7
K
8 NIEUWS
Ruim honderd
overlevenden en
nabestaanden van de
schietpartij in Alphen aan
den Rijn wachten nog
altijd op smartengeld.
Werkt de politie tegen? Of
is hun belangenbehartiger
te inhalig?
TRISTAN VAN DER VLIS SLACHTOFFERS EN NABESTAANDEN^
De kogels vliegen rakelings langs
hem, als Gert Lankhaar zaterdag
middag 9 april 2011 met twee
dochters vlucht voor Tristan van
der Vlis. Ze zijn gaan rennen nadat
de eigenares van een kledingwin
kel hen had gewaarschuwd. Dank
zij haar blijven hij en zijn dochter
ongedeerd. Maar zijn 10-jarige
stiefdochter wordt wél geraakt. En
de waarschuwende vrouw die hun
leven redde, komt zelf te overlij
den.
Pas tien jaar na die ene minuut,
in december 2020, krijgt hij een
schadevergoeding. Nu kan hij het
afsluiten, zegt hij. Eindelijk. ,,Het
heeft vreselijk lang geduurd. Maar
ik ben blij dat het nu klaar is.''
Voor krap honderd andere be
trokkenen - gewonden, ooggetui
gen, nabestaanden, getroffen win
keliers - is het nog altijd niet klaar.
Meer dan driekwart van hen
claimt shockschade, omdat zij
psychisch letsel hebben opgelopen
door wat zij hebben gezien of
meegemaakt. Ze hebben er recht
op, stelt de Hoge Raad, omdat de
politie de psychotische dader Tris
tan van der Vlis in 2008 nooit een
wapenvergunning had mogen ge
ven.
Hoe kan het dat zoveel overle
venden en nabestaanden van het
schietdrama tien jaar later nog
steeds wachten op de schadever
goeding waar ze recht op hebben?
,,Door de overheid'', stelt Orlando
Kadir, die Lankhaar en een reeks
4
V,..
andere slachtoffers als belangen
behartiger bijstaat. ,,Vertragen en
afschepen, het is allemaal onder
deel van de overheidstactiek.''
Maar andere betrokkenen wijzen
juist naar hém, de man die zijn
cliënten verdedigt met grote
woorden en felle beschuldigingen.
Wie heeft gelijk?
Arbeidsongeschikt
Eerst de feiten. Een jaar na het
schietdrama, in 2012, eisen tiental
len slachtoffers en nabestaanden
een schadevergoeding van de
politie. Het gaat om mensen die
gewond raakten, een naaste verlo
ren, arbeidsongeschikt raakten
door wat ze meemaakten, of hun
winkel in De Ridderhof moesten
sluiten na het drama. De overgrote
meerderheid van hen wordt verte
genwoordigd door Kadir, die in de
media fel van leer trekt. ,,De
slachtoffers voelen zich in de steek
gelaten'', zegt hij. ,,Ze worden van
het kastje naar de muur gestuurd.
Onbeantwoorde vragen veroorza
ken veel onrust en stress.'' Hun
belangrijkste vraag: hoe kon een
mentaal zieke jongen een wapen
vergunning krijgen?
De politie laat al snel weten
geen aansprakelijkheid te erken
nen. Misschien zijn fouten ge
maakt, maar dat wil niet zeggen
dat de politie schuld heeft aan de
schietpartij, stelt het korps Hol
lands-Midden. Een onafhankelijke
rechter moet een oordeel vellen.
,,We hebben vertrouwen in de
rechtspraak'', aldus de politie.
Die rechtszaak komt er, al duren
de onderzoeken daarvoor jaren. En
als de rechtbank zich in 2015 uit
spreekt, valt de beslissing voor de
slachtoffers eerst verkeerd uit: de
politie heeft een fout gemaakt
door een wapenvergunning te ver
lenen, maar had niet kunnen voor
zien dat de dader met zijn wapens
een bloedbad zou aanrichten.
Kadir laat advocaten voor hem
in beroep gaan. Zij vinden dat de
politie door die fout wél verant
woordelijk is. En in 2018 krijgen ze
in hoger beroep gelijk. Het ge
rechtshof oordeelt dat het 'voor de
hand' ligt dat bij misbruik van een
wapen doden of gewonden vallen,
en dus is de politie wél aansprake
lijk. Zeven jaar na de schietpartij
krijgen de slachtoffers gelijk en
hebben ze recht op een schadever
goeding.
Maar dan volgt opnieuw tegen
slag. Want de politie legt zich niet
neer bij de beslissing en gaat in
cassatie. Dat zorgt voor onbegrip
bij veel slachtoffers. Het was ook
een dilemma, erkent Jaco van
Hoorn, hoofd operatiën van de
Nationale Politie, terugblikkend.
,,Het riep wellicht het beeld op dat
we wilden weglopen voor aan
sprakelijkheid en dat wij tegen de
getroffen mensen procedeerden.
Maar zo was het zeker niet.''
Waarom dan toch in beroep,
juist in zo'n gevoelige zaak? Van
Hoorn: ,,Het ging erom in hoe
verre een overheidsinstantie aan
sprakelijk te stellen is voor een in
cident, dat het gevolg is van ie
mands persoonlijk handelen. Zo'n
uitspraak zorgt voor jurispruden
tie die verstrekkende gevolgen kan
hebben.''
De stap zorgt voor nog meer
vertraging. Maar als ook Neder
lands hoogste rechtsorgaan de
Hoge Raad in 2019 besluit dat de
politie aansprakelijk is, is er echter
geen weg meer terug. De politie
richt een fonds op voor de afwik
keling van schadeclaims: de VSSA
(Vergoeding Schade Slachtoffers
Alphen). Maar opnieuw ontstaat
een probleem: raadsman Orlando
Kadir wil niets van die stichting
weten. Volgens hem traineert de
door de politie opgerichte VSSA
bewust de uitkering van claims.
Kadir, wiens cliënten volgens
hem elk recht hebben op minstens
25.000 euro, raadt iedereen af om
een machtiging te tekenen, die no
dig is om schadedossiers over te
woensdag 7 april 2021
GO
Tien j aar na schietdrama nog
Marco Gerling
Alphen aan den Rijn
Inwoners
van Alphen
aan den Rijn
houden een
wake, een dag
na de schiet
partij in win
kelcentrum
De Ridderhof.
FOTO HOLLANDSE
HOOGTE
Hulpverleners halen slachtoffers uit De Ridderhof, waar kort daar
voor de schietpartij heeft plaatsgehad. foto anp