Voorzichtiger
dan ooit
II
II
msÊ
EUWS 11
CORONA PREVENTIEF
Binnenkort overal verkrijgbaar: de zelftest voor
corona. Hij is makkelijker in gebruik, maar ook
onbetrouwbaarder dan de pcr-test die de GGD gebruikt,
waarschuwen overheid en wetenschappers. Toch maakt
dat hem niet meteen nutteloos.
IN QUARANTAINE
DAG 384
Als u geen zin in een introspec
tief stukje hebt, kunt u beter
doorbladeren. Want de vraag
vandaag is: ben ik opgelucht nu ik
een vaccinatie-oproep binnen heb?
Gek genoeg niet zoals ik dacht dat ik
zou zijn. Er is natuurlijk een lekkere
verwachtingsspanning en de ge
dachte dat er licht aan het einde van
de tunnel is. Maar vooral voel ik me
nu kwetsbaarder dan ooit. Al meer
dan een jaar leef ik zonder vaccin,
werk, doe m'n ding, probeer voor
zichtig te zijn. Zie weleens mensen,
maar op afstand en buiten. De angst
van een jaar geleden, dat alles gevaar
lijk en besmettelijk was, die is weg.
In de routine van alledag is wel grote
voorzichtigheid ingebouwd. Maar:
je gaat ernaar leven en uiteindelijk
valt het bijna niet meer op dat je een
afgeschermd bestaan leidt. Ander
zijds: soms ben ik al dat voorzichtige
gedoe zo beu dat ik bewust wat be
scherming laat zakken; je leeft maar
een keer tenslotte.
Goed, alles went. Maar nu ik bin
nen een week mijn eerste vaccin
krijg, heb ik de neiging de wereld
buiten weer een stuk gevaarlijker te
vinden. Ik wil het niet op het laatst
nog verpesten!
Helemaal met
die nieuwe golf
van besmettin
gen. Ik speelde al
niet echt buiten,
maar ik ben weer
onalledaags
voorzichtig. Ik
breng en haal
mijn kinderen naar en van school.
Boodschapje alleen indien echt no
dig. Alles als in de eerste weken van
de lockdown.
Da's best gek. Want je verwacht
vreugde, losheid, het gevoel van
'wow', zoals een collega appte toen ik
zei dat ik een vaccinatie krijg. Overi
gens: als je je even inleest, moet je na
vaccinatie nog bijna veiliger leven
dan daarvoor, zeg. Drie weken doet-
ie nog niks en na de tweede prik ben
je pas beschermd. Voor 60 tot 80 pro
cent dan, wat dat ook mag betekenen.
En dan nog: voorzichtig, voorzichtig.
'Verander uw leefstijl niet', zei een
viroloog. Nou, dat wil ik juist wel.
Vrijheid wil ik.
Uiteindelijk is er natuurlijk maar
één reden om op te blijven passen:
mijn vier niet-ingeënte kinderen en
mijn vrouw, die we niet ziek willen
hebben; en die miljoenen anderen
die nog op vaccinatie wachten. Als
die allemaal aan de beurt zijn ge
weest, haal ik echt opgelucht adem.
Ik wil het
niet op het
laatst nog
verpesten!
neusgaten roeren. Daarna gaat het
staafje in een reageerbuisje, en na
een kwartier is de uitslag binnen.
Niet iedereen blijkt, ondanks de rela
tief eenvoudige procedure, in staat
om de test goed af te nemen. Me-
disch-microbioloog Jan Kluytmans
deed onderzoek naar de Roche-test,
en zag dat de nauwkeurigheid van de
test toeneemt - en dus hoger dan 80
procent is - als hij wordt afgenomen
door een professional.
Dan moet u direct in isolatie en een
afspraak maken voor een (pcr-)test
bij de GGD, zegt het ministerie van
Volksgezondheid. Daarmee wordt
uitgesloten dat de uitslag vals-posi-
tief was (dat komt héél soms voor)
en bij een positieve uitslag wordt het
bron- en contactonderzoek opge
start. Ook wordt de besmetting dan
onderdeel van de officiële coronasta
tistieken.
Nee, op dit moment gelden behalve
bij sommige Fieldlab-experimenten
nog steeds de basisregels. Dat moet
ook, stelt het Outbreak Management
Team. Omdat sneltesten niet water
dicht zijn, bestaat er bij samenkom
sten van grote groepen mensen met
zo'n negatieve testuitslag nog steeds
risico op verspreiding van het virus.
Het nadeel van een negatieve test is
dat, los van de betrouwbaarheid er
van, de uitslag alleen geldt voor het
moment van afname. Om met een
enigszins zeker gevoel over je afwe
zige besmettelijkheid de wereld te
kunnen betreden, moet je regelma
tig zelf een test doen. Het OMT advi
seert bijvoorbeeld een geldigheids
duur van 24 uur.
Dat is eigenlijk niet echt specifiek be
paald. Iedereen kan ze kopen, en ie
dereen kan zichzelf testen als hij dat
raadzaam acht. In een persbericht
schrijft het ministerie van Volksge
zondheid dat de zelftesten bedoeld
zijn om 'preventief te testen'. 'Bij
voorbeeld als mensen op bezoek
gaan bij iemand met een risico om
ernstig ziek te worden van het virus.'
Er komen ook sneltesten beschik
baar voor het onderwijs en het be
drijfsleven. De overheid betaalt de
testen voor het onderwijs. Het kabi
net draagt 250 miljoen euro bij aan de
zelftesten voor bedrijven.
Nee, als het aan het kabinet ligt niet.
Eigenlijk bij alle situaties waarin
mensen nu naar de teststraat gaan,
moeten mensen dat in de toekomst
ook doen. Klachten? Naar de test
straat. Nauw contact met een besmet
persoon gehad? Naar de teststraat.
Enzovoort. Dat is natuurlijk jammer.
De zelftest kost 9 euro. Wie dat er
voor over heeft krijgt wel binnen een
kwartier de uitslag. Bij de GGD kost
dat al snel een etmaal. Twee sneltests
krijgen een 'tijdelijke ontheffing': die
van Roche en die van Biosynex.
De sneltest is minder 'sensitief.
Kortom: hij pikt vergeleken met de
pcr-test een kleiner aantal besmet
tingen op. Door virologen wordt de
pcr gezien als de gouden standaard.
Ook als iemand een heel kleine hoe
veelheid virus bij zich draagt, en dus
waarschijnlijk niet besmettelijk is,
kan die test het virus aantonen. Ook
als die extreme gevallen eruit wor
den gefilterd, pikt bijvoorbeeld de
zelftest van Roche er 'maar' 80 pro
cent van de positieve gevallen uit,
blijkt uit onderzoek. Kortom: om ze
ker te weten dat je het virus bij je
draagt, kun je volgens minister De
Jonge toch beter naar de GGD.
De sneltest is er in de visie van het
kabinet voor mensen die géén klach
ten hebben, zich wel in gezelschap
gaan begeven, en even willen chec
ken of dat veilig kan. In virologentaal:
mensen die een 'asymptomatische'
besmetting hebben, kunnen daar via
een sneltest achterkomen. Bekend is
dat een flink deel van de mensen die
corona heeft, geen klachten krijgt. Zij
zullen normaal niet naar de teststraat
gaan. Nu komt hun besmetting via
een sneltest misschien toch aan het
licht. Dat kan nieuwe infecties voor
komen.
Het is in elk geval minder hinderlijk
dan een pcr-test, als we de gebruikers
mogen geloven. Bij de zelftest moet
je met een stokje van enkele centi
meters lang 15 seconden in beide
Zelftesten
zijn
preventief
bedoeld.
Bijvoorbeeld
als mensen
op bezoek
gaan
vrijdag 2 april 2021
GO
Bij de zelftest
is het de bedoe
ling met een
stokje 15 secon
den in beide
neusgaten te
roeren.
FOTO ROB ENGELAAR
Coronazelftest: na een
kwartiertje volgt de uitslag
Frank
Poorthuis
Frank Poorthuis schrijft dagelijks
over het gezinsleven tijdens
corona.
PS. Wilt u het boek van het eerste
jaar quarantainecolumns bestellen?
Mail me: frankpoorthuis@dpgmedia.nl
Wat moet u doen bij een positieve
uitslag?
Kunnen we met een negatieve
testuitslag in de hand de maatre
gelen loslaten?
Hoe vaak moet u een sneltest
doen?
Sander van Mersbergen
Rotterdam
Waar zijn de zelftesten precies
voor bedoeld?
Nemen de zelftesten de plek in van
de GGD-teststraat?
Waarom kan de sneltest de pcr-
test van de GGD niet vervangen?
Waarom zou u dan toch sneltesten
gebruiken?
Is het moeilijk zo'n zelftest af te
nemen?
Een voorbeeld
van een zelftest.
FOTO ANP
- Ministerie van
Volksgezondheid
