atleten waarborgen.
Het zou de ultieme nederlaag voor
Japan zijn als de Noord-Koreanen
straks gelijk blijken te hebben.
woensdag 14 april 2021
GO
Doorgaan zullen ze, die
vervloekte Spelen in Japan
Arjan Schouten
Tokio
DEN HAAG De Ne
derlandse deel
nemers aan de
Spelen in Tokio
kunnen met voor
rang een vaccina
tie krijgen tegen
het coronavirus.
NOC*NSF had bij
de regering het
verzoek ingediend
om zodra het mo
gelijk is de spor
ters te vaccineren
die komende
zomer naar Japan
gaan voor de
Olympische of Pa
ralympische Spe
len. Het is nog niet
duidelijk welk vac
cin de olympiërs
krijgen toegediend
en wanneer dat
precies gebeurt.