'Een slaappil
als cadeau
aan mezelf,
ben ik nou
helemaal
besodemieterd?'
rijke oorzaak aan voor slaapproblemen.
Bij vrijwel iedereen die ermee kampt, is
het stresshormoon cortisol 's avonds en
's nachts te hoog. Als je dus zorgt dat je
cortisolniveau in de loop van de dag zakt,
ben je op de goede weg voor een fijne
nachtrust, aldus de de auteur. Dat betekent:
regelmatig bewegen, stress terugdringen
en leren ontspannen. 's Avonds moet mijn
cortisol dalen en onderweg naar beneden
stuivertje wisselen met de stijgende mela-
toninespiegel, die zorgt dat ik in slaap val.
Ik probeer ook andere dingen: door een
vriendin gebrouwen wietolie (enorm goor
en doet niets), slaapmeditaties (ik ben een
zij-slaper, dan doen de oortjes pijn) en
luisteren naar kabbelende beekjes (waarbij
ik onbewust lig te wachten tot de schoon
heidsspecialiste weer binnenkomt).
Voor m'n verjaardag vraag ik 'rust' cadeau
en krijg een supersonische noise cancelling
koptelefoon, die veel externe geluiden -
waaronder online lerende en vergaderende
huisgenoten - wegfiltert. Heer-lijk! Mar
griet Sitskoorn, hoogleraar klinische
neuropsychologie, vertelde me ooit over
white noise, een geluid dat lijkt op de ruis
van een oude tv of een kletterende water
val. Deze witte ruis bevat geen informatie,
maar leidt je hersenen af zodat andere
prikkels geen kans krijgen. Het zou ont
spannend zijn en met een beetje geluk
zelfs slaapverwekkend. Wiegend in m'n
hangmat met de koptelefoon op, ga ik op
zoek naar witte ruis. Die vind ik gewoon
op Spotify, tussen de pink en de brown noise
die precies hetzelfde doen maar dan op een
iets andere frequentie.
Na een uur kieper ik mezelf weer uit
de hangmat. Best een aardig experiment,
waarbij je inderdaad nauwelijks andere
gedachten hebt - maar in slaap val ik niet.
Volgens het CBS ben ik niet de enige
plafondstaarder. Maar liefst één op de vijf
mensen heeft weleens slaapproblemen.
De slaapindustrie vaart wel bij alle oplos
singen die ze aanbieden: bedwelmende
geuren, slaapapps, stappenplannen, specia
le dekens en 'ademende' kussens om lekker
tegenaan te kruipen. In een podcast hoor
ik Floris Wouterson, auteur van de best
seller Superslapen, over een slaapmentor,
een slaappanel en een dekbed van kamelen-
haar. Door het zetten van kleine stapjes
kun je volgens hem een superslaper wor
den. Dat kan zo zijn, maar structureel mijn
gewoonten aanpassen vind ik te ingrijpend.
Zeker nu, met ontwrichtende lockdowns,
zzp-inkomen stress en zeven kinderen
in thuisonderwijs. Please. Het klinkt
misschien belachelijk, maar voor nóg
een project heb ik even geen ruimte.
In de maanden die volgen neem ik soms,
zoals afgesproken met de huisarts, een pil
als slapen echt niet lukt. Maar al snel neem
ik er ook weleens eentje als ik tijdens het
tandenpoetsen vrees dat slapen niet zal
lukken. Dan heb ik het dus nog niet eens
geprobeerd. Als ik gestrest ben en m'n
drukke hoofd tot stilte wil manen, peuter
ik soms ook een lifesaver uit de strip. En
heel af en toe, als ik mezelf na een extreme
rotdag heel zielig vind, check ik graag uit.
Toedeloe mensen, laat het doek maar val
len, ik ben er morgen weer. Maar serieus:
een slaappil als kadootje aan mezelf? Ben
ik nou helemaal besodemieterd?
Na een herhaalrecept of twee trekt de
huisarts aan de bel en zit ik weer tegenover
haar. Hoe ik zelf vind dat het gaat. Nou eh...
Ik slaap heerlijk met deze pillen. A match
made in heaven, grap ik nog. Maar mijn
huisarts moet niet lachen, dat zie ik door
haar mondkapje heen. Ze adviseert me
een slaapdagboek bij te houden. Wat ik
's avonds eet, drink, hoe laat ik naar bed
ga en hoe de nacht verloopt. Nou, dat kan
ik haar zo ook wel vertellen: 's Avonds
drink ik - ook door de week - weleens
alcohol en daarbij schuw ik de kaasplank
bepaald niet. In onze bedtijden zit alles
behalve regelmaat en van een dutje op de
bank ben ik niet vies.
'En je telefoon?' legt ze de vinger op de
zere plek. 'Die gaat mee naar boven', zeg
ik, 'daar lees ik op. Ja, op de donkere modus
natuurlijk.' Heerlijk: een rondje over
Marktplaats, langs m'n social kanalen en
dan een digitale duik in de kranten. Geen
goed idee, vindt mijn huisarts. 'Het licht
van je scherm is niet bevorderlijk en alles
op je telefoon geeft veel te veel prikkels.' Ik
vertel haar over de onderzoeken die ik las
over lichtintensiteit van schermpjes en hoe
dat écht te weinig zou zijn om het melato-
nineniveau te verstoren. Veel belangrijker
is wat je erop doet. In mijn geval echt geen
hysterische feeds of uitpuilende mailboxen.
Ik lees gewoon lekker de krant; fijne arti
kelen die goed verteerbaar zijn voor een
dovende geest. 'Maar neem dan een boek',
zegt ze. 'Dat is toch echt een beter idee.'
Alsof die altijd licht verteerbaar zijn, denk
ik nog. Maar ik zeg niks; straks schrijft ze
me nog de Bouquetreeks voor.
Mijn gesputter klinkt sneu, realiseer
ik me. Ik moet gewoon stoppen met
de slaapmedicatie. In een laatste stuip
trekking opper ik melatoninetabletjes
en CBD-olie. Was dat niet lichaamseigen
en plantaardig? Het kan misschien helpen
bij het afbouwen van de echte medicatie?
'Doe het gewoon niet', zegt mijn huisarts
vanachter haar mondkapje. Met het wen
nen aan een ander goedje, zou ik weer een
nieuw probleem creëren. Daar had ze een
punt.
En wist ik trouwens dat er ook speciale
slaapklinieken bestaan waar onderzoek,
observatie en behandeling plaatsvinden?
Ik geloofdat ze me zag schrikken. Klinie
ken? Behandeling? 'Let jij gewoon op alco
hol, snaaien en je telefoon', zegt ze, 'dan
zou het ook moeten lukken.' Ik geef haar
mijn liefste glimlach, vanachter het mond
kapje. Ze heeft alle vertrouwen in mij.
De knop is om. Structureel mijn gewoon
ten aanpakken moet echt. Ik moet op zoek
naar mijn biologische klok om de controle
over mijn slaap terug te krijgen. Want
gewenning, klinieken en afkicken: nee
zeg, alsjeblieft. Ik zocht de oorzaken van
mijn slaapprobleem vooral buiten mezelf,
lekker makkelijk. Er zit nu maar één ding
op: ik moet terug naar de fabrieksinstellin-
gen.
Bewuster dan ooit check ik 's avonds de
18
