u
Ya
Boeren meten zoutgehalte sloten
Tellen van
de stemmen
gebeurt in
alle openheid
'Links wil het aantal
dieren halveren, ja daaag'
'Hallo, ik zit in de meest
cruciale fase van mijn leven'
4
TWEEDE KAMERVERKIEZINGEN OP WIE STEMMEN ROY, KAJ, WENDY EN PETER?
1/
Doet corona iets met jouw
stemgedrag? Bij Roy, Kaj en Wendy wel.
Zij zijn anders gaan denken. Over hoe we
met elkaar omgaan, over de wereld, over
vrijheid. Elk om hun eigen reden. Peter
kleurt ook een ander hokje rood dan
anders, maar niet om covid-19. De vier
vertellen openlijk over hun keuze.
Daar wordt ook gebruik van ge
maakt, weet William Huige, die de
verkiezingen bij de gemeente Vlis
singen coördineert. ,,Forum voor
Democratie heeft bijvoorbeeld aan
gekondigd waarnemers neer te zet
ten. Dat is toegestaan, met in acht
neming van de coronamaatrege
len."
Voor het telproces gelden strakke
instructies. Eerst wordt aan de
hand van de stempassen geteld
hoeveel kiezers er zijn geweest.
Vervolgens worden de stembussen
geleegd en alle biljetten openge
vouwen. Daarna worden de biljet
ten gesorteerd op partij. Dat levert
een voorlopige uitslag op. Uiteinde
lijk wordt het aantal stemmen per
kandidaat geteld. Als alles klopt,
wordt het proces-verbaal opge
maakt en ondertekend.
Ook vandaag overdag wordt er al
geteld. Dan gaat het om de stem
men die maandag en gisteren zijn
uitgebracht en om de briefstem-
men. ,,Wat het aantal briefstem-
men betreft zitten we al boven de
3000", zegt Huige.
De verwachting is dat het tellen op
de stembureaus wat trager gaat dan
bij eerdere verkiezingen. Dat komt
door de grote stembiljetten en de
afstand die de tellers onderling
moeten aanhouden.
Daar staat tegenover dat een aan
zienlijk deel van de stemmen al in
de loop van vandaag is geteld. ,,Dat
neemt wel wat druk op de stemlo
kalen zelf weg", verwacht Huige.
,,Toch gaan we een complete uitslag
zeker niet voor middernacht red
den. De voorlopige uitslag hopen
we wel voor twaalf uur te hebben."
VEERE Corona heeft geen vat
op de stem van Peter Marinis-
sen uit Veere. ,,Als corona weg
of op een acceptabel niveau is,
moeten we weer verder", vindt
de snijbloemenkweker.
,,Het is nu al zo, maar bij de for
matie gaat het CO2- en het stik
stofdebat een enorme rol spe
len."
'Links' stemmen is voor agra
riërs geen optie, vindt de kwe
ker. ,,Dat wil het aantal dieren
halveren. Maar als mensen niet
minder dierlijke producten ko
pen, pest je de boeren weg naar
het buitenland. Daar zijn ze
minder streng, dus milieuwinst
is er niet. Dan kun je beter de
veehouderij voor Nederland be
houden en op een zo milieu- en
diervriendelijke manier produ
ceren."
Met stemwijzers komt Peter
uit bij JA21 of Forum voor De
mocratie. ,,Dat wil ik ook niet
en stemmen op een kleine par
tij is je stem weggooien."
Voorheen heeft Peter uit pro
test PVV gestemd. ,,Nu wil ik
tactisch stemmen. Als een coali
tie gevormd moet worden, zijn
eerst de grote partijen in beeld.
De VVD heeft PVV en Forum
uitgesloten. Dan blijven dus
maar twee partijen over: VVD
of CDA. Met Rutte heb ik het
gehad, dus wordt het CDA."
Noord-Beveland is omgeven door
zout water. Grote zoetwaterbron
nen zijn er niet. Dat betekent dat
het voor boeren lastig is om hun
akkers te besproeien. Ze zijn af
hankelijk van regenwater. Dat
spoelt voor een groot deel de slo
ten in en vermengt zich daar met
zout water.
Onder begeleiding van het bu
reau Acacia Water gaan twintig
boeren de komende twee jaar de
geleidbaarheid van hun slootwater
meten. Daaruit valt het zoutge
halte op te maken. De gegevens
Onderzoek moet
boeren helpen zoet
water beter vast te
houden
worden opgeslagen in een centrale
database en kunnen door iedereen
via internet worden geraadpleegd.
Beregenen
Als ze beter inzicht hebben in de
plekken waar het water meer of
minder zout is, of hoe lang het
duurt voor een sloot na een regen-
bui weer zout wordt, weten de
boeren beter wat ze moeten doen
om zoet water vast te houden en
hoe lang ze het kunnen gebruiken
om hun gewassen te beregenen.
Ze kunnen dan bijvoorbeeld stu
wen plaatsen op plekken waar
zoute sloten uitmonden in zoete,
of ervoor kiezen om zoetwater op
te slaan in bassins.
Het project Boeren meten water,
waarbij de gemeente Noord-Beve
land, de provincie en waterschap
Scheldestromen samenwerken,
kort in totaal 45.000 euro. In het
kader van het Zeeuws Deltaplan
Zoet Water heeft het dagelijks pro
vinciebestuur besloten daarvan
11.000 euro voor zijn rekening te
nemen. Op Schouwen-Duiveland
loopt een vergelijkbare proef on
der de naam Natuurlijk Zoet.
NOORDWELLE Voor het eerst in
zijn leven mag Kaj Lems (19) uit
Noordwelle stemmen. Corona
heeft daarop veel invloed, vertelt
de student geschiedenis in Lei
den. „Mijn hele sociale net
werk is komen te vervallen. Ik
word gedwongen in zelfisole
ment te gaan en mijn wereld
wordt steeds kleiner."
Kaj benadrukt dat hij 'in de
meest cruciale vormingsperi
ode van zijn leven is'.
„Sociale contacten
zijn dus heel belang
rijk. Ik merk dat
mensen individua-
listischer zijn ge
worden; een proces
dat voor corona is
begonnen. De
haarscheurtjes die
zich de afgelo
pen decennia
hebben ont
wikkeld ko-
men nu naar de oppervlakte."
Hij overweegt te stemmen op
Forum voor Democratie. ,,Dat is de
enige partij die een uitge
sproken mening heeft
over het coronabeleid
en voor afschaffing
is. Andere oppositie
partijen stemmen in
met het in stand
houden en zelfs het
uitbouwen van dat be
leid. Forum zegt:
bescherm de
kwetsba
ren, maar
laat de
rest van
de sa-
menle-
ving
weer
vrij. De
meerder
heid lijdt
nu onder
de minder
heid. Dat is
een antide
mocratisch
beginsel."
woensdag 17 maart 2021
GO
Direct nadat vanavond om
negen uur de stembureaus zijn
gesloten, gaan de tellers ter
plekke aan de slag. En voor wie
er zeker van zijn dat alles eerlijk
verloopt: het tellen is openbaar.
Kiezers kunnen dus toekijken.
Rolf Bosboom
Vlissingen
'Mijn wereld wordt
M Peter Mari-
nissen uit
Veere. foto
BOAZ TIMMERMANS
Jeffrey Kutterink
Twintig boeren gaan op Noord-
Beveland twee jaar lang meten
hoe zout hun sloten zijn. Dat
moet ertoe leiden dat ze leren
nog beter gebruik te maken van
regenwater om hun akkers te
beregenen.
Ernst Jan Rozendaal
Wissenkerke
Kaj Lems
uit Noord-
Welle. FOTOSANDRA
SCHIMMELPENNINK
