ik
Q-Aviation uit Middelburg wint Zeeuwse Pioniersprijs
4
Problemen getijdenduiker
ONTDEKT IN YERSEKE NATUURLIJKE GOLFBREKERS
Eigenlijk hadden alle politieke
partijen dezelfde vraag. Als een
aannemer de opdracht van het
waterschap Scheldestromen niet
goed uitvoert, hoe kan het dan
dat ook de provincie moet mee
betalen aan de oplossing?
De getijdenduiker is niet alleen
een inlaat van zout water, hij
moet Waterdunen en omgeving
ook beschermen tegen te hoog
water. Bij de ingebruikname in
2019 bleek hij niet te voldoen aan
de veiligheidseisen. Adviesbu
reau Royal Haskoning DHV on
derzocht de oorzaken en stelde
een oplossing voor. Provincie en
waterschap besloten onlangs de
kosten voor verbetering van de
getijdenduiker te delen. Het be
drag is geheim, maar de provincie
hoeft niet bij te passen, want in
de begroting van 90 miljoen euro
zit nog genoeg geld in de post on
voorzien.
Contract
Dat mag dan zo zijn, maar het ad
viesbureau heeft ook vastgesteld
dat de aannemer zich bij de bouw
van de getijdenduiker niet heeft
gehouden aan het contract met
het waterschap. ,,We hadden ook
kunnen zeggen: waterschap, val
ons niet lastig, los het op met de
aannemer", stelde Harold van de
Velde. ,,Is de provincie niet te snel
door de bocht gegaan?'', vroeg Ri-
nus van 't Westeinde (CDA).
,,Het waterschap is eigenaar van
de getijdenduiker en daarover
hebben we nu een rapport van
Hierdoor krijgen we
Waterdunen in zijn
volle glorie
100 pagina's. Dan is er toch iets
niet goed gegaan."
Ook GroenLinks, VVD en Pro
Zeeland vroegen zich af of de kos
ten niet gewoon door het water
schap op de aannemer kunnen
worden verhaald.
Badkuip
Uit het antwoord van Pijpelink
bleek dat de verbetering die het
adviesbureau voorstelt, de enige
is om alle doelen van Waterdu-
nen te halen: veiligheid, bijzon
dere natuur en recreatie. ,,De aan
passing is ook echt iets wat wij
willen. Hierdoor krijgen we Wa-
terdunen in zijn volle glorie."
Had de provincie geredeneerd dat
de getijdenduiker niet haar zaak
is, dan had het waterschap een
andere oplossing kunnen kiezen
om het gebied waterveilig te ma
ken, namelijk een slechtere inlaat
met hogere dijken er omheen.
Pijpelink: ,,Dan was het een bad
kuip geworden. Dan waren we al
onze miljoenen ook kwijt ge
weest, zonder dat de ecologische
doelen waren gehaald."
Hoe houden we in Zeeland droge voeten? Door
dijken steeds hoger en dus ook breder te maken? Dat
kan wel. Maar dan zul je ook huizen moeten gaan
slopen. Kan dat echt niet anders? Als we dat water
nou afremmen voordat het tegen de dijken klotst,
scheelt dat? In Yerseke denken ze van wel. Piepkleine
algen gaan ons helpen in de strijd tegen het water.
Yerseke
Het is onze grootste
angst: dat de zee ons
nog een keer over
spoelt. Dijken zijn tot
nu toe ons meest suc
cesvolle wapen in de strijd tegen
het water. Slierten van in totaal
425 kilometer hebben we 'om'
Zeeland heen gelegd. Maar weten
schappers kijken of er nog meer
wapens voorhanden zijn nu de
zeespiegel stijgt.
Roeland van de Vijsel is één van
hen. Hij werkt bij het NIOZ in Yer-
seke. Een instituut dat alles in en
rond het water onderzoekt. Roe
land heeft interessante ontdekkin
gen gedaan waarop hij onlangs is
gepromoveerd aan de Rijksuniver
siteit Gronin-
gen. Ontdek
kingen die Zee
land flink kun
nen helpen.
Om te begrij
pen wat Roe
land heeft on
derzocht, moe
ten we de dijk
op. Want daar
achter zie je ze vaak liggen: getij
deplaten die bij laag water droog
vallen en met hoog water over
spoeld worden: slikken. Sommige
zijn begroeid en lopen alleen nog
onder bij heel hoog water: schor
ren. ,,Slikken en schorren kunnen
golven dempen en daarmee de dij
ken er achter als het ware bescher
men", vertelt Roeland.
Natuurlijk, dat is al langer be
kend. ,,Maar hoe die slikken en
Het ruwe oppervlak
remt het water pas
echt af
schorren precies ontstaan, wisten
we nog niet." En juist dat heeft
Roeland uitgeknobbeld. Dat is be
langrijk. Want als je dat weet, kun
je straks - op plekken waar je dat
wilt - de natuur zijn eigen dijkver
sterking laten bouwen.
Wat opvalt als je vanaf een dijk
op zo'n slik of schor kijkt, zijn de
talloze kleine geultjes. ,,Die zorgen
voor de aan- en afvoer van water,
maar ook van slib. Aan de rand van
een geul neemt de stroomsnelheid
af en zakt het slib naar de bodem.
Met dat slib wordt een slik of schor
dus opgebouwd."
Roeland heeft ontdekt hoe die
geulen ontstaan. ,,Eerst slijt het
water de grootste geulen uit. Als
dat gebeurd is, herhaalt dat uitslij
tingsproces zich op een kleinere
schaal, en ontstaan kleine zijgeul
tjes. Die staan
haaks op de
grote geulen.
Dat proces her
haalt zich, ook
weer loodrecht
op de kleinere
geultjes."
Nou én, zou
je denken. Roe
land: ,,Dat
Droste-effect zorgt dat het geul
stelsel steeds verder vertakt en dat
zo'n kustlandschap beter bestand
is tegen bijvoorbeeld zeespiegel
stijging of grote stormen."
Stootje
Kortom: de natuur zorgt niet al
leen voor de opbouw, maar doet
het ook nog op zo'n manier dat het
tegen een stootje kan. Maar daar
mee is zo'n plaat nog niet de ideale
dijkversterker. Dat gebeurt pas als
er algen en plantjes op gaan
groeien. ,,Het ruwe oppervlak
remt het water pas echt af."
Maar die plantjes groeien er niet
De prijs werd zoals elk jaar uitge
reikt tij dens het jaarevenement van
netwerk De Zeeuwse Connectie.
Vanwege de pandemie werd dat
online gehouden.
Q-Aviation is een jong en sterk
groeiend bedrijf in Middelburg dat
wereldwijd met succes opereert in
de nichemarkt van productie en
verkoop van high-end verlichting
voor helikopter-platformen. Van
Eerden en De Lange begonnen na
hun studie aan de HZ University of
Applied Sciences in 2016 hun be
drijf.
Na een hectische
start waarin werd
gepionierd,
verdubbelt de omzet
nu elk jaar
Zij zagen potentie in heli-deck ver
lichting. De Lange ontwikkelt
sindsdien nieuwe producten. Alles
wordt in huis bedacht en gemaakt.
Er is daarom flink geïnvesteerd in
professionele lichtmeet-straten,
printplaat-productielijnen en 3D
print machines.
Van Eerden haalt de klanten bin
nen. Na een hectische start waarin
werd gepionierd, verdubbelt de
omzet nu elk jaar. Inmiddels is Q-
Aviation uitgegroeid tot een bedrijf
met een miljoenenomzet en 25 me
dewerkers op de loonlijst. Q-Avia-
tion exporteert wereldwijd. Klan
ten zitten tot in China en Canada.
Verkopers, engineers en installatie
teams vliegen de hele wereld over.
Gedeputeerde Jo-Annes de Bat
(economie) reikte gisteren de prijs
uit tijdens het evenement dat drie
honderd online toeschouwers
trok. De meeste publieksstemmen
gingen naar Zeeuwsche Zoute in
Bruinisse, producent van Ooster-
schelde-zeezout.
zaterdag 27 maart 2021
GO
Debat over
extra kosten
Waterdunen
Met de finish in zicht had het
natuur- en recreatieproject
Waterdunen bij Breskens nog
helemaal kunnen mislukken.
,,Dan was het een grote bad
kuip geworden", zei gedepu
teerde Anita Pijpelink (PvdA)
gisteren tegen Statenleden
die haar aan de tand voelden
over problemen met de getij-
denduiker die zout water in en
uit het gebied laat stromen.
Ernst Jan Rozendaal
Breskens
- Anita Pijpelink, gedeputeerde
Algen gaan helpen
Jeffrey Kutterink
- Roeland van de Vijsel, NIOZ
l
Roeland van de Vijsel. foto mar-
CELLE DAVIDSE
Het Middelburgs bedrijf Q-Avia
tion heeft de Zeeuwse Pioniers-
prijs gewonnen. Tijdens een on-
line-evenement kregen Martijn
van Eerden en Jermo de Lange
van Q-Aviation gistermiddag een
cheque van 5000 euro, een oor
konde en een kunstwerk van
Henk Vierveijzer.
Frank Balkenende
Middelburg
Jermo de Lange van Q-Aviation neemt de cheque van 5000 euro
in ontvangst. Links gedeputeerde Jo-Annes de Bat, rechts Jim
Goedhart, voorzitter van stichting De Zeeuwse Connectie.
FOTO MARTIJN FINCKE
