STEM
PLUS
8 NIEUWS
Vernieuwend
Duurzaam
Europees
De verkiezingen kunnen op 17 maart weleens uitdraaien op promotie-
en degradatieduels. Terwijl Volt, JA21, Bijl en Code Oranje kansrijk zijn om te
debuteren, knokken Lijst Henk Krol, Splinter, Denk en 50Plus voor lijfsbehoud.
dagen totde
verkiezingen
kende partijen. Kijk naar de PVV,
Forum voor Democratie, de SP
en de Partij voor de Dieren: zij
schopten tijdens hun doorbraak
allemaal tegen de zittende
macht. Bij Volt zie je dat een stuk
minder. Die partij lijkt vooral
jongeren aan te spreken.''
De Amsterdamse Volt-lijst-
trekker Laurens Dassen (35)
zegde in 2018 zijn baan op bij een
bank om te helpen bij het oprich
ten van deze Europese beweging.
,,Het is tijd dat Europa voor ie
dereen gaat werken'', vindt Das
sen. In alle landen van de EU
heeft Volt een afdeling, met in
middels 37 volksvertegenwoordi
gers in Italië, Duitsland en Bul
garije én sinds 2019 één Europar
lementariër. Bij de Europese ver
kiezingen in Nederland behaalde
Volt nét niet genoeg stemmen
voor een zetel in Brussel.
Kernenergie
In het kort is de partij voor een
Europees leger, dezelfde belas
tingen in heel Europa en één
groot Europees energienetwerk,
mét kernenergie. Ook wil Volt de
klimaatcrisis in recordtempo
aanpakken en een 'ministerie
van Digitale Zaken' oprichten.
,,Volt is uitgesproken pro-Eu
ropees, federalistisch zelfs'', zegt
Voerman. ,,Daarmee schuren ze
tegen D66 en GroenLinks aan.
Dat geldt ook voor andere pro
grammapunten, zoals de wens
voor meer directe invloed van de
burger op de politiek. De idealis
tische benadering van Volt kan
jongere kiezers wel eens meer
aanspreken dan D66 en Groen
Links, die meer gevestigd zijn.''
De nieuwe partij JA21 van lijst
trekker Joost Eerdmans richt zich
op een totaal andere kiezers-
schare. Na de leegloop bij Forum
voor Democratie - vanwege ra
cistische appjes en het corona
standpunt van leider Thierry
Baudet - zoeken kiezers hun heil
bij de opgestapte Eerdmans.
,,Eerdmans vertolkt een be
schaafder rechts-radicaal geluid'',
stelt hoogleraar Voerman. ,,Die
electorale potentie op rechts is er
al jaren. Het zijn net communice
rende vaten: als het slecht gaat
met Forum, gaat het beter met de
PVV en nu dus JA21. Als het beter
gaat met Forum, lijden PVV en
JA21 daar waarschijnlijk onder.''
Een andere mogelijke nieuw
komer, Bij1, moet het hebben van
de teleurgestelde, links-radicale
kiezer die vindt dat de overheid
te weinig doet tegen racisme en
discriminatie. ,,Welke proble
men we ook aanpakken in dit
land, als we dat niet doen met
een blik die óók aandacht heeft
voor gelijkwaardigheid en antira
cisme, dan schieten we eigenlijk
niet zo heel erg op'', stelt Biji-
lijsttrekker Sylvana Simons.
Simons kent een grote achter
ban in Amsterdam, waar haar
partij ook een zetel heeft in de
gemeenteraad. In de grote steden
zijn veel vrijwilligers voor de
partij actief. Bij1 wil activistisch
zijn en 'linkser dan links', zoals
een spreker vorig jaar zei tijdens
een drukbezochte partijbijeen
komst.
Simons was in 2016 kort lid van
Denk, de andere antidiscrimina
tiepartij die nu met drie zetels in
de Kamer zit. Mogelijk profiteert
Als de laatste Peilingwijzer wer
kelijkheid wordt, komen na de
verkiezingen op 17 maart maar
liefst vijftien politieke partijen in
de Tweede Kamer. Dat zou een
record zijn in de naoorlogse Ne
derlandse parlementaire geschie
denis. Alleen in 1971 en 1972 tra
den veertien partijen toe tot de
Kamer. Bij de laatste verkiezin
gen, in 2017, waren het er dertien.
,,Een versnippering van jewel
ste'', zegt Gerrit Voerman, hoog
leraar politieke partijen aan de
Rijksuniversiteit Groningen.
,,Zeker als je bedenkt dat er elke
kabinetsperiode wel een paar af
splitsingen bijkomen. De afgelo
pen vier jaar zijn drie Kamerle
den voor zichzelf begonnen.''
Ook bijzonder is dat twee
nieuwe partijen, en misschien
wel méér, kans maken om te de
buteren in de Kamer. In de laat
ste Peilingwijzer - een gewogen
gemiddelde van de peilingen van
I&O Research, Ipsos/EenVan-
daag en Kantar - staat JA21 op nul
tot twee zetels. De nieuwe partij
Volt kan op nul tot drie zetels re
kenen. Maurice de Hond ver
wacht dat ook Bij1 van Sylvana
Simons en Code Oranje van Ri
chard de Mos een zetel halen.
De grootste verrassing is vol
gens Haagse kenners de moge
lijke entree van Volt, een pro-Eu-
ropese partij die veel overeen
komsten heeft met D66. ,,Volt zet
zich nauwelijks af tegen de ge
vestigde orde'', merkt Voerman
op. ,,Terwijl dat wél een belang
rijk kenmerk is voor doorbre-
vrijdag 5 maart 2021
Het aftellen naar de Tweede
Kamerverkiezingen op
17 maart is begonnen. Deze
krant brengt tot die tijd een
dagelijkse verkiezings
pagina. Hierop bieden we u
een mix van interviews met
lijsttrekkers, inzichtgevende
artikelen over verkiezings
thema's en actuele
campagneverhalen.
Peter Winterman
Den Haag
