II
Oproep aan telers: houd de ui hard!
Plan Marina Beach
tast natuurgebied aan
ZEELAND 13
AXELSE VLAKTE FABRIEK MET NIEUW PRODUCTIEPROCES
Meer en slimmer
bio-ethanol uit
suikerbieten halen
gebeurt straks in
nieuwe fabriek op
de Axelse Vlakte.
Op de Axelse Vlakte
aan het Kanaal Gent-
Terneuzen gaat over
twee tot drie jaar een
fabriek draaien die
bio-ethanol uit suikerbieten haalt.
De suikerbiet als basis voor bio
brandstof is niet nieuw. Wel het
productieproces dat DSD uit We
meldinge er op nahoudt. ,,Voor-
heen werden bieten eerst omgezet
in suiker, dat hoeft nu niet meer."
De nieuwe fabriek haalt straks
30 procent meer ethanol uit een
hectare bieten. ,,Bij het omzetten
van bieten naar suiker treedt ver
lies op", zegt Hans van Klink van
DSD. ,,Dat voorkomen wij door de
bieten direct om te zetten in etha
nol. Oftewel een suikerfabriek en
een bio-ethanolfabriek in een."
De plannen voor de fabriek op
de Axelse Vlakte zijn inmiddels
in een vergevorderd stadium. ,,We
zitten momenteel in het vergun
ningentraject", laat Van Klink we
ten. Met een beetje geluk kan de
fabriek eind 2023, uiterlijk begin
2024 operationeel zijn.
Banen
Dat levert niet alleen bio-ethanol
op, maar ook werkgelegenheid.
Zeker veertig directe en tweehon
derd indirecte arbeidsplaatsen,
verwacht Van Klink. De onderne
mer ziet volop kansen voor bio-
ethanol. Nu al wordt het bijge
mengd in benzine. Zo tanken we
E10 en straks E20, waarbij het getal
achter de E het percentage bio-
ethanol aangeeft. De verwachting
is dat die trend in heel de Europese
Unie doorzet.
Teelt
Het gebruik van bieten voor bio
brandstof zorgt voor meer regio
nale voordelen. Zo vloeit water dat
bij de verwerking van de bieten
vrijkomt, terug naar akkers. En
daarmee komen voedingsstoffen
terug in het ecosysteem. Wat weer
een gunstig effect heeft op de teelt.
Tegelijkertijd ontstaat voor boeren
een lokale afzetmarkt voor bieten.
Volgens Van Klink is het voor
boeren erg belangrijk dat de sui
kerbiet deel blijft uitmaken van de
wisselteelt. ,,Je ziet dat in gebieden
waar geen bieten meer worden ge
teeld, graanopbrengsten dalen.
Suikerbieten wortelen heel diep,
woelen de grond om, wat de struc
tuur ten goede komt. Wil je als ak-
Door bieten lokaal te
verwerken dalen
bovendien de
transportbewegingen
kerbouwer je grond gezond hou
den, dan is het verstandig eens in
de vijf a zes jaar bieten te verbou
wen."
Van Klink ziet de suikerbiet in
de toekomst niet alleen als toevoe
ging aan brandstof, maar ook als
'groen' alternatief voor aardolie in
de chemie. ,,Door bieten lokaal te
verwerken dalen bovendien de
transportbewegingen tussen
Zeeuws-Vlaanderen en de suiker
fabriek in Dinteloord. Wat weer
een gunstig effect heeft op de
CO2-uitstoot."
Klimaatdoelen
De fabriek op de Axelse Vlakte is
één van de twintig biobased-pro-
jecten in Zeeland, West-Brabant
én Zuid-Holland. Als die projecten
allemaal worden uitgevoerd, kan
de procesindustrie meer dan de
helft van de klimaatdoelen in deze
regio realiseren. Dat is de conclu-
sie van onafhankelijk onderzoeks-
en adviesburo CE Delft.
Het bureau liet in opdracht van
de Circular Biobased Delta en met
financiering van de drie zuidwes
telijke provincies, doorrekenen
hoeveel uitstoot van koolstofdi
oxide (CO2) kan worden bespaard.
Alle twintig projecten leveren sa
men op jaarbasis een besparing op
van 5,4 miljoen ton CO2. Een slor
dige 5 procent van het landelijk to
taal.
,,Als we dat weten te realiseren
komt de eerstvolgende doelstel
ling om in 2030 tien miljoen ton
CO2 te reduceren een stapje dich
terbij", aldus Willem Sederel,
voorzitter van Circular Biobased
Delta.
,,Ga niet voor de kilo's, maar voor
kwaliteit. Voor mooie, harde uien
wordt ook een betere prijs betaald",
zegt Luc Remijn, adviseur akker
bouw bij de agrarische adviesorga
nisatie Delphy. De trend om steeds
later uien van het land te halen is
het gevolg van droge zomers. Die
had Zeeland de afgelopen drie
jaar. Vooral uien hebben in Zeeland
last van langdurige droogte omdat
het gewas ondiep wortelt. Het gros
van de boeren kan bij gebrek aan
zoet water dan ook niet beregenen.
In 2018 was er daardoor forse schade
in de uienteelt.
Om toch nog zo veel mogelijk ki
lo's van het veld te halen, laten te
lers in droge seizoenen de uien
Ver in september
werden uien nog
geoogst. Toen regende
het. De uien waren
vochtig
steeds langer doorgroeien. Remijn
snapt de telers wel, maar vindt die
ontwikkeling ongewenst. ,,Het af
gelopen jaar ging dat ten koste van
de kwaliteit. Ver in september wer
den uien nog geoogst. Toen regende
het. De uien waren vochtig. Ze
moeten dan worden gedroogd,
maar in een mager seizoen zien
sommige telers daar vanaf vanwege
de kosten. Ze laten de gaskachels en
ventilatoren uit. Dan krijg je kleur
verlies, een slechtere schil en meer
schimmels. Uien gaan ook eerder
kiemen."
Nederland exporteerde vorig jaar
bijna 1,2 miljoen ton uien. Rond de
80 procent daarvan wordt verhan
deld via Zeeuwse uienbedrijven. Ze
zijn bang dat de tendens om de
oogst zo lang mogelijk uit te stellen,
leidt tot slechtere bewaaruien.
HOEK Uitbreiding van vakantie
park Marina Beach is door het da
gelijks provinciebestuur niet bij
voorbaat afgeschoten, maar volgens
Gedeputeerde Staten doet het plan
wel investeringen in natuur in de
omgeving teniet.
GS antwoorden dit op schrifte
lijke vragen van de Statenfracties
van GroenLinks, PvdA en Chris
tenunie. Zij maken zich zorgen
over een uitbreidingsplan van Ma
rina Beach dat de beoogde overna
mekandidaat Braakmaneiland Pro
jectontwikkeling eerder bekend
maakte. Braakmaneiland Project
ontwikkeling wil een groot aantal
recreatiewoningen bijbouwen en
het aantal voorzieningen uitbrei-
den. GS melden dat de provincie
hiervan 'op hoofdlijnen en vrijblij
vend op de hoogte is gebracht door
adviseurs van de initiatiefnemers'.
De uitbreiding is gepland in 'be
staande natuur van het Natuur
Netwerk Zeeland', onderkennen
GS, waarvan 'de uitvoering een ne
gatieve invloed zou hebben op het
oppervlak en de kwaliteit van dat
netwerk, op de voorziene locatie en
waarschijnlijk ook daarbuiten'. De
natuur in Zeeland is beschermd,
vervolgen GS, en het uitbreidings
plan moet daarom eerst worden
getoetst aan de provinciale omge
vingsverordening. Waarmee het
plan dus niet bij voorbaat is afge
schoten.
vrijdag 5 maart 2021
Van suikerbiet tot bio-ethanol
Timo van de Kasteele
Westdorpe
Hans van Klink van DSD uit Wemeldinge laat een bio-ethanolfabriek
werkt tot deze 'biologische' brandstof. foto marcelle davidse
- Hans van Klink, DSD
bouwen op de Axelse Vlakte. Daar
worden straks suikerbieten ver
Zeeuwse telers moeten ervoor
waken dat de kwaliteit van be-
waaruien niet verwatert. In een
droog seizoen met weinig op
brengst laten telers uien vaak te
lang op het land staan om toch
nog voldoende kilo's binnen te
halen, maar dat levert export
uien op die vaak niet lang kun
nen worden bewaard.
Frank Balkenende
Colijnsplaat
-Luc Remijn
