II
Het wemelt weer van de
insecten
fik
8 ZEELAND
DIERVRIENDELIJKE TUIN KLEINE AANPASSING KAN GROOT EFFECT HEBBEN
In mei leggen alle
vogeltjes een ei,
luidt het gezegde.
Maar ja, dan moet
het vogeltje wel een
boom of holte
vinden om een nest
te bouwen.
In de Zeeuwse grote steden ko
men vogels er qua bomen
maar bekaaid vanaf en in tui
nen rukken de tegels op. Toch
kunnen al die tuinen bij elkaar
ook een bijdrage aan stadsnatuur
zijn. ,,Samen vormen ze een park",
zegt tuinvogelconsulent Hendrike
Huijsmans uit Wolphaartsdijk.
Huijsmans is een van de drie
Zeeuwse tuinvogelconsulenten
van Vogelbescherming Nederland.
,,,Als het lente wordt, of mensen
betrekken een nieuwe woning, is
vaak het moment aangebroken om
de tuin eens goed aan te pakken.
Wij kunnen helpen om even ver
der te denken dan tuinplanten,
dus ook: tuindieren."
Een vogelvriendelijke tuin: is dat
niet zo'n wilde tuin? „Absoluut
niet. Ik heb mensen geadviseerd
die een verwilderde tuin hadden
die qua natuurwaarden eigenlijk
niks voorstelde. Het hoeft ook niet
rommelig te zijn, wees alleen niet
te netjes. Sommige dieren en vo
geltjes scharrelen graag op de
grond, in hoeken en gaatjes, op
zoek naar insecten. En wil je graag
puttertjes in je tuin, ruim dan uit
gebloeide planten niet direct op.
Zij eten de zaden", verklaart
Huijsmans. ,,In de winter, als het
gesneeuwd heeft, is het fijn als on
der de struiken nog wat blad ligt.
Dan kunnen roodborstjes en win
terkoninkjes daar tenminste naar
voedsel zoeken."
Jannie Korteweg uit Wemel-
dinge heeft tuinvogelconsulent
Rijo Meulbroek twee keer inge
schakeld. „Eerst voor onze vorige
tuin, in Kapelle. We kregen een
mooie reader met foto's, platte
grond, tuintips en plantenlijsten.
Met die suggesties kun je verder.
Alles was net een beetje aan het
groeien en bloeien, er zaten heel
veel vogeltjes, toen we gingen ver
huizen. Nu wonen we in een com
pleet nieuwe wijk. Vorig jaar is
Rijo weer langs geweest. De tuin
was een barre zandvlakte. Als 65-
plussers wilden we een onder
houdsarme, maar wel vogelvrien-
delijke tuin. Dat is gelukt! Van
avond konden we onder het eten
genieten van uitzicht op mussen,
spreeuwen, vinkjes en duiven. Van
de winter hadden we puttertjes.
De tuin is nog in wording, maar er
zit volop leven in. Gisteren heeft
mijn man nestkastjes opgehangen.
Nu maar afwachten of er meesjes
komen."
Te weinig bomen
Korteweg heeft ook een kriek
(zure kers) geplant. Elke boom in
een stadstuin is er één, en voor vo
gels zijn ze van levensbelang als er
in de openbare ruimte toch al wei
nig staan. Cobra Groeninzicht, een
bureau voor stedenbouwkundig
advies, publiceerde cijfers uit 2018
waaruit blijkt dat de situatie in de
grote steden in Zeeland niet floris
sant is. Tegenover elke Vlissinger
staat slechts 1 boom. In Middel-
burg is dat 1,5, Goes 2,5 en Terneu-
zen zit met 4,8 boom per inwoner
precies op het landelijk gemid
delde.
Zeeuwse gemeenten maar ook
woningbouwverenigingen heb-
Het hoeft niet
rommelig te zijn,
wees alleen niet te
netjes
Rilland. Gierzwaluwen, vleermui
zen en huismussen broeden daar
straks als vanouds.
Maurice Smit uit Rockanje is
naast tuinvogelconsulent ook
stadsvogeladviseur. ,,Dat is toch
een iets andere insteek. Ik benader
ambtenaren die met projectont
wikkelaars te maken hebben en
probeer ze warm te maken voor
natuurinclusief bouwen. Dat
houdt in dat je naar een nieuw
bouwproject kijkt door de ogen
van vogels, insecten en andere die
ren. Een ligusterhaagje bijvoor
beeld doet wonderen. Het is vaak
ben tegenwoordig wel meer oog
voor stadsnatuur, geven ze desge
vraagd aan. Deels is dat geen
keuze, maar gewoon omdat het
moet. Marijke Bakker is projectlei
der nieuwbouw van Beveland
Wonen. ,,Als we huizen slopen en
daarna nieuw bouwen, zijn we
wettelijk verplicht advies in te
winnen van een ecoloog. Die in-
ventariseert wat voor vogels en an
dere dieren er nestelen. Wij moe
ten dan voor vervangende 'woon
ruimte' zorgen", vertelt Bakker. Zo
kwamen er nestkastjes aan de
nieuwe huizen in Kruiningen en
NATUURJOURNAAL
Veel insectensoorten hebben
een handige truc om aan
hun belagers te ontkomen.
Ze laten zich gewoon naar bene
den vallen tussen de vegetatie en
in veel gevallen moet je wel erg
veel geluk hebben om zo'n beest
dan nog terug te vinden. De wants
die een paar weken geleden in een
beschaduwd hoekje van onze
voortuin zat, bediende zich van
het bovenstaande trucje, maar net
toen ik het zoeken wilde opgeven
zag ik het beestje liggen; sparte
lend en met de pootjes omhoog.
Als het nog zo vroeg in het jaar is
telt ieder insectje dat je vindt mee,
dus ik besloot om het beestje een
plant voor te houden om zich weer
op de been (pardon: poot) te kun
nen helpen. Doel was natuurlijk
om het insectje beter te kunnen
bekijken en er een naam op te
kunnen plakken.
Ik pakte naar het eerste beste
plantje dat bij de hand was en dat
was een bakkruudje; de bloem van
een stengelloze sleutelbloem. De
aangeboden hulp werd gretig ge
accepteerd en zo was ik in de gele-
genheid om de vondst nader te be
studeren. Het was een mooi ge
kleurde, middelgrote wants, waar
van ik wist dat die al vaker in de
tuin gesignaleerd was. Maar hoe
gaat dat in het vroege voorjaar. Je
moet een heleboel namen die je
het voorgaande seizoen wel kon
dromen, opnieuw weer eigen ma
ken. Met de handige app van waar-
neming.nl is het een peulenschil
letje om je geheugen weer op te
frissen. O ja, dit was de geblokte
glasvleugelwants. Min of meer ge
bonden aan het robertskruid, dat
rijkelijk tussen de sleutelbloemen
groeit. Maar voordat ik zover was,
was het beestje allang weer gevlo
gen, na vereeuwigd te zijn op de
bloem van een bakkruudje.
Inmiddels wemelt het weer van
allerlei insecten in de tuin. Het
mooist is dat te zien op de spier-
struik (Spiraea cinerea) die bezig is
om in bloei te komen. Naast
zweefvliegen als de blinde bij en
de gewone pendelzweefvlieg zit-
ten er soms wel zes soorten zand-
bijen tegelijk die zich aan deze
vroege nectarbron tegoed doen. In
deze tijd van het jaar is het met af
stand de beste bijenplant in onze
tuin. Alleen al daarom een bezit
om te koesteren.
woensdag 7 april 2021
GO
Zo help je de mussen
weer onder de pannen
Ondine van der Vleuten
Vlissingen
Mussen nestelen graag onder een oude dakpan, maar bij nieuw
bouw zijn ze afhankelijk van nestkastjes. foto johan van der heijden
Tuinvogeladviseurs Hendrike
Huijsmans en Rijo Meulbroek.
FOTOBOAZ TIMMERMANS
- Hendrike Huijsmans,
tuinvogelconsulente
Het krentenboompje staat nu
in bloei, later komen kleine kren
tjes waarvan de vogels graag
snoepen. foto ondine van der vleuten
Geblokte
glasvleugel-
wants. foto
CHIEL JACOBUSSE
Een tweewekelijkse rubriek
over natuur in Zeeland
Chiel Jacobusse