II
7
Ja, Mark Rutte is
wéér beschadigd.
Ja, de formatie
wordt lastig. Maar
de VVD-leider is
zeker geen sta-in-
de-weg geworden
bij de formatie,
vinden ze binnen
zijn eigen partij.
„Juist niet", zegt
prominent Neelie
Kroes bijvoorbeeld.
De VVD-fractie
gaat erover wie
ze naar de onder
handeling sturen.
Niemand anders
een meerderheid in de Tweede Ka
mer steunt Marks zelf gegeven op
dracht om het vertrouwen te her
stellen."
Oud-VVD-minister Frits Kort
hals Altes kan er kort over zijn:
,,De VVD-fractie gaat erover wie
ze naar de onderhandeling sturen.
Niemand anders. De dames en he
ren van andere partijen zullen het
ermee moeten doen."
Nederig
Partijkopstuk Neelie Kroes denkt
zelfs dat 'een nederige versie van
Mark' het proces kan helpen.
,,Rutte is juist niet een sta-in-de-
weg nu. Hij is geen brekebeen, be
zie zijn staat van dienst maar. Er
zijn nu hang-ups, maar daardoor
kan Mark zich nu niet permitteren
heel dwars te gaan doen."
„Bovendien", zegt ze. ,,De bur
ger wil dat er vaccinaties zijn voor
wie dat willen, de normale econo
mie terug. Laten we het oog op de
bal houden, dit was een bescha
mende vertoning geworden zon
der winnaars. Een chaos waar ie
dereen de wonden likt. Maar na
het kreunen en steunen, moeten
ook de andere fractieleiders over
hun schaduw heen stappen."
Sterker nog, zegt oud-Tweede
Kamerlid Ton Elias, D66-leider Si-
grid Kaag mag wel een toontje la
ger zingen. ,,Dit was operatie 'be
schadiging Rutte'. Dan kan ze
Met een ik-lieg-écht-niet-verdedi-
ging redde Mark Rutte zijn baan
als demissionair premier, maar als
het aan andere partijen ligt, ver
liest hij wel het VVD-leiderschap.
Zo merkte D66-leider Sigrid Kaag
op dat het 'niet vanzelfsprekend is'
dat een VVD met Rutte nog langer
'het voortouw zal krijgen' in de
formatie.
'Nou, nou, grote woorden',
dacht VVD'er Fred Teeven daar
over, toen hij donderdagnacht de
tv uitzette, aan het eind van het
debat. Een paar uur slaap later zegt
de voormalig staatssecretaris: ,,Als
mevrouw Kaag denkt te kunnen
gaan regeren met zeven linkse par
tijtjes moet ze dat maar lekker
gaan doen, schrijf dat maar op.
Dan ligt de boel binnen 1,5 jaar op
z'n gat, alsjeblieft zeg, kom nou
toch."
Het is een breed gedragen con
clusie binnen de VVD. Ondanks
de harde woorden van D66 en
CDA is de VVD, nog 'steeds de
grootste partij', nodig voor een
volgend kabinet en Rutte de 'on
betwiste leider', zegt ook oud-mi
nister Uri Rosenthal. ,,Nog geen
twee weken geleden hebben nog
bijna twee miljoen mensen op
hem gestemd. Basta."
Flegmatiek
En de vergeetachtigheid dan? De
leugens wellicht? Teeven ver
woordt het scherper dan andere
prominenten, maar met dezelfde
kern: ,,Mark belazert mensen niet.
Echt niet. Ja, dit is misgegaan. Te
gehaast wellicht, te flegmatiek.
Een minder momentje. Maar geen
reden om in de hoek te gaan
staan."
Rutte als iemand die je er niet
bij wilt hebben? ,,Neen'', zegt Ro-
senthal. ,,Neen. Punt. Kijk het
woordelijk verslag er maar op na,
straks in de formatie veel meer
binnenhalen."
Begrijp hem goed, daar vindt
Elias 'niets mis mee'. ,,Ik heb geke
ken naar het debat zoals een zoö
loog naar dieren kijkt. En wat zie
je dan? Gemiep over wie wanneer
met wie belde. Ik geloof namelijk
niet dat er gelogen wordt. Want
dan doen ze het allemaal. En het is
schier onmogelijk om vijf mensen
op dezelfde wijze over hetzelfde te
laten liegen. Natuurlijk zijn er din
gen misgegaan: de duivenfokver-
enging in Muiden heeft de admi
nistratie beter op orde, wat een
bende. Ik praat niets goed, als er
over Omtzigt gesproken is om
hem weg te promoveren, zou dat
verkeerd zijn. Kaag mag dat ge
woon gebruiken. Maar kom dan
niet met dat morele geleuter over
nieuw leiderschap. Dit was ge
woon een staaltje machtspolitiek."
Karaktermoord
Zo ziet Melanie Schultz van Hae-
gen, oud-minister en Rutte-ver-
trouweling, dat ook. Ze spreekt
van 'karaktermoord': ,,Op iemand
die al meer dan tien jaar alles geeft.
Terwijl bij politiek ook hoort dat je
sorry zegt.'' Dat zowel Rutte als de
verkenners zich niet konden her
inneren dat Omtzigt tekort zou
zijn gedaan, begrijpt ze. ,,Ik ben
zelf lang minister geweest en weet
vaak ook niet meer wat ik in alle
drukte en tijdens lange nachten
heb gezegd. Ik merk gewoon heel
weinig empathie en inlevingsver
mogen bij de andere partijen."
Rutte zit lang, dus dan 'blijf je
nooit ongeschonden', zegt
Schultz. ,,Maar ik vind het echt ab
surd als andere partijen nu zouden
zeggen: we willen wel met de
VVD, maar niet met hem. De VVD
is met afstand de grootste gewor
den en veruit de meeste stemmen
gingen naar Mark Rutte."
Kritiek
Dat vertrouwen van de VVD-kie-
zer is niet weg, bleek gisteren uit
een peiling van EenVandaag.
Oud-minister Henk Kamp, ook
voormalig informateur, vindt
overigens 'de suggestie' dat Pieter
Omtzigt minister zou worden 'een
heel normaal standpunt'. ,,Hij
levert al zeventien jaar kritiek.
Bewijs maar dat je het zelf wel
kunt en het beter doet."
Kamp hekelt eveneens het felle
verzet tegen Rutte. ,,Kaag heeft al
les heel scherp neergezet en ook
Hoekstra houdt fors afstand. Dat
brengt een nieuw kabinet niet
dichterbij. Je kan er tenslotte niet
omheen dat de VVD veruit de
grootste is, met tien zetels meer
dan D66. Wil je een stabiel kabi
net dan mag er wel wat meer res
pect zijn voor de VVD en de VVD-
kiezers."
zaterdag 3 april 2021
GO
Mark kan prima door,vinden z'n
VVD-vrienden en -vriendinnen
Mark Rutte in onderons
jes met partijgenoten. Met
de klok mee: Renée Jones-
Bos en Jozias van Aartsen,
Neelie Kroes, Fred Teeven,
en Ton Elias. fotos hollandse
HOOGTE
- Frits Korthals Altes
Tobias den Hartog
David Bremmer
Den Haag
