1
2
3
4
5
4
CORONA BIJWERKINGEN
Sinds gisterochtend wordt in Nederland niet meer
geprikt met het AstraZeneca-vaccin. Wat is er precies
aan de hand, over welke mogelijke complicatie hebben
we het en voor wie heeft dit gevolgen?
Steeds meer landen
stoppen met Astra
Zeneca-vaccin
Volgens het College ter Beoordeling van
Geneesmiddelen (CBG) kwam er nieuwe
informatie binnen uit Denemarken en
Noorwegen. De Denen, die donderdag
bekendmaakten dat ze het vaccineren
met AstraZeneca stillegden, deelden
vrijdag een nieuwe analyse met de medi
cijnautoriteiten in de rest van Europa. In
Denemarken overleed een vrouw van 60
aan bloedstolsels. Uit Noorwegen kwam
nieuws over drie zorgmedewerkers, allen
jonger dan 50, die in het ziekenhuis wa
ren opgenomen.
Daardoor werd duidelijk dat het niet
om 'normale' trombose en embolieën
ging, maar om een zeldzamere combina
tie van bloedstolsels met een verlaagd
aantal bloedplaatjes. Hoewel deze combi
natie in Nederland nog niet gemeld is
door mensen die de AstraZeneca-prik
hadden ontvangen, besloot het CBG toch
te adviseren tijdelijk te stoppen met dat
vaccin.
Het gaat om een ziektebeeld waarbij
mensen enerzijds last krijgen van bloed
stolsels, maar anderzijds een tekort aan
bloedplaatjes hebben, wat er juist voor
zorgt dat een wond niet stopt met bloe
den.
Het zou kunnen gaan om trombotische
trombocytopenische purpura (TTP), den
ken experts. Zonder behandeling kan TTP
dodelijk aflopen.
De ziekte komt in Nederland een paar
honderd keer per jaar voor, zegt directeur
Stans van Egmond van de Trombose
stichting Nederland. ,,Mensen krijgen
een tekort aan bloedplaatjes omdat die
allemaal worden gebruikt voor de bloed-
stolseltjes in het lichaam. Het komt bij
voorbeeld voor bij mensen die een che-
mokuur hebben ondergaan, of last heb
ben van een ernstige infectie.''
In de studies die zijn uitgevoerd voordat
het vaccin werd goedgekeurd, is de bij
werking niet geconstateerd. Maar die
vonden plaats onder tienduizenden men
sen, en nu worden er miljoenen prikken
gezet. Dat is een verschil.
Bij bijwerkingencentrum Lareb is de
complicatie na een kleine 300.000 Astra-
Zeneca-vaccinaties nog niet gemeld. ,,En
op basis van de getallen die ik langs heb
zien komen, raak ik nog niet in paniek'',
zegt Van Egmond.
Anke Huckriede, hoogleraar vaccino-
logie aan de Rijksuniversiteit Groningen,
bestudeerde de gemelde bijwerkingen in
Groot-Brittannië, waar al meer dan tien
miljoen mensen de AstraZeneca-prik
kregen. ,,Daar zie je heel weinig meldin
gen van trombose. Maar de genoemde
complicatie is zo specifiek en ernstig, dat
je het goed moet onderzoeken.''
Een directe relatie tussen de nu onder
zochte complicatie en niet-coronavaccins
is in het verleden voor zover bekend niet
aangetoond. Zo zwart-wit hoeft het ook
niet te zijn, waarschuwen experts. Vacci
natie zet iemands immuunsysteem in
werking, leggen zij uit. Juist die reactie
accine AstraZen®2
accine
s [recombinant])
use
*vial (10 x 0.5 ml doses]
sloKro
k^n iets op gang brengen in een lichaam,
bijvoorbeeld bij iemand die al tegen
trombose aan zit. Met de nadruk op kin,
want bewezen is het dus niet.
Het Europese medicijnagentschap EMA
gebruikt de tijd om alle meldingen gron
dig te onderzoeken. Per individu wordt
bekeken of er een relatie is met onderlig
gende medische klachten. Verder wordt
onderzocht of er een verband is tussen de
mensen die de complicatie kregen.
Er wordt ook een statistische analyse
gemaakt van het aantal opgetreden com
plicaties. Als er bij de mensen die het
AstraZeneca-vaccin kregen relatief vaak
sprake van is, kan dat nog meer alarmbel
len doen rinkelen. Het kan ook zo zijn dat
de bijwerking inderdaad voorkomt, maar
alsnog zo zelden dat doorgaan met het
vaccineren met AstraZeneca tóch een op
tie is.
Het College ter Beoordeling van Ge
neesmiddelen houdt de komende twee
weken nauw contact met het EMA, zegt
een woordvoerder. Ook zal het CBG in
tensief overleg hebben met Lareb. De
meldingen van Nederlanders die na vac
cinatie last kregen van trombose of em-
bolie zullen grondig worden onderzocht,
stelt het CBG.
Dat zijn er nogal wat. Nederland kocht
het vaccin van AstraZeneca grootschalig
in. Het is het vaccin dat gezonde 60-min-
ners straks mogelijk zouden krijgen.
Tot gisteren werd het vaccin door de
GGD toegediend aan zorgmedewerkers
en door huisartsen in Zeeland, Limburg,
Noord-Brabant en Gelderland aan 60-
tot 64-jarigen, mensen met het syn
droom van Down en met morbide obe-
sitas. Voor de komende weken moeten
een kleine 300.000 afspraken worden
afgezegd.
Wat de gevolgen zijn voor mensen die
hun eerste prik al hebben gehad, is nog
niet bekend. De tweede inenting staat
twaalf weken na de eerste gepland. Mi
nister Hugo de Jonge (Volksgezondheid)
hoopt dat in mei, als met de tweede prik
wordt begonnen, alles weer is opgelost.
Als dat niet zo is, moet er iets anders wor
den bedacht. Geen tweede prik? Of een
ander vaccin? Over dat vraagstuk zal de
Gezondheidsraad zich dan moeten bui
gen.
Mocht doorprikken echt geen optie
blijken, dan moet met de andere vaccins
- die van BioNTech/Pfizer, Moderna en
Janssen - een nieuwe strategie worden
opgetuigd, en loopt de vaccinatiecam
pagne mogelijk forse vertraging op.
CN
dinsdag 16 maart 2021
GO
Wat is er aan de hand met
het AstraZeneca-vaccin?
Situatie 15 mrt. 2021
18.10 uur
Tijdelijke
stop op gebruik
coronavaccin
AstraZeneca
RUS
Chris van Mersbergen
Donderdag kon het prikken nog
doorgaan, nu wordt er toch ge
stopt. Waarom?
Wat is deze complicatie precies
en kan die ernstig zijn?
Het prikken met het vaccin van
AstraZeneca is in Nederland twee
weken stopgezet. foto shutterstock
Is een relatie tussen een vaccin
en de complicatie waarschijnlijk?
BOS SE
POR
TUR
BRON: ANP
De tijdelijke stop duurt twee we
ken. Wat gaat er precies gebeu
ren?
Voor welke Nederlanders is die
beslissing van belang?