NIEUWS 3
In elk geval een van de betrokkenen bij de formatie wil van Omtzigt af
Pieter Omtzigt
wordt op handen
gedragen door zijn
kiezers. Het CDA-
Kamerlid kreeg
meer dan 342.000
voorkeurstemmen bij
de laatste verkiezingen.
Aan het Binnenhof zijn
Omtzigts fans minder
dik gezaaid.
pr I
Het ene zinnetje: 'Positie Omtzigt,
functie elders' op het A4'tje dat ver
kenner Kajsa Ollongren onder haar
arm had geklemd, toen ze eergisteren
in de auto naar huis wilde stappen, is
voor honderdeneen uitleg vatbaar.
Maar de suggestie die er uit spreekt is
zó brisant, dat iedereen zweert geen
idee te hebben waar de opmerking
vandaan komt. Pieter Omtzigt is
namelijk niet zo maar een volks
vertegenwoordiger. Hij is een
Kamerlid met een enorme achterban
en iedereen weet dat veel Haagse
politici hem lastig vinden, zowel
binnen als buiten zijn partij.
Dat er helemaal aan het begin van
een formatie blijkbaar al over 'de
poppetjes' wordt gesproken is al
vreemd. Maar dat er uit de woorden
'functie elders' kan worden gecon
cludeerd dat in elk geval een van de
betrokkenen bij de onderhandelin
gen van hem af zou willen, is dode
lijk. Het bevestigt alle vooroordelen
die bestaan over de spelletjes die ach
ter gesloten deuren worden gespeeld
in Den Haag.
Het geeft te denken dat er tot nu
toe slechts een heel vage verklaring
over de herkomst van het zinnetje is
gekomen: het was 'een inventarisatie
vanuit meerdere invalshoeken'.
Volgende week volgt een Kamer
debat. Het is de vraag of de zaak dan
minder vaag wordt. Waarschijnlijk
zal aan het eind van deze Haagse
whodunit geen dader worden gevon
den. Al zijn er voldoende mensen
met een motief.
Oververmoeidheid
Binnen het CDA is deze week vanuit
het partijbestuur een actie opgestart
om de door oververmoeidheid thuis
zittende Omtzigt een hart onder de
riem te steken. Maar het kan niet
verhullen dat niet iedereen in de
partij altijd even blij met hem is. De
toeslagenaffaire was aanleiding dat er
in de ministerraad 'niet op vriende
lijke toon' over hem werd gesproken.
Dat bleek tijdens de verhoren van het
onderzoek naar de fraudebestrijding
bij de kinderopvangtoeslag.
••••?-
Ook CDA-ministers klaagden over
hem. Toen premier Mark Rutte de
notulen van een vergadering uit juli
2019 openbaar wilde maken waarin
er 'onvriendelijk' over Omtzigt zou
zijn gesproken, zouden diens partij
genoten in het kabinet dat hebben
tegengehouden, melden meerdere
bronnen.
Minder doortastend
Maar niet alleen CDA'ers vinden
hem een lastpak. Regeringspartij
D66 nam het Omtzigt kwalijk dat hij
na het vertrek van hün man,
staatssecretaris Menno Snel, een
stuk minder doortastend was om
Snels politieke baas Wopke Hoekstra
(CDA) even venijnig aan de tand te
voelen.
En bij de VVD zijn ze niet vergeten
hoe Omtzigt tijdens de verkiezings
campagne de toeslagenaffaire
verbond aan de persoon van Mark
Rutte, door telkens van de 'Rutte-
doctrine' te spreken. De fraudebe
strijding waarbij tienduizenden
burgers werden gemangeld kon
mede zo lang onder de oppervlakte
doorgaan, omdat Rutte zou eisen dat
veel dingen geheim bleven, aldus
Omtzigt. Dat interne memo's op
ministeries niet openbaar worden
gemaakt, was echter ook al gebruik
onder CDA-premier Balkenende,
haastten VVD'ers te zeggen.
Maar al vinden anderen hem soms
irritant, iedereen die Omtzigt een
beetje kent, weet dat hij zich niet zou
laten wegpromoveren omdat hij an
deren in de weg zit. In het CDA is in
het verleden wel eens gesproken over
een post in het Europees Parlement.
Omtzigt heeft een fors mandaat van
de kiezer. Nadat zijn partij hem in
2012 al eens van de kieslijst wilde
weren, heeft Omtzigt gezworen zich
nooit meer zomaar weg te laten du
wen.
Dat maakt het zinnetje 'functie
elders' ook zo verbazingwekkend.
Uitgerekend Omtzigt pleit voor
nieuwe mores in Den Haag, meer
dualiteit tussen Kamer en kabinet.
Daar past geen 'functie elders' bij.
Dat er (grote) zorgen zijn over de
stabiliteit van het CDA bij andere
partijen, is dan weer minder
verbazingwekkend. Mogelijk dat de
verkenners het daar over wilden
hebben in hun gesprekken.
Het CDA oogt sinds afgelopen
zomer verdeeld. Omtzigt verloor de
interne lijsttrekkersverkiezing van
Hugo de Jonge maar nipt. Een groot
deel van de leden steunt bovendien
de koers die Omtzigt voorstaat: een
minder bestuurlijke dan het CDA tot
nu toe voerde.
Nadat Hoekstra het stokje van
De Jonge overnam in december,
leken hij en Omtzigt niet echt een
team te vormen. Een bekende van
Omtzigt vertelde deze week dat hij
zich gepasseerd voelde door Hoekstra
in de verkiezingscampagne.
Andersom wekte Omtzigt verbazing
door op eigen houtje VVD-leider
Rutte voor een debat uit te dagen.
Toch biedt de storm die rond het
populaire Kamerlid is losgebarsten
wellicht ook nieuwe kansen voor het
CDA. Hoekstra ging bijvoorbeeld di
rect voor Omtzigt staan en herstelde
zo de eenheid in zijn partij. In elk ge
val op het gezicht.
zaterdag 27 maart 2021
GO
Pieter Omtzigt heeft niet
louter fans aan het Binnenhof
Hans van Soest
Den Haag
Na de nipte overwinning van Hugo de Jonge op Pieter
Omtzigt om het CDA-lijsttrekkerschap (foto boven), kostte
het de laatste moeite om de uitslag te accepteren.
De afgelopen tijd beet hij zich vast in de toeslagenaffaire,
samen met SP-Kamerlid Renske Leijten. foto s anp