8 NIEUWS
TWEEDE
KAMERVERKIEZINGEN INTERVIEW SIGRID KAAG (D66)
D66-lijsttrekker Sigrid Kaag wil af van 'tien jaar planloos VVD-beleid' én het stempel dat ze
elitair zou zijn. ,,Ik weet welke kansen ik heb kunnen krijgen. En ik heb ervoor gewerkt. Punt.''
dagen tot de
verkiezingen
igrid Kaag (59) komt er
tijdens het interview
opeens achter dat D66 -
ha^r partij - de gratis
schoolboeken in het
middelbaar onderwijs
schrapt. ,,Oh, dat is een
goeie, die was mij eerlijk gezegd nog niet
opgevallen", reageert ze. Even later baalt
ze ervan dat ze het niet wist. ,,Ik ben juist
altijd heel goed voorbereid.''
D66 wil miljarden euro's extra in het
onderwijs investeren. Maar uit de door
rekening van het Centraal Planbureau
(CPB) blijkt óók dat de zelfverklaarde
onderwijspartij 200 miljoen euro bezui
nigt op gratis schoolboeken: alleen arme
gezinnen krijgen de lesboeken straks
nog vergoed. ,,Je moet niet alles aan één
voorbeeld onttrekken", zegt Kaag daar
over. ,,Het gaat om het verhaal dat ik wil
vertellen. Dat gaat niet over schoolboe
ken, maar over het ondersteunen van
kansengelijkheid. Gratis schoolboeken
kunnen daar een bijdrage aan leveren,
maar er zijn meer manieren."
,,Ik vind debatten oersaai als politici el
kaar om de oren slaan met één voor
beeldmaatregel. Wat mensen willen, is
dat hun kinderen kunnen lezen en
schrijven. Dat gaat veel meer over het re
sultaat dan over het hoe. En dat vind ik
ook belangrijker: op resultaten ben je af-
rekenbaar. Maar er zal na dit interview
vast zo'n wijsneus aan een talkshowtafel
zeggen: 'Ha, ze wist het niet van de
schoolboeken'.''
,,Dat klopt. Ik zie het met mijn salaris al.
Mijn zoon studeert in Wageningen, en
als je dan zo'n tikkie voor boeken krijgt,
is dat fors. Ik kan het gelukkig betalen.
Als je een klein inkomen hebt, vormt
zo'n rekening een enorme barrière.''
,,We willen de laagste inkomens compen
seren. En ik kan mij voorstellen dat de
school een potje achterhoudt voor men
sen die het zelf niet kunnen betalen.''
Uit de doorrekening van het CPB blijkt
ook dat GroenLinks en PvdA de ko
mende jaren méér aan onderwijs wil
len uitgeven dan de zelfverklaarde on
derwijspartij D66. Steekt dat?
,,Dat vind ik juist fijn! We kunnen meer
voor onderwijs doen als we niet de enige
zijn die voor onderwijs zijn. Met kli
maatbeleid is het net zo. Ik vind dit een
mooie, positieve wedstrijd.''
Schudt hevig van niet. ,,Nee. Ik denk wel
dat elke leider eigen accenten legt. Dat
nieuwe begin moet je afzetten tegen
tien jaar planloos VVD-beleid. Je moet
het ook afzetten tegen hoe we uit de co
ronacrisis willen komen: het moet eer
lijker, groener. En ik denk aan de de toe
slagenaffaire: we moeten de rechtsstaat
versterken. Wij waren er als D66 na
tuurlijk ook bij. De kansenongelijkheid
is gegroeid. Dat mag niet, wij zijn Né-
derland. Je moet hier het beste uit jezelf
kunnen halen. Ik wil niet leven in een
land waarin een deel van de bevolking
stelselmatig wordt vergeten of achter
blijft.''
,,Ik ga niet het verleden recenseren.''
Kaag laat een stilte vallen. ,,Ik zoek even
de woorden, want het is een goede
vraag.'' Dan: ,,Het verkiezingspro
gramma is niet in een vacuüm geboren.
We zijn trots op de dingen die we met
het kabinet bereikt hebben, zoals het
klimaatakkoord, het pensioenakkoord
en de investering in onderwijs. Wij heb
ben gezorgd voor 2 miljard erbij voor on
derwijs, terwijl VVD en CDA samen
amper 300 miljoen wilden. Maar het is
niet genoeg gebleken. Er is nu meer on
gelijkheid in de samenleving. Dat zie je
ook bij de discussie over zzp'ers. Wij
hadden als partij heel erg een beeld van
de florerende zzp'er. Maar mede door de
coronacrisis zien we nu ook dat we deze
mensen beter moeten beschermen. We
moeten zeggen dat we dat onderschat
hebben. En dan is het politiek integer
om te zeggen: we moeten onze koers
aanpassen.''
U verkondigt dat u de samenleving
wilt openen voor mensen die gevacci
neerd zijn tegen corona. Zitten straks
alle babyboomers ingeënt aan de
Cote d'Azur en zuchten de studenten
onder een Hollandse kwakkelzomer?
,,Nee! Het gaat ons om de héle samenle
ving, dus ook voor mensen die nog geen
vaccin hebben gehad. Zij moeten met
een testbewijs hun vrijheid kunnen
herwinnen. Mijn doel is de corona-aan
pak te verbreden. Daar vraag ik al maan
den om. In mijn werk bij de Verenigde
Naties heb ik geleerd dat het in grote cri
ses steeds belangrijk is een risico-afwe
ging te maken. Dat is nodig. De rek is
eruit, de psychische en sociale schade
loopt enorm op. Het wordt tijd dat we
perspectief geven, niet door erover te
praten, maar door het te doen.''
,,Wij dragen ons steentje bij, maar ik
vind wel dat rijke landen meer moeten
doen. Als je de bedragen afzet tegen de
grote noden, dan zijn die minimaal. Je
kunt niet toekijken hoe de andere kant
van de wereld crepeert terwijl wij aan
onszelf denken. En dan zeg ik dit nog
maar tegen VVD'ers die liever koopman
dan dominee zijn: het is óók in het be
lang van Nederland als handelsland dat
we medemenselijkheid tonen, zodat de
handel door kan gaan. Het IMF (Interna
tionaal Monetair Fonds, red.) zegt dat
ook. Maar dat wordt dan weer elitair ge
vonden.''
,,Het is een etiket. Mensen houden van
etiketten. Ik weet wie ik ben. Ik weet
welke kansen ik heb kunnen krijgen. En
ik heb ervoor gewerkt. Punt. Is dat eli
tair? Ik vind dat in een populistische po
litieke cultuur het label 'elitair' wordt
gebruikt om heel veel dingen te zeggen
die eigenlijk heel gevaarlijk zijn. Datje
mensen met een goede opleiding moet
wantrouwen. We willen toch juist dat de
zoon van de bakker gelijke kansen krijgt
en ook kan promoveren aan de TU
Delft?"
„Ja, omdat ik bij D66 hoor. Weet je,
D66 is al sinds de oprichting door alle
partijen zogenaamd elitair genoemd.
Maar niemand kan uitleggen wat ze
ermee bedoelen. Het is een etiket om
de partij mee te kunnen bagatellise
ren, om mensen te delegitimeren.
Zodat ze hun mond houden. Dat ga
ik nooit doen. En het gebeurt meer
bij meisjes en vrouwen dan bij
mannen. Er is seksisme in de poli
tiek. Laatst was er op Twitter die
hashtag met #kutkaag. Gelukkig
waren er ook mensen die er
#hupkaag van maakten.''
,,Oh, ik wist het zelf niet eens,
hoor. Ik kijk nauwelijks meer op
Twitter. Wat niet weet, wat niet
deert, zei mijn moeder altijd.''
,,Ik ben niet bekakt, hoor.''
,,Ik praat netjes.''
,,Thuis. Is dat erg? Ik bekritiseer ook geen
mensen als ze met een accent praten. Ik
laat mensen graag in hun waarde, ik wil
zelf ook graag in mijn waarde gelaten
worden. Ik vind dat dat het minste is wat
je van elkaar kunt verwachten.''
donderdag 4 maart 2021
GO
'Ik ga nooit mijn
mond houden'
Laurens Kok
Peter Winterman
Den Haag
Politieke debatten gaan vaak over dit
soort concrete maatregelen. Uw uit
dagers weten er vast raad mee.
Toch kunnen schoolboeken voor ge
zinnen een grote kostenpost zijn.
Dus u gaat nog eens kijken of schrap
pen wel zo'n goed idee is?
Uw campagne draait om 'nieuw leider
schap'. Het D66-verkiezingspro-
gramma spreekt van een 'nieuw
begin'. Maar D66 regeert sinds 2011
volop mee, via allerlei akkoorden en
sinds 2017 in het kabinet. Trekt u uw
handen af van uw voorganger Alexan
der Pechtold?
Is D66 daar de afgelopen jaren te veel
in meegegaan?
In grote delen van de wereld wordt
nog niet gevaccineerd. Vindt u dat
Nederland daarbij moet helpen?
/PS
Het aftellen naar de Tweede
Kamerverkiezingen op
17 maart is begonnen. Deze
krant brengt tot die tijd een
dagelijkse verkiezings
pagina. Hierop bieden we u
een mix van interviews met
lijsttrekkers, inzichtgevende
artikelen over verkiezings
thema's en actuele
campagneverhalen.
U krijgt zelf ook vaak het verwijt eli
tair te zijn. Is dat vervelend?
Met elitair wordt ook bedoeld dat u
het gewone volk niet zou begrijpen.
Raakt zo'n scheldwoord u nog?
U praat heel keurig. Sommige
mensen zouden dat bekakt
noemen.
Wel heel keurig?
Waar hebt u dat geleerd?
