Intrigerende spionagefilm
met Hitchcock-allure
Urgente maar te elitaire
docu over politiegeweld
15
Van Meegeren
vertolkt met
Wilders-kapsel
THE LAST VERMEER
zocht. Was hij een landverrader die
heulde met de Duitsers of een genie
dat elk meesterwerk kon naschilde
ren Het aandeel van Piller wordt in
de film merkwaardig aangedikt. Hij
zou tijdens het proces tegen Van
Meegeren als diens verdediger heb
ben opgetreden. ,,In werkelijkheid
was hij niet meer dan een getuige,
die alleen op de eerste dag van het
proces aan het woord kwam'', me
moreert zijn dochter. ,,Hij vond Van
Meegeren geen grote held, maar wel
slim en vermakelijk.''
Toen Micky Piller via de media
vernam dat haar vader een essentiële
rol in The Last Vermeer zou krijgen,
zocht zij contact met de producen
ten, omdat zij begrepen had dat men
een loopje met de waarheid ging ne
men. Uit de eerste recensies uit 2019
maakte zij op dat haar vrees was be
waarheid. ,,Ik heb contact gehad met
de advocaat van de regisseur, Dan
Friedkin, een voormalige autohande
laar. Die beweerde dat het de artis
tieke vrijheid van de makers was om
dit verhaal op deze wijze te vertellen.
Wat mij na het zien van de film
enorm stoort, was dat aan het begin
de tekst Based on a true story ver
schijnt. Daar klopt dus niets van wat
het verhaal van mijn ouders betreft.''
Het viel haar ook op dat de film
wemelt van de onjuistheden. ,,Het in
het openbaar standrechtelijk execu
teren van verraders is volgens mij
nooit gebeurd. Dat een assistente in
Washington een kleurenfoto van een
Vermeer ontdekt, is onmogelijk. Voor
kunstreproducties werden tot ver na
de oorlog zwart-witfoto's gebruikt.''
Samenvattend stelt Micky Piller vast:
,,De film bevat een verhaal dat ik ken,
maar niet herken.''
Na de oorlog kreeg haar vader een
Bronzen Kruis van de Nederlandse
regering en de Britten maakten hem
voor zijn verdiensten, onder meer
voor het redden van vijfhonderd
Britse soldaten na de mislukte opera
tie Market Garden, Member of the
British Empire. „Zonder de steun van
zijn vrouw was dit allemaal niet
mogelijk geweest. Dat zij in de film
als een overspelige echtgenote wordt
neergezet, is pijnlijk.''
Over het turbulente leven van
meestervervalser Han van
Meegeren zijn veel verhalen
te vertellen. In 2016 deed re
gisseur Rudolf van den Berg
een poging met Een echte Ver
meer, waarin Jeroen Spitzen
berger niet al te overtuigend
een tenenkrommende en ge
kwelde vertolking van deze
legende neerzette.
In de Amerikaanse produc
tie The Last Vermeer zet Guy
Pearce een betere versie neer,
hoewel het voor de kijker wel
even wennen is aan het Geert
Wilders-achtige kapsel waar
mee de Australische acteur de
hele tijd in beeld verschijnt.
De film gaat over de laatste
jaren van Van Meegeren, die
als een landverrader veroor
deeld dreigt te worden, omdat
hij voor veel geld kunstwer
ken aan de nazi's heeft ver
kwanseld, met name aan
nazitopman Hermann Go
ring. Pas als blijkt dat het top
stuk, Jezus en de overspelige
vrouw, een door Van Meege
ren geschilderde geniale imi
tatie is van Vermeer, wordt de
vervalser bijna een volksheld.
Feitelijk klopt er weinig aan
The Last Vermeer. Het is dui
delijk aangedikt Hollywood-
vermaak, met executies op
straat van landverraders en
potsierlijke personages die
eerder in de komische serie
'Allo 'Allo thuishoren.
Hoewel het proces aan het
slot duidelijk het sterkste on
derdeel van de film is, zal ook
The Last Vermeer niet de ge
schiedenis ingaan als de
ultieme biografische filmkijk
op het turbulente en meesle
pende leven van Han van
Meegeren.
- Ab Zagt
Six Minutes to Midnight
Van de Tweede Wereldoorlog lijkt
inmiddels elk detail verfilmd te
zijn, maar een spionagefilm die
zich in 1939 afspeelt op een chique
kostschool voor Duitse meisjes, is
toch een unicum. Het originele
gegeven is door Andy Goddard
verfilmd als een thriller die past
bij het vroege werk van Alfred
Hitchcock. Het verhaal gaat over
waarheid, wantrouwen en waan
zin als de verhoudingen tussen
Engeland en nazi-Duitsland op
scherp worden gezet na de inval
in Polen. De meisjes, allen afkom
stig uit rijke en invloedrijke
Duitse families, lopen opeens ge
vaar. Zij zijn potentiële gijzelaars,
mocht de oorlog uitbreken.
Een leraar (Eddie Izzard) die
werkt bij de geheime dienst,
wordt op de school gestationeerd
om de opties te onderzoeken. Met
het schoolhoofd (Judi Dench) is
niets mis, maar de andere lerares
(Carla Juri) heeft duidelijke nazi
sympathieën, als zij in de les de
Joodse medemens onder de loep
neemt. Six Minutes to Midnight is
niet altijd geloofwaardig, zeker
het dramatische slot wringt. Maar
de insteek van het gegeven - de
kostschool heeft echt bestaan - is
toch intrigerend genoeg om te
blijven kijken. - Ab Zagt
Un pays qui se tient sage
Hoe staatsrechtelijk valide en ook
filosofisch verdedigbaar is de
macht van de overheid om kei
hard in te grijpen bij demonstra
ties? Op die vraag laat journalist
en documentairemaker David
Dufresne een panel aan mensen
los. Aardige vondst: pas tijdens de
aftiteling leren we wie zij zijn,
om eventuele vooroordelen bij de
kijker weg te nemen. Ze gaan met
elkaar in debat terwijl op de ach
tergrond de meest grove vormen
van met telefoons gefilmd politie-
geweld te zien is.
De documentaire heeft met de
toenemende onvrede over sociale
ongelijkheid en de Gele Hesjes
manifestaties in Frankrijk een ur
gent onderwerp te pakken. Met
zowel burgers als agenten aan het
woord komt een waaier aan me
ningen voorbij. Helaas bevat het
panel ook een hoop stoffige aca
demici die met dure analyses de
toegankelijkheid ernstig in de
weg zitten. - Gudo Tienhooven
donderdag 4 maart 2021
GO
Guy Pearce als Han
van Meegeren in The
Last Vermeer. foto sony
Micky Piller, dochter
van Joop Piller.
DRAMA
Regie: Dan Friedkin. Hoofd
rollen: Claes Bang en Guy
Pearce.
Te zien op Pathé Thuis
DRAMA
Regie: Andy Goddard. Hoofdrol
len: Eddie Izzard, Judi Dench en
Carla Juri.
Te zien op Pathé Thuis
Judy Dench in Six Minutes to
Midnight. foto lionsgate
DOCUMENTAIRE
Regie: David Dufresne
Nu te zien op Picl.
film over Neaerlanase
meestervervalser