Jan Vantoortelboom
Koudwaterballen
In het nieuws
Uit het nieuws
Voorleeskampioenen gaan de strijd aan
'Gedichten leveren veel waardering op'
DEZE WEEK IN Z
'Ze lezen
vanuit de
klas of
vanuit huis
'Voor mij
staat het
plezier
voorop'
2
Op een keer
zag ik bij
nadere
bestudering
een enorme
bal in zijn
broek zitten
6 MATIJS: 8 PATRICIA: 13 TIEN JAAR
JE KUNTVAAK 'BAKENDORP NABLOEDBAD
OOK WÉL IS ONS ALPHEN AAN
HELPEN' DIERBAAR' DEN RIJN
eze ochtend komt een beroemde Zeeuwse
schrijver op bezoek. Hij heeft net zijn derde ro
man uit: Het bordeel aan het einde van de straat.
Fascinerende titel. Net zoals zijn eerdere steen
goede romans, In het museum en Jaren van de Tij
ger zal ik zijn nieuwste natuurlijk ook lezen. In een vorig le
ven was hij werkzaam als onderzoeker en docent aan ver
schillende Nederlandse universiteiten en ook dat leidde tot
publicaties: Prikkeling der Zinnen, bijvoorbeeld, over de sti
listische diversiteit van de Middelnederlandse epiek, met
soms choquerende zinnelijke beschrijvingen en epische
scheldkanonnades tussen ridders, kan ik u wel vertellen.
Joost van Driel is dus een schrijver die wel wat te vertellen
heeft. Een bijzonder aangenaam en grappig heerschap ook.
Ik heb de Duvels, Karmelietjes en Westmalle Tripels maar
al koud gezet, al is het nog wat vroeg. Maar de komst van
een nieuw boek moet altijd uitbundig worden gevierd.
Hij probeert me al een poos te overtuigen koud te
zwemmen, daar knapt een mens van op, zegt hij. En het
hart moet kloppen. Bovendien beoefent hij ook Kung Fu.
Een schrijver in opperste lichamelijke en geestelijke balans
dus. Met stenen kloten. Ik heb me deze week alvast wat
voorbereid. Maandag een half uur tot mijn knieën in bere-
koud water, daarna moest ik
eruit van de pijn. Dinsdag
tot net onder mijn navel en
woensdag tot mijn schou
ders. Beetje wennen, zei ik
dan een half uur lang klap
pertandend tegen mezelf.
Alles went, dus eergisteren,
bij een weldadig tempera-
tuurtje van 22 graden, kopje
onder. Een dik kwartier lang
voortbewegen als een koud
bloedig reptiel tot je lijf er
gevoelloos en loom van
wordt. En de kou? Daar merk
je niks meer van. Maar, het
moet gezegd, toen ik eruit
kwam waren mijn zaadbal
len zoek. Joost van Driel
heeft waarschijnlijk geen
last meer van koudwaterbal-
len. Welke ballen? vroeg hij
me nog in een bericht tij
dens onze emailconversatie.
En ja, hier komt natuurlijk
weer een herinnering bo
vendrijven.
Toen ik nog een kleine jon
gen was en met mijn rode
boekentasje op mijn rug da
gelijks dezelfde route naar
school liep, zat er bij mooi
weer altijd een oude man op
een stoeltje naast zijn voor
deur, zijn benen wagenwijd
open, in een te grote broek
opgehouden door knalwitte bretellen. Niets onzedelijks,
want hij lachte altijd wijd en vriendelijk, ontblootte daarbij
het kerkhof van zijn gebit, wenkte me soms en gaf me dan
een snoepje. Op een keer zag ik bij nadere bestudering, toen
ik moeite had om dat plakkerige karamelsnoepje uit de folie
te krijgen, een enorme bal in zijn broek zitten en hij schoof
ongemakkelijk heen en weer op dat inklapbaar stoeltje. Nu
weet ik dat het een zakbreuk moet geweest zijn waaraan hij
leed: een vorm van liesbreuk waarbij de inhoud van de
buikholte afdaalt tot in het scrotum. Die halflekke voetbal
in zijn broek maakte zo'n indruk dat de kinderlijke observa
tie van deze ongemakkelijke medische conditie welgeteld
drie decennia later in mijn tweede roman Meester Mitrail-
lette bij het nevenpersonage meneer Vantomme werd ge
mikt. Geen lezer op deze aardkloot die zich nog de zakbreuk
van meneer Vantomme zal herinneren, maar allez, de geest
verwijlt in duistere krochten.
Als ik dan het nevenpersonage meneer Vantomme met
koudwaterballen voor moet stellen, dan gaat er verbeel-
dingsgewijs toch iets mis. Maar niets dat een paar Duvels,
Karmelietjes en Leffe Tripels in het gezelschap van een be
roemde schrijver op deze mooie ochtend niet kan oplossen.
Negen basisschoolleerlingen en
drie pabo-studenten strijden vrij
dag 9 april om de titel Zeeuwse
voorleeskampioen 2021. Dat doen
ze vanuit de klas of uit huis. De
winnaar van de provinciale finale
gaat naar de landelijke finale van
de Nationale Voorleeswedstrijd in
Utrecht.
De voorleeskampioenen uit
groep 7 en 8 hebben de afgelopen
maanden in kwartfinales tegen el
kaar gestreden. Daar zijn negen
kanshebbers voor de landelijke ti
tel uit naar voren gekomen, die het
vrijdag tegen elkaar opnemen.
,,Helaas kunnen we de kinderen
niet uitnodigen bij de bibliotheek
in Middelburg", zegt Karien Krijt
van de ZB. ,,Ze lezen vanuit de
klas of vanuit huis voor."
De jury kijkt online mee. Die be
staat dit jaar uit Anthoni Fierloos
van boekhandels Paard van Troje
en de Koperen Tuin in Goes, dich
teres Anna de Bruyckere en
schrijfster Anneriek van Heugten.
Terwijl schrijfster Bette Westera
(foto) de voorleeskampioenen ver
telt over haar boeken, kiest de jury
een winnaar uit. ,,Die wordt rond
12.00 uur bekendgemaakt."
De winnaar gaat door naar de
landelijke finale van de Nationale
Voorleeswedstrijd, op 26 mei in
Tivoli Vredenburg in Utrecht. Wie
wint draagt een jaar de titel 'Natio
nale Voorleeskampioen'.
Naast basisschoolleerlingen
strijden ook drie pabo-studenten
om de titel pabo-voorleeskampi-
oen.
Zo verrast als voorbijgangers rea
geren op zijn met krijt geschreven
gedichten, zo verrast was
dichter Patrice Domenique Troost
toen hij in deze krant stond. Kort
daarna regende het reacties. ,,Het
levert meer waardering op dan de
beleidsplannen die ik schrijf."
Hij schrijft ze aan de lopende
band. Gedichten op straat, soms
heel kort, bestaande uit slechts
een paar woorden. Vaak komen ze
spontaan op. En noteert Troost ze
in zijn kladblokje, waarin hij da
gelijks schrijft. Zoals deze: 'Ik
stroom liefde als balans in jouw
leven'. Het raakt mensen en zet ze
aan het denken. ,,Dat is precies
waar ik het voor doe. Mensen
prikkelen, wakker schudden en
daarbij zoek ik regelmatig de rand
jes op." Troost maakt er geen ge
heim meer van dat hij achter de
gedichten zit. „Sommige dichters
gebruiken een alias. Maar ik hoef
niet die onbekende dichter te zijn.
Voor mij staat het plezier voorop.
De reacties van de mensen zijn
een mooie bijkomstigheid, die mij
alleen maar meer en meer energie
geven om dit te blijven doen."
Zelfs in zijn werk, als ambtenaar
bij de Veiligheidsregio, schrijft hij
af en toe gedichten. ,,Een tijd terug
nog voor de bestuurder over de be
groting", zegt hij. ,,Met dichten
laat je zien hoe krachtig het ge
schreven woord is."
De Verlosser 9 Zo gezien Ondernemers Veere balen van gemeente
K|EK! PIO 12 Saskia Noort Zure Opoe, en terecht
19 Onder politici Terugverlangen naar de koning
ZATERDAG 3 APRIL 2021 GO
D
