*,$T;
g»i piwa
tfet, ':fc;>'-'■
V
VI
jtaè
IV
m
-%u
'V
mm
9
^*Ï3
w
iiï
'V
V,
ISJ - ör
^-1
w
t
wwk
r&mzi
m
m
"WlW
woensdag 24 maart 2021
'r (ril
-
V
-
«3
r ---: -.
S'V
'üf:
.<*WvwS*J
!>;<- H
KP,
-<*f
É£f%4
Ssk!
■J* «V.
A^sl?
lie heeft alle contact met hem ver
broken.
Het is te danken aan doorgewin
terde complotdenkers als Micha
Kat dat het verhaal van Knevel
toch zoveel aandacht kreeg dat er
ineens een bloemenzee op be
graafplaats Vredehof in Bodegra
ven lag. Ex-journalist Kat geldt als
de meest gevreesde complotden
ker van Nederland, gevlucht naar
Ierland omdat hij hier nog een cel
straf van ruim een half jaar moet
uitzitten voor het bedreigen van
journalisten. In onlinevideo's ont
vouwt hij zijn theorieën over co
rona, pedofilie en satanisme. Kat
heeft vaak een pet op van Donald
Trump, de man die alle 'main
stream media' tot leugenaars bom
bardeert. De video's werden dui
zenden keren bekeken. Het ver
haal van Knevel vond er gretig ge
hoor.
Complottheorieën rond satani
sche, pedofiele misbruiknetwer-
ken zijn zeker niet nieuw, weet
onderzoeker Jelle van Buuren. Ze
zijn zelfs al eeuwenoud. ,,Maar dat
er naar aanleiding van zo'n verhaal
nu opeens honderden mensen
bloemen gaan leggen bij een be
graafplaats, hebben we nooit eer
der gezien in Nederland."
Van Buuren is docent aan de
universiteit van Leiden en doet al
jaren onderzoek naar radicalise
ring en complottheorieën. Hij
constateert dat de meest wilde
theorieën steeds zichtbaarder
worden. ,,Dit speelde zich lang af
in donkere hoekjes op internet,
maar door sociale media is het
steeds makkelijker je boodschap
te verspreiden. Je kunt die nu on
gevraagd in je timeline krijgen.
En meer bereik betekent meer
mensen die er potentieel in gelo
ven."
Er spelen nog twee dingen mee.
Zoals een Amerikaanse president
die openlijk complottheorieën een
steuntje in de rug gaf. Van Buuren:
,,Het maakt uit of een verhaal al
leen wordt verteld op een verjaar
dag door Ome Arie na drie jenever
of door de president van Ame
rika." Wat ook meespeelt: de hele
wereld bevindt zich door de coro-
napandemie simpelweg in een
rare situatie. ,,Dat de RIVM-top-
man opeens in dit verhaal wordt
gesleept, is de kracht van het com
plot: je kunt het aanpassen zoals je
wilt." En daarmee inspelen op de
actuele angsten en onvrede van
nieuwe volgers.
Bestaan
Nog een kracht van de complot
theorieën over misbruiknetwer-
ken: het fenomeen bestaat natuur-
Dat de topman
van het RIVM
opeens in dit
verhaal wordt
gesleept, is de
kracht van het
complot: je kunt
het aanpassen
zoals je wilt
lijk ook gewoon. Van Buuren: ,,We
kennen verhalen van georgani
seerd kindermisbruik: uit de ka
tholieke kerk, de kring rond Jeffrey
Epstein, er is een schokkend ver
haal van een groep Pakistaanse
Britten die jonge meisjes mis
bruikten in de buurt van Man
chester."
Toen het journalistieke onder-
zoeksplatform Argos in 2019 on
derzoek deed naar georganiseerd
seksueel misbruik, kreeg het 140
meldingen van (vooral vrouwe
lijke) slachtoffers binnen die wij
zen op rituele kenmerken en net
werken. De vrouwen spreken over
structureel misbruik bij kaarslicht,
bij volle maan of op specifieke
feestdagen, soms met religieuze
symbolen als kruizen of een altaar,
soms met martelingen. In gesprek
ken wijzen de (getraumatiseerde)
vrouwen, los van elkaar, soms de
zelfde betrokkenen en dezelfde
misbruiklocaties aan. Die meldin
gen gingen niet over Bodegraven,
maar het geeft wel inzicht in de
voedingsbodem die is er voor de
geruchten en de complottheo
rieën.
Aangepraat
In de Argos-uitzending stelt een
psycholoog dat de meldingen van
de vrouwen wel 'aangeprate her-
inneringen' moeten zijn, opge
wekt door een stroming van hulp
verleners die 'verdrongen herin
neringen' naar boven willen halen
bij mensen die 'traumagerela-
teerde problemen' hebben. Een
andere (GGZ-)psycholoog zegt
juist dat 'ze graag meer onderzoek
zou willen'. De vrouw had vijftien
cliënten die over ritueel seksueel
misbruik vertelden.
Een overeenkomst tussen de
vrouwen die zich meldden bij Ar-
gos: driekwart van hen heeft (net
zoals Joost Knevel) DIS als diag
nose gekregen: een dissociatieve
persoonlijkheidsstoornis. Nog een
overeenkomst: zelden hadden de
vrouwen aangifte van het mis
bruik gedaan bij de politie. Soms
omdat familie betrokken zou zijn
bij het misbruik, soms omdat ze
denken dat ook de politie erbij be
trokken is.
De Tweede Kamer heeft afgelo
pen herfst het kabinet opdracht
gegeven onderzoek te laten doen
naar het wel of niet bestaan van
georganiseerd, ritueel seksueel
misbruik. Het Wetenschappelijk
Onderzoeks- en Documentatie
centrum (WODC) heeft die op
dracht kortgeleden echter terug
gegeven, volgens het centrum is
het onderwerp 'niet wetenschap
pelijk te onderzoeken'.
Onderzoeker Van Buuren stelt:
je kunt verhalen over ritueel mis
bruik door netwerken nooit direct
van tafel vegen. ,,Misbruiknetwer-
ken bestaan, dus elke beschuldi
ging moet op een goede manier
worden onderzocht. Maar de com
plotdenkers redeneren omge
keerd: seksueel misbruik bestaat,
dus dan zal dit verhaal ook wel
waar zijn."
Strijdlustig
Terug naar de begraafplaats van
Bodegraven. We vragen Vincent
nog een keer: wat drijft hem en
tientallen anderen om bloemen te
leggen bij een wildvreemd graf?
,,Wij zijn geen wappies, maar
strijdlustige, bezorgde burgers.
Het gaat hier om een heel grote
smerige doofpot, waarbij mensen
slachtoffer zijn van ernstig sata
nisch en sadomasochistisch kin
dermisbruik. Het wordt gepleegd
door hooggeplaatsten die elkaar
beschermen. En het gebeurt nu
nog steeds."
Hoe Vincent over Bodegraven
hoorde? ,,Afgelopen najaar volgde
ik de Amerikaanse verkiezingen.
Die verkiezingen daar waren ge
woon één grote cover-up voor de
verschrikkelijke dingen die met
kinderen gebeuren. In Amerikaan
se media werd ook Nederland ge
noemd als onderdeel van het net
werk. Toen ben ik gaan zoeken op
internet en kwam ik bij het ver
haal van Joost Knevel uit."
Begrijpt hij de boosheid van de
familie van de overleden man, die
walgt van de verhalen en geen
vreemden aan het graf wil? ,,Als
die familie niet doorheeft wat er
echt is gebeurd, dan snap ik hun
woede."
Vincent stelt ook een weder
vraag: ,,Blijven jullie meedoen met
het demoniseren van slachtoffers
of zijn jullie bereid de waarheid te
schrijven en de held van Neder
land te worden? Want de dag van
het oordeel staat op de stoep."
GO
J%c
tfy
£3 v
"^■Ht
>.-.VA >V.J
SÉFa >-.-
v -■
■,-*>
EStsfeji
N
s -j-«A
•«ïTA'ö.SV.va
- - -
ïvtF' «W-- -
JB
;<ïv
T/
- Jelle van Buuren, expert
complottheorieën aan de
Universiteit Leiden
Op verzoek van de nabe
staanden zijn de namen van
de overleden personen die
door Joost Knevel worden
genoemd, geanonimiseerd.