II
Nederland in pc-spel nog realistischer na update
NIEUWS 13
POOLSE SOLDAAT ZOEKTOCHT
De Poolse soldaat Zygmunt Sawicki redde
in de Tweede Wereldoorlog drie kinderen
bij de bevrijding van Ter Apel. Zijn kleindochter
Marta en haar echtgenoot Gilles Lapers zijn op
zoek naar de kinderen van die foto.
De Polen werden inge
zet bij de verdediging van
Schotland en het zuiden van Enge
land. In augustus 1944 landden ze in
Normandië voor de invasie. Ze bra
ken door belangrijke Duitse stellin
gen en rukten op naar België en Ne
derland. Eind oktober 1944 bevrijd
den Sawicki met zijn divisie Breda.
Hij bleef daar vijf maanden om ver
volgens door te stomen naar Drenthe
en Groningen.
Op 11 april 1945 bereikten de Polen
Ter Apel. De inwoners zagen rond
drie uur 's middags de tanks binnen
rijden. Na enkele schermutselingen
bij een school en café werd het dorp
Ze moeten nu tussen
de 80 en 85 jaar zijn.
De tijd begint
te dringen
in de avonduren bevrijd. De Polen
vestigden daar hun hoofdkwartier en
bleven ruim een week in De Gro
ningse plaats.
In die dagen ontmoette Sawicki de
drie Nederlandse kinderen. ,,Hij ver
telde dat hij de drie kinderen samen
met een andere Poolse soldaat gered
heeft uit een gevaarlijke situatie'',
zegt Lapers. ,,Hij kreeg als dank van
hun ouders gouden manchetknopen.
De andere soldaat kreeg een gouden
ring. Dit geschenk was heel belang
rijk voor hem. Hij heeft de manchet
knopen altijd bij zich gehouden, ook
de foto.''
Voor Gilles Lapers begon de zoek
tocht met een leren riem van
Zygmunt Sawicki (1907-1990), de opa
van zijn Poolse echtgenote. Lapers
kreeg de riem van zijn schoonvader.
Dat was het begin van een jarenlange
studie naar de familiegeschiedenis
van de soldaat, die in de oorlog met
de Poolse 1e Pantserdivisie delen van
Nederland bevrijdde.
,,Ik was geïnteresseerd in zijn ver
haal'', vertelt Lapers, die met Marta in
België woont. ,,De familie weet niet
wat hij allemaal heeft meegemaakt
tijdens de oorlog. Hij heeft er weinig
over verteld. Er waren nog enkele fo
to's. Ik besloot de ontbrekende
puzzelstukjes zelf bij elkaar te leggen
om mijn Poolse familie een zo
compleet mogelijke studie aan te
bieden.''
Bij zijn zoektocht naar persoonlijke
documenten en spullen stuitte La-
pers op een bijzondere foto van de
Poolse sergeant. Op de foto, die bij de
randen flink beschadigd is, poseert
Sawicki met drie kinderen.
Lapers stuurde de foto naar een
kennis in Schotland, waar veel Poolse
geallieerden in de oorlog gestatio
neerd waren. De foto blijkt in 1946 op
de voorpagina van het tijdschrift The
Voice of Poland te zijn gepubliceerd,
en een jaar later in een boek over de
Poolse Pantserdivisie. ,,Deze foto is
genomen na de redding van drie kin
deren uit hetzelfde gezin door Sa
wicki en een andere Poolse soldaat",
vertelt Lapers. „Mijn familie kon de
ogen niet geloven."
Zygmunt Sawicki was
tankmechaniciën bij de ie
Pantserdivisie van generaal
Stanislaw Maczek. Hij was
na de Duitse inval, net als
veel andere Poolse
soldaten, uitgewe
ken naar Groot-
Brittannië.
Daar werd in
1942 de Poolse
divisie opge
richt.
Juwelier
Onderzoek wijst uit dat de foto door
legerfotografe Marian Walentyno-
wicz is genomen voor hotel-café-res
taurant De Posthoorn. Lapers ver
moedt dat de kinderen uit de Rand
stad komen. Op de binnenkant
van het doosje met de man
chetknopen staat de
naam van de Haagse
juwelier E.J.A. Gui-
aux. Lapers: „Ik
ben al twintig jaar
op zoek naar de
kinderen. Ik hoop
te weten te ko
men wie ze zijn en
over de gevaarlijke
situatie waarin ze
toen verkeerden."
Na de oorlog zuchtte
Polen onder een streng
communistisch regime. Veel Poolse
soldaten weigerden terug te keren,
maar soldaat Zygmunt Sawicki ging
toch. Hij werd opgepakt omdat hij
niet voor de geheime dienst wilde
spioneren en belandde in 1953 in de
gevangenis in Bialystok.
Later werd Sawicki brandweerman
in de stad Ciechanowiec. Toen hij in
1990 overleed, werd zijn kist door
brandweermannen naar zijn laatste
rustplaats begeleid. Pas vele jaren la
ter kreeg hij alsnog erkenning voor
zijn rol bij de bevrijding van Europa.
Zijn studie ziet Lapers als een ultiem
eerbetoon aan hem.
Het vinden van de drie kinderen
van de foto zou het laatste ontbre
kende puzzelstukje zijn, in zijn on
derzoek. ,,Ik heb al verschillende po
gingen ondernomen, maar tot nu toe
zonder succes. Ze moeten nu tussen
de 80 en 85 jaar oud zijn. De tijd be
gint te dringen. Het zou geweldig
zijn de kinderen die opa heeft gered
te kunnen ontmoeten.''
Een gratis landenupdate voor Mi
crosoft Flight Simulator 2020 maakt
het populaire pc-spel nog aantrek
kelijker. De Benelux-landen en
Frankrijk krijgen er na de update in
totaal 109 iconische bouwwerken
bij. Zo is Parijs onder meer een
driedimensionale Eifeltoren en Sa-
cré-Coeur rijker (en zelfs een onge
schonden Notre Dame) en ook Ne
derland bleef niet met lege handen
achter. Niet dat de oorspronkelijke
uitgave van het spel afgelopen au
gustus al karig was bedeeld qua
data, met twee miljoen gigabyte
aan uit Bing Maps geplukte geogra
fische gegevens, maar het kan altijd
nóg realistischer.
Daarom is onze hoofdstad hele
maal in 3D opgetrokken, inclusief
het Rijksmuseum en het Paleis op
de Dam, zit de Afsluitdijk in het
spel en ook de voetbalstadions van
Feyenoord, PSV en FC Twente.
Minder in het oog springend
maar minstens zo essentieel zijn de
opgevoerde details, vertelt Jörg Ne
umann, het opperhoofd van Micro
soft Flight Simulator, zoals typische
Nederlandse kerken en huizen.
„Overal waar in het echt een wind-
molen staat, vind je er nu eentje in
het spel. Hetzelfde geldt voor bol
lenvelden. Dat moet, want anders
blijft het maar een game, terwijl
onze ambitie een digitale tweeling
is. Kijk je naar beneden, dan zie je
zelfs de reflectie van de kassen.''
Achter de schermen ging er veel
tijd zitten in het upgraden. Een
team van dertig man werkte drie
maanden om Rotterdam Airport,
een van de drie nieuwe vliegvelden
in de update, na te bouwen. Maar de
allerbelangrijkste verandering? Dat
weet Neumann wel: ,,We hebben
KLM aan boord!'' Lachend: ,,Van
onze Nederlandse collega's hoor
den we dat KLM nog belangrijker is
om in het spel te hebben dan heel
Amsterdam.''
woensdag 14 april 2021
GO
'De kinderen
ontmoeten
die opa toen
redde zou
geweldig zijn'
De Poolse soldaat
Zygmunt Sawicki met
de drie kinderen die
hij redde. Wie zijn het?
PRIVÉFOTO
- Gilles Lapers,
zoekt al twintig jaar
Tonny van der Mee
Rotterdam/Brussel
Het pc-spel Microsoft Flight Si
mulator heeft een grote update
gekregen waardoor Nederland
minder plat en nog realistischer
oogt.
Anton Damen
Rotterdam
Een virtueel rondje boven het Rijksmuseum in Amsterdam.
AFBEELDING FLIGHT SIMULATOR
