OZCAN AKYOL
D
Winkeliers: Alibaba
krijgt onze klanten
Recordaantal ondernemers stopt ermee in coronajaar
6
r
CORORNA GEVOLGEN
Column
Het coronapaspoort houdt
de gemoederen bezig. Hoe
wel geen enkele politicus
openlijk een pleidooi voor het
middel wil houden, komt de optie
wel steeds vaker ter sprake, met
name als het erom gaat een leef
bare samenleving te creëren mét
het virus.
Anders dan in andere landen,
waar overheden dwingender kun
nen zijn in dit soort maatregelen,
wil het kabinet een debat voeren
mét de samenleving, waar veel
negatieve geluiden klinken van
mensen die een coronapaspoort
gelijkstellen aan een plicht. En dat
laatste klopt natuurlijk ook wel:
als je straks wordt buitengesloten
omdat je geen prikbewijs kan
overleggen, bijvoorbeeld voor
vliegreizen of evenementen, rest
er geen andere keuze dan alsnog
een vaccinatie te nemen. Of
anders gaat de maatschappij deels
op slot - voor jou.
is dat de overheid doorgaans voor
zichtigheid betracht als het gaat
om keuzes van commerciële par
tijen, en veel laat afhangen van
'eigen verantwoordelijkheid',
maar deze keer duidelijk zelf een
factor in de discussie is gewor
den. Dat zou niet moeten. Vooral
als het om private bedrijven
of organisaties gaat, is het aan
de leiding van deze clubs of zij wel
of niet een coronapaspoort vragen
aan mensen die producten of
diensten van hen willen afnemen.
De vergelijking met een disco
theek is makkelijk te maken; een
uitbater bepaalt wie er rond mag
lopen op zijn dansvloer, hij gaat
over het deurbeleid en niemand
anders. Je zou kunnen tegenwer
pen dat hij daardoor ook kan dis
crimineren. En dat is precies wat
de mensen die geen coronapas
poort willen op dit moment
beargumenteren.
Er is alleen een wezenlijk ver
schil. Het coronapaspoort wordt
niet in het leven geroepen om
mensen moedwillig buiten te slui
ten. De gedachte erachter is sim
pelweg om het oude leven weer op
te pakken, terwijl de volksgezond
heid wordt beschermd.
Toegegeven; een verplichting
om je te laten prikken, voelt niet
lekker. Het druist in tegen de per
soonlijke integriteit van mensen.
Maar ik heb tot dusver nog geen
beter alternatief gehoord. Dus
misschien moeten de tegenstan
ders van het coronapaspoort zo
langzamerhand met hün oplos
sing komen. Iedereen kan tegen
zijn. Het is veel constructiever om
zinnige en werkbare plan
nen te presenteren. Tot
die tijd hebben we niets
anders.
Ik heb nog
geen beter
alternatief
gehoord
voor het
corona
paspoort
Dat betoogden de advocaten van
winkeliersvereniging Inretail gis-
terenin een kort geding tegen de
staat om de verplichte sluiting van
niet-essentiële winkels van tafel te
krijgen. Volgens Inretail is het
5 voor 12 voor de 13.000 onderne
mers met 56.000 winkels en
300.000 werknemers. Het click
collect en het winkelen op af
spraak zet voor veel winkeliers
geen zoden aan de dijk. Inretail-
directeur Jan Meerman zei eerder
overigens dat voor ongeveer de
helft van de winkels - de kleintjes
- die versoepelingen weer wel
brood op de plank brengen.
Als buitenlandse webwinkels de
klandizie overnemen heeft dat
verstrekkende gevolgen, stelt In-
retail. Die webshops bieden geen
werkgelegenheid en de buiten
landse webwinkels betalen ook
elders belasting. De angst voor een
reeks faillissementen is terecht,
stelden de advocaten, want de
steunmaatregelen zijn onvol
doende. Duizenden winkeliers
zouden overwegen te stoppen.
Voorwaarden
Inretail onderschat het virus
echt niet, aldus de advocaten.
Meerman zelf lag zeven dagen
in het ziekenhuis met een corona
besmetting. Maar heropenen on
der voorwaarden: mondkapjes,
handen desinfecteren en maxi
maal 1 klant per 10 vierkante meter
moet kunnen. Er werd verwezen
naar onder andere België waar
de winkels per 1 december weer
openden zonder dat het tot een
hausse aan besmettingen leidde.
In Nederland sloten de niet-es-
sentiële winkels half december.
De gekte van Black Friday en de
vrees voor mensenmassa's bij de
kerstinkopen, leidde tot die keuze.
Achterhaald, stelt Inretail. De
W Vrees bestaat
dat mensen gaan
funshoppen als
winkels opengaan
feestdagen zijn voorbij. Maar het
kabinet zou nu slaafs het OMT vol
gen en niet naar de maatschappe
lijke en economische gevolgen kij
ken. Meerman: ,,De maatregelen
zijn niet gemaakt in overleg met
ons. We ademen door een rietje. Ik
zou willen dat het kabinet dat ook
eens deed. We zien nergens terug
in de overwegingen dat tiendui
zenden werknemers op straat ko
men te staan en duizenden win
kels dreigen te moeten sluiten.''
Volgens de advocaat van de staat
zijn alle maatregelen erop gericht
om funshoppen te voorkomen. Als
de winkels heropenen gaan men
sen in een tijd waarin toch al niets
te doen is weer als uitje naar de
stad. Dat leidt tot drukte in de
winkelstraten, in het openbaar
vervoer en bij de parkeerautoma
ten. Mensen uit alle windstreken
zouden te veel met elkaar in con
tact komen. Terwijl de situatie nu
'fragiel' is.
,,Het is geen keuze tussen ge
zondheidszorg en economie. Als
we met z'n allen ziek worden dan
gaan we ook niet meer naar buiten,
met ook gevolgen voor de econo
mie. Dat hebben we in Londen ge
zien'', aldus de advocaat van de
staat.
De winkeliers zijn niet de eni
gen die er tabak van hebben. Van
daag probeert de horeca een deel
van de beperkende maatregelen
van tafel te krijgen. In de zaak van
de winkeliers versus de staat doet
de rechter uiterlijk vrijdag om
10.00 uur uitspraak.
Vooral in de horeca gooiden relatief
veel ondernemers het bijltje erbij
neer, blijkt uit cijfers van het Centraal
Bureau voor de Statistiek (CBS). 470
restauranthouders sloten de deuren,
zo'n 10 procent meer dan een jaar eer
der. Ook gaven 450 cafetaria's, lunch
rooms, snackbars, ijssalons en andere
eetkramen het op.
Het aantal bedrijfsopheffingen nam
Bedrijfsopheffingen
140.325
2014 2015 2016 2017 2018 2019 2020
vooral in het derde en vierde kwartaal
een flinke spurt. Mogelijk heeft dat te
maken met de gedeeltelijke lockdown
die het kabinet halverwege oktober af
kondigde voor de horeca.
Behalve in de horeca staakten ook
meer reclame-, communicatie
bureaus en webwinkels hun handel.
Volgens de CBS-cijfers zijn de stop
pers vooral eenmanszaken en zzp'ers
(bijna 89 procent). Zo'n 10 procent
van de bedrijven die afhaakten, had
twee tot tien werknemers in dienst
en minder dan 1 procent had tien tot
250 mensen op de loonlijst staan.
,,Een beslissing om te stoppen kan
voor een eenmanszaak makkelijker
zijn dan voor een bedrijf met 5000
man in dienst'', denkt onderzoeker en
woordvoerder Marjolijn Jaarsma van
het Centraal Bureau voor de Statis
tiek.
Door zelf te stoppen kan de kleine
ondernemer zwaarder financieel
leed voorkomen: bij een faillisse
ment draaien eigenaren van een-
manszaken zelf op voor de schulden
dit in tegenstelling tot een besloten
vennootschap. Ondanks de forse stij
ging van het aantal bedrijfsopheffin
gen heeft het CBS een positieve noot.
Jaarsma: ,,Er zijn vorig jaar nog altijd
meer bedrijven begonnen dan ge
stopt.'' Vorig jaar startten circa
280.000 bedrijven.
Het CBS meldde eerder al dat in
2020 slechts 2703 bedrijven over de
kop gingen, dat was 16 procent min
der dan een jaar eerder. ,,Die 2703 be
drijven tellen uiteraard niet mee met
die 140.000 ondernemingen die zijn
gestopt. En het aantal faillissementen
van 2703 is overigens exclusief een
manszaken. Inclusief eenmanszaken
zijn er 3178 failliet gegaan. Nog steeds
16 procent minder dan in 2019'', aldus
Jaarsma.
dinsdag 9 maart 2021
GO
y @OzcanAkyol
asDoo
Wat dit debat interessant maakt,
Nederlandse winkelstraten
zullen verpauperen doordat tal
van winkels door de lockdown
het loodje leggen. ,,Alibaba,
Amazon en Bol nemen de lege
plekken over in een kale, uit
gemergelde winkelstraat.''
Ton Voermans
Den Haag
Directeur Jan Meerman van Inretail (links) komt aan bij de recht
bank. Winkeliers willen de deuren weer openen. foto anp
Het aantal ondernemers dat er
vorig jaar de brui aan gaf, is voor
het eerst in tijden fors gestegen.
Ruim 140.000 ondernemers stop
ten ermee, 20 procent meer dan
een jaar eerder en het hoogste
aantal sinds 2007.
Natasja de Groot
Den Haag
150 000
14
In 2020 stopten
470 restaurants,
ongeveer 10 procent
meer dan een jaar
eerder.
