O
\^m
Meer schade door
fraude 'nepbankiers'
ECONOMIE 15
Oplichters doen net alsof ze bij bank werken
AAN HET WERK
PROTEST DAMESONDERGOED
Ik lees veel. Kranten, internetpagina's, vooral
veel boeken. Romans, voor de leuk, maar met
name vakliteratuur: zelfhulpboeken, weten
schappelijke boeken, biografieën en maatschap
pelijke analyses. Ik speel dan ook wel een beetje
vals, omdat mijn werk voor een belangrijk deel
bestaat uit lezen. Voor elk boek dat ik schrijf, lees
ik er ongeveer vijftig.
Ik zeg dit niet om op te scheppen, maar omdat
ik tot voor kort steevast tegen een probleem aan
liep. Ik las dan wel veel, maar vergat ook weer
bijna alles. Ik las een boek van kaft tot kaft, en
zette dit daarna weer netjes terug in de boeken
kast. Had ik de informatie in het boek twee jaar
na dato weer nodig, dan dacht ik bij mezelf: 'Ja,
goh, dat heb ik een tijd geleden gelezen. Ik kan
me vaag herinneren dat ik het een interessant
boek vond. Maar wat er ook weer in stond?'' En
vervolgens moest ik dan voor de benodigde ken
nis het boek zo ongeveer herlezen. Onhandig na
tuurlijk, zeker wanneer je een boek leest voor je
werk. Als je de inhoud alweer vergeten bent te
gen de tijd dat je het nodig hebt, had je het boek
net zo goed niet kunnen lezen
Mijn huidige methode
is het resultaat van jaren
experimenteren met
ezelsoortjes en onleesbare
notities in de kantlijn.
Wie weet is het niet de
meest effectieve manier,
maar voor mij werkt-ie
prima. Misschien voor jou
ook wel, wanneer je voor
je werk een boek leest en
de belangrijkste zaken
nooit meer wilt vergeten.
Tip: zo snel
mogelijk na
het lezen van
een boek de
zinnen die je
aanstreepte
uittikken
Bedenk alvast: waar ga ik deze informatie voor
nodig hebben? Waar kan ik die voor gebruiken?
2. Zet tijdens het lezen bij de passages of zin
nen die je belangrijk vindt een streep in de kant
lijn. Plak een kleurige post-it bovenaan de
betreffende pagina, zo kun je die snel terugvin
den. Het ziet er later in de kast ook nog eens ver
domd feestelijk uit.
3. Vervelende, maar noodzakelijke stap: heb je
het boek uit, ga dan een halfuur achter je compu
ter zitten en tik de aangestreepte zinnen uit. Ver
werk je aantekeningen. Hoe sneller je dit doet na
het lezen van het boek, hoe verser in je geheu
gen. Sla het document vervolgens op in een spe
ciale map (tip: maak een backup!), ofin de cloud,
in een notitieprogramma als EverNote.
4. Optioneel: print het document uit, en mar
keer opnieuw de dingen die het belangrijkst zijn.
Zo heb je de absolute kern altijd bij de hand.
Keijzer boos
om bonus
Ben Smith
Bitcoin
weer op
record
,,Het is voor het eerst in jaren dat we
weer een toename zien van de
schade'', zegt Gijs Boudewijn,
directeur van Betaalvereniging Ne
derland. Die toename is een flinke
tegenvaller. De laatste jaren lukte
het de banken om de schade door
fraude en oplichting terug te drin
gen. Met voorlichtingscampagnes
werden klanten gewezen op het
gevaar van bijvoorbeeld phishing-
mails, waarbij criminelen via mail-
tjes aan inloggegevens van klanten
probeerden te komen. Die mails
waren vaak in gebrekkig Neder
lands gesteld, vol taalfouten.
Met een beetje alertheid waren
die pogingen tot oplichting gemak
kelijk te herkennen. Ook de nep-
websites waar klanten heen gelokt
werden, waren vaak knullig. ,,Maar
die mails en sites zijn nu veel pro
fessioneler'', zegt Boudewijn.
Helpdeskfraude
Dat is terug te zien in de cijfers.
Phishing leidde het afgelopen jaar
tot een schade van 13 miljoen euro,
tegen 8 miljoen euro in 2019. Maar
de grote klapper komt van een
nieuw fenomeen, telefoon-spoo-
fing, een ander woord voor help
deskfraude. Dat fenomeen deed
zijn intrede en leidde direct tot een
schadepost van bijna 27 miljoen
euro. Dat is meer dan de helft van
de totale schade door fraude en
oplichting.
Bij spoofing wordt een klant
gebeld door iemand die zich voor
doet als bankmedewerker. Het
nummer dat in het scherm van de
klant verschijnt, is ook het nummer
van de bank, maar de oplichter belt
in werkelijkheid met een ander
nummer. De klant ziet echter een
bekend nummer en vertrouwt het.
De klant wordt wijsgemaakt dat
criminelen zijn rekening aan het
plunderen zijn of dat het geld op
andere manieren in gevaar is. De
beller zet hem vervolgens onder
druk om het geld snel naar een vei
lige rekening over te maken. Dat is
dan uiteraard de rekening van een
Het bezoek aan huis
door oplichters heeft
de meest impact
op de klant
geldezel of de crimineel. Of de cri
mineel zegt dat er problemen met
de pas zijn en dat de bank deze
komt vervangen.
De oplichter die aan huis komt, is
een nieuwe trend die zich ook dit
jaar voortzet. ,,Dat bezoek aan huis
heeft de meeste impact op de
klant'', zegt Sanne van Denderen,
manager cyber resilience bij de
Volksbank.
De klant is inmiddels de zwakste
schakel in de fraudeketen. Crimine
len proberen niet meer via hacks en
malware rekeningen te plunderen.
Ze verzamelen persoonlijke infor
matie en benaderen hun slachtof
fers via onder meer WhatsApp. Die
krijgen een appje dat van hun kind
lijkt te komen, met de vraag om
geld over te maken bijvoorbeeld.
,,Mensen maken veel intensiever
gebruik van sociale media. Daar la
ten ze steeds meer persoonlijke in
formatie achter die in bezit komt
van criminelen, bijvoorbeeld bij da-
talekken'', geeft Boudewijn aan.
Beperkingen
De bestrijding van de nieuwe vorm
van fraude is lastig. Banken werken
nauw samen met justitie en politie
en socialemediabedrijven als Face-
book. Maar dat stuit ook op beper
kingen. ,,Zelfs als we een telefoon
nummer hebben van een Whats-
Appfraudeur mogen we dat niet
doorgeven aan WhatsApp in ver
band met de privacy'', zegt Van
Denderen.
Een ander probleem voor de ban
ken is hoe de klant bewust te
maken van al die nieuwe vormen
van oplichting. Fraudeurs weten
heel goed het juiste moment te be
palen om de klant te benaderen. Als
mensen aan het koken zijn bijvoor
beeld. Dan zijn ze minder alert en
denken ze minder na over een be
slissing.
,,Vroeger waarschuwden we ze
tegen hackers. Nu vragen we ons af
hoe we voorkomen dat klanten din
gen doen die ze niet moeten doen.
Daar zit ook een stuk gedragspsy
chologie in'', zegt Boudewijn.
Banken vergoeden overigens
bijna alle schade aan klanten. Ook
als ze daar niet wettelijk toe ver
plicht zijn. Alleen in gevallen dat de
klant echt nalatig is geweest keert
de bank soms niet uit.
maandag 12 april 2021
GO
Zo lees ik
een boek
1. Lees eerst de inhouds
opgave (mits aanwezig).
Thijs Launspach is psycholoog en stressexpert.
Hij schreef hierover de boeken Fokking
druk (2018), Werken met millennials (2019) en
Werk kan ook uit (2020).
LUCHTVAART
De aandelenbo-
nus van 2 mil
joen euro die
topman Ben
Smith van het
noodlijdende Air
France-KLM
krijgt, leidt tot
woede bij
staatssecretaris
Mona Keijzer.
,,In welke wereld
leven deze men
sen? Ik zou dus
ook zeggen:
doe het niet'',
zei ze in het
praatpro
gramma WNL
Op Zondag.
CRYPTOMUNT
De bitcoin is op
nieuw meer dan
60.000 dollar
waard en daar
mee ligt de
waarde weer
rond het record
niveau dat de
cryptomunt on
geveer een
maand geleden
aantikte. Beleg
gers zijn vooral
enthousiast
omdat het
grootste han
delsplatform
Coinbase bin
nenkort naar de
beurs gaat.
o
Criminelen vinden steeds weer
nieuwe manieren om klanten van
banken op te lichten. Vorig jaar
bedroeg de schade van fraude
en oplichting bijna 50 miljoen
euro. In 2019 was dat nog geen
17 miljoen euro. Vooral telefoon-
spoofing is sterk in opkomst.
Peet Vogels
Amsterdam
- Sanne van Denderen,
Volksbank
Psycholoog Thijs
Launspach bindt de
strijd aan met
beroepsziekte nr. 1:
burn-out. Elke
maandag geeft hij hier
zijn kijk op stress op
het werk. Vandaag:
een boek lezen.
Enkele honderden winkeliers in Napels hebben zaterdag gedemonstreerd tegen de langdurige
coronasluiting van hun nering. Sinds november zijn niet-essentiële winkels in de Zuid-Italiaanse
stad dicht. Om de demonstratie coronaproof te laten verlopen, was het menselijk lint onderling
verbonden via damesondergoed. Het was een actie met een knipoog, want de enige niet-essen-
tiële winkels die open zijn in Napels, zijn juist de lingeriezaken. foto ciro fusco/epa