Het is zo simpel, je eigen
voorraad gember opkweken
EIGEN TUIN EERST
23
ROMKE VAN DER KAA
andere 123inkt.
nl, PrintAbout,
goedkoopprin-
ten.nl en Snelto-
ner.nl.
Een andere
optie is om een
lege cartridge te
hervullen. Wie
geen zin heeft in
geklieder, laat
dat aan een
professional van
de navulwinkel
over. Dat kan bij
een speciaalzaak
in de buurt,
maar naar
sommige firma's
kun je ze ook
opsturen.
Heb je geen
goed gevoel bij
'namaak'-inkt
en houd je het liever bij de officiële,
dan is het voor veel printers voordelig
om een printabonnement af te slui
ten. Zowel HP (HP Instant Ink) als
Epson (ReadyPrint Flex) biedt bun
delachtige abonnementen aan die
doorgaans flink goedkoper uitvallen.
Je krijgt automatisch nieuwe
cartridges toegestuurd voordat de
printer meldt dat hij leeg is. Bij
ReadyPrint is het zelfs mogelijk om
een EcoTank-printer te leasen.
ook waar mogelijk dub
belzijdig te printen. Inkt
scheelt dat niet, papier na
tuurlijk wel.
4 Stel een zuinig
lettertype in
Het ene lettertype is het
andere niet. Vaak is de
keuze voor een font een
smaakkwestie, maar er is een goede
reden om eens een ander lettertype te
overwegen. Als je het - vaak standaard
ingestelde - Arial vervangt door Cen
tury Gothic of Times New Roman, kost
je dat zo'n 25 procent minder inkt.
Het kan nog zuiniger, met het speciaal
ontworpen Ecofont. Deze Nederlandse
vinding bevat voor het blote oog on
zichtbare gaatjes, waar we in de print
versie gewoon overheen lezen. Het ge
bruikt wel beduidend minder inkt, tot
de helft. Het lettertype Ecofont Vera
Sans is gratis te downloaden. Wil je
vertrouwde fonts als Verdana en Calibri
op dezelfde manier 'vergroenen', dan
kost dat 7 euro per jaar. Een alternatief
font heet Ryco Eco, maar dat is helaas
niet moeders mooiste.
Bezint eer
ge print
3 Zet hem op
ecomodus
Zuinigheid loont, ook met de inkt die
je hebt. Stel de printer vooral stan
daard in op de ecomodus, die ook
'concept', 'schets' of 'snel' kan heten.
Je gebruikt dan bijna de helft minder
inkt dan bij de standaardinstelling.
De kwaliteit is iets minder, maar
goed leesbaar is het absoluut.
Ook goed voor de portemonnee is
het om het kleurenpalet standaard op
grijstinten te zetten, want kleuren-
inkt is beduidend prijziger. En als je
toch zo goed bezig bent, probeer dan
Tot slot: voorkom een stapel misdruk
ken die direct de papierbak in kunnen
door in een document eerst op 'toon
printvoorbeeld' te klikken en te contro
leren of alles netjes staat en op de pagi
na's past. Dat kost je een paar seconden,
maar scheelt in een mensenleven onge
twijfeld een hele berg papier en liters
inkt.
Want veruit de grootste besparing
kun je eenvoudigweg realiseren door
minder vaak op de 'druk af-knop te
drukken. Het schijnt dat een derde van
alle printopdrachten binnen een week
al bij het oud papier ligt. Dan kun je je
afvragen of die print wel echt noodza
kelijk was.
e kunt er gewichtig over
doen, maar vaak is het zelf
opkweken van planten kin-
1 derlijk eenvoudig. Je zou het
een chimpansee kunnen
leren. Neem gember. Je gaat naar een
groenteman, een oosterse winkel of
de grotere supermarkt. Je koopt een
paar stukken gember; kies stevige,
gezond uitziende knollen en niet van
die gerimpelde uitgedroogde. Je
neemt een bloempot, vlijt de wortels
erin neer en voila: de rest van je leven
kun je putten uit je voorraad zelfge
kweekte gember. Hoewel het er na
tuurlijk van afhangt hoeveel gember
je consumeert. Grootverbruikers
kunnen beter een bloembak nemen
in plaats van een pot.
's Zomers kun je de plant op het bal
kon zetten, maar in het najaar moet
hij naar binnen - het blijft een ka
merplant. Neem een ruime pot, of
liever nog een schaal, en leg de wor
telstokken plat op de potgrond. Druk
ze aan zodat ze voor de helft onder de
grond verdwijnen, maar begraaf ze
niet. Zet de pot met de gemberwor
tels op een warme plaats, maar niet
in de volle zon.
Gember behoort tot de gember-
familie, de Zingibe-
raceae, net als veel an
dere specerijen die in de
oosterse keuken worden
gebruikt, zoals kurkuma
en kardemom. Ook die
planten kun je gemak
kelijk in potten op de
vensterbank kweken als
je dat wilt. Gember en
kardemom bloeien niet
spectaculair, maar kur
kuma heeft mooie
lilaroze bloemen.
Er bestaan ook sier-
gembers, niet om van
te eten maar wel met
opvallende bloemen. Er
zijn minstens tien vaste
planten uit de gember-
familie die bij ons net
wel, of net niet win
terhard zijn. Het hangt
ervan af waar je woont;
Vlissingen biedt meer
mogelijkheden dan
Winterswijk.
Wie geen tuin heeft en toch met
sierplanten uit de gemberfamilie in
potten wil experimenteren, kan het
best beginnen met Cautleya spicata
'Robusta', een forse vaste plant met
blad dat wel iets aan dat van een
Canna doet denken, en met orchi-
dee-achtige bloemen in de zomer.
Neem wel een ruime pot, of liever
nog een flinke houten kuip. Die zou
's winters buiten kunnen blijven. Pak
de kuip dan bij strenge vorst in met
noppenfolie.
De Cautleya is een plant die je niet
gauw over het hoofd ziet: aan sten
gels van bijna een meter lang ver
schijnen in de zomer langgerekte
bloemspitsen vol amberkleurige
bloemen die gevat zijn in een rode
kelk. De meest gekweekte vorm,
'Robusta', is precies
wat de naam sugge
reert: robuust en
stevig, zodat je de
plant niet hoeft te
stutten.
leya's, en vooral in
de laatste tien jaar
zijn er veel nieuwe
soorten en variëtei
ten geïntroduceerd,
waaronder een
vorm met gele bloe
men uit de Hima
laya die erg winter
hard is. Dat opent
perspectieven,
zeker voor de
vaak schaduw
rijke stadstuin.
Want de Caut-
leya houdt wel
van goede grond
maar niet van
volle zon.
GO ZATERDAG 13 MAART 2021
Gember is niet winterhard.
Snoeien, stekken,
planten, verpotten,
zaaien en schoffelen.
Tuingoeroe Romke
van de Kaa helpt een
handje.
Er zijn meerdere
soorten Caut-